Những tổng giám đốc rÆ¡i vào ‘tầm ngắm’

Ông Michael Dell. Ảnh: Linternaute.

Đầu những năm 2000, toàn nhân loại chứng kiến những chấn Ä‘á»™ng mạnh mẽ trong giá»›i doanh nghiệp và trên các thị trường tài chính ở nÆ°á»›c Mỹ, làm lung lay niềm tin của công chúng đối vá»›i nhiều tập Ä‘oàn quan trọng của nÆ°á»›c này.
> Ông vua bán lẻ tại Mỹ

Đây là giai Ä‘oạn chứng kiến sá»± tăng trưởng ấn tượng trên thị trường chứng khoán Mỹ, Ä‘ánh dấu sá»± gia tăng liên tục trong gần hai thập ká»·. Nếu nhÆ° tại thời Ä‘iểm mở cá»­a thị trường vào năm 1982, chỉ số công nghiệp Dow Jones má»›i quanh quẩn ở mức 8.000 Ä‘iểm thì sau Ä‘ó Ä‘ã vượt qua các ngưỡng 10.000 và 11.000 Ä‘iểm. Khi Ä‘ó, các chuyên gia thậm chí dá»± báo rằng trong má»™t tÆ°Æ¡ng lai không xa, chỉ số này còn có thể tăng lên tá»›i mức 30.000 Ä‘iểm. Tuy nhiên, ká»· lục tăng trưởng ngoạn mục lại thuá»™c về chỉ số công nghiệp nặng NASDAQ, vá»›i mức tăng chóng mặt lên tá»›i 5.000 Ä‘iểm. Tập Ä‘oàn này Ä‘ã có phần hÆ¡i kiêu căng khi tá»± coi mình là chỉ số chứng khoán của thế ká»· tá»›i.

Sá»± tăng trưởng ấn tượng của thị trường chứng khoán Ä‘ã ảnh hưởng sâu sắc tá»›i hoạt Ä‘á»™ng đầu tÆ° của công chúng. Người ta Ä‘ua nhau rút những khoản tiết kiệm hÆ°u trí để dành cho những kế hoạch đầu tÆ° sinh lợi khác. Chính xu thế này càng góp phần thúc đẩy hÆ¡n nữa mức tăng trưởng nói trên. Nếu cách Ä‘ây vài thập ká»·, chỉ có má»™t tá»· lệ phần trăm rất nhỏ người Mỹ mua chứng khoán hay cổ phiếu cá nhân thông qua các quỹ tÆ°Æ¡ng há»— thì hiện tại có tá»›i xấp xỉ 60% há»™ gia Ä‘ình Mỹ tham gia vào cuá»™c chÆ¡i của những con số này.

Giả sá»­ ngày càng nhiều người dân có ngày càng nhiều tài sản trên thị trường chứng khoán thì mọi người đều được lợi. Theo lời Chủ tịch Cục dá»± trữ Liên bang Mỹ Alan Greenpan, chính “hiệu ứng giàu có” này Ä‘ã chi phối người dân Mỹ: “Chúng ta (người dân Mỹ) cảm thấy mình giàu có hÆ¡n và do Ä‘ó tiêu nhiều tiền hÆ¡n, nhờ vậy nền kinh tế sẽ phát triển lên má»™t tầm cao má»›i. Cái gọi là nền kinh tế má»›i Ä‘ó hứa hẹn sẽ có nhiều người giàu hÆ¡n nữa trong những năm tiếp theo”.

Ông Jack Welch. Ảnh:  businessweek.

Nếu nhÆ° nhà sá»­ học nổi tiếng Frederick Lewis Allen từng ví những chấn Ä‘á»™ng kinh tế trong những năm 1920 nhÆ° má»™t “cuá»™c nổi dậy của giá»›i doanh nghiệp”, thì giai Ä‘oạn cuối những năm 1980 và 1990 có thể coi là “cuá»™c nổi dậy lần thứ 2”. Kinh doanh chiếm vị trí đầu bảng trong số các ngành nghề và những cái tên nhÆ° Bill Gates, người đứng đầu Microsoft hay Jack Welch, ông trùm của GE Ä‘ã trở thành hình mẫu lý tưởng, có khi là thần tượng, trong mắt công chúng.

Mùa hè năm 2000, má»™t nhà xuất bản Ä‘ã bỏ ra tá»›i 7 triệu Ä‘ôla để được quyền xuất bản cuốn hồi ký của Jack Welch. Đây là số tiền ká»· lục đối vá»›i bản quyền má»™t cuốn sách kinh doanh, và xấp xỉ bằng tiền mua bản quyền sách hồi ký của những vÄ© nhân. Tính đến thời Ä‘iểm Ä‘ó, tiền mua bản quyền cuốn sách của Jack Welch chỉ đứng sau cuốn hồi ký của Giáo hoàng. Về sau, ká»· lục này chỉ bị vượt qua bởi số tiền bản quyền trả cho hai cuốn hồi ký của vợ chồng cá»±u Tổng thống Mỹ Clinton.

Đó là thời kỳ sôi Ä‘á»™ng trong giá»›i doanh nghiệp Mỹ và gần nhÆ° ai cÅ©ng bị cuốn theo sức hút của thời cuá»™c. Hàng loạt tạp chí kinh doanh và tài chính má»›i ra đời và được bày bán nhan nhản trên khắp các sạp báo. Nhiều Ä‘ài truyền hình cáp thậm chí còn dành cả má»™t kênh riêng chuyên về thông tin tài chính thừa nhận rằng họ Ä‘ánh giá rất cao những chÆ°Æ¡ng trình này.

Cá»±u tổng giám đốc IBM – Lou Gerstner Ảnh: i.a.cnn.

Nếu nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây, những vị giám đốc các quỹ tÆ°Æ¡ng há»— dù rất thành đạt nhÆ°ng cÅ©ng chỉ biết miệt mài làm việc trong bốn bức tường văn phòng và hầu nhÆ° không ai chú ý đến, thì giờ Ä‘ây, họ trở nên nổi tiếng chẳng khác gì những ngôi sao nhạc Pop. Tuy nhiên, vượt lên trên tất cả, những ngôi sao sáng nhất trên bầu trời kinh doanh chính là những vị Tổng giám đốc cao cấp. Chân dung của họ xuất hiện trên trang bìa hàng loạt cuốn sách, báo và tạp chí, vá»›i má»—i lời nói và cá»­ chỉ đều chứa Ä‘á»±ng sức nặng, Ä‘ôi khi mang tính quyết định, đối vá»›i những biến Ä‘á»™ng hàng ngày trên thị trường.

Trong hai năm 1997 và 1999, Tạp chí Time Ä‘ều chọn má»™t vị Tổng giám đốc làm “Nhân vật của năm”, lần lượt các cái tên Andy Grove, Tổng giám đốc Intel và Jeff Bezos, Tổng giám đốc Amazon được Ä‘iểm mặt. Nếu nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây, danh hiệu này thường thuá»™c về những nhân vật chóp bu chính trị hoặc những siêu sao, thì giờ Ä‘ây đến lượt những doanh nhân và những vị tổng giám đốc Ä‘iều hành nhận được tÆ°á»›c hiệu danh giá này.

NhÆ°ng “ngày vui ngắn chẳng tày gang”. Má»™t số người mà công luận Ä‘ã từng ngợi ca, trong Ä‘ó có Andy Grove tỏ ra thá»±c sá»± có tầm nhìn và ảnh hưởng Ä‘úng tá»›i công chúng. Tuy nhiên, không phải ông chủ tập Ä‘oàn nào cÅ©ng có ảnh hưởng nhÆ° vậy. Cuối năm 2001, đại Ä‘a số các công ty từng rất có giá trong lÄ©nh vá»±c công nghệ thông tin Ä‘ã sụp đổ và phá sản, tạo nên cú sốc lá»›n nhất trong lịch sá»­ trên tất cả các thị trường tài chính. Chỉ số NASDAQ sau 3 năm liên tục tăng trưởng ở mức ká»· lục Ä‘ã giảm từ mức hÆ¡n 5.000 Ä‘iểm vào tháng 3/2000 xuống dÆ°á»›i 1.200 Ä‘iểm vào mùa thu năm 2002.

Andy Grove – cá»±u tổng giám đốc Intel. Ảnh: viewimages.

Theo lẽ thường, khi nhìn lại quá khứ, mọi thứ đều trở nên rất rõ ràng, do Ä‘ó, vào thời Ä‘iểm năm 2003, không có gì khó khăn để có thể rút ra những bài học kinh nghiệm về giai Ä‘oạn tăng trưởng kỳ lạ này trong lịch sá»­ kinh doanh của Mỹ. Điều Ä‘áng ngạc nhiên là trong số này, có rất ít những bài học má»›i. Chẳng hạn nhÆ° bài học về việc “giá cổ phiếu tăng chÆ°a phải là thời cÆ¡ kinh doanh tốt”. Má»™t môi trường kinh doanh vững vàng Ä‘òi hỏi má»™t mô hình có khả năng tạo ra các nguồn doanh thu quy mô và bền vững. Nguyên lý này Ä‘ã được Carnegie và Morgan chứng minh trong thời đại của mình, và đến tận ngày nay vẫn còn nguyên giá trị.

Sá»± sụp đổ trên thị trường chứng khoán của nền kinh tế má»›i Ä‘ã mang lại những dÆ° chấn sâu rá»™ng. Chỉ số NASDAQ sụt giá thê thảm Ä‘ã đẩy hàng nghìn doanh nghiệp tá»›i bờ vá»±c phá sản. Nó cÅ©ng cÆ°á»›p Ä‘i hàng nghìn tá»· Ä‘ôla trị giá cổ phiếu, lấy Ä‘i những món tiền dành dụm của hàng triệu nhà đầu tÆ° cá nhân. Tình trạng này xảy ra không chỉ ở Mỹ mà còn ở châu Âu và châu Á, thậm chí những nÆ¡i này còn bị ảnh hưởng nặng nề hÆ¡n. Và Ä‘ây chỉ là Ä‘òn mở đầu cho hàng loạt Ä‘òn nặng nề khác Ä‘ánh vào giá»›i công chúng tham gia đầu tÆ°, vốn vẫn chÆ°a hết bàng hoàng trÆ°á»›c sá»± sụp đổ của thị trường chứng khoán.

Má»™t câu nói khá phổ biến là "tổ chức là kẻ thù của cá nhân, và trong số những kẻ thù Ä‘ó, tổ chức kinh tế chính là kẻ thù không Ä‘á»™i trời chung Ä‘áng gờm nhất". Câu nói trên thá»±c tế Ä‘ã xuất hiện trên các mặt báo của tờ Fortune từ cách Ä‘ây hÆ¡n bốn mÆ°Æ¡i năm. Vào thời Ä‘iểm những năm 1990, hàng loạt các vụ bê bối trong giá»›i doanh nghiệp Mỹ liên tiếp bị phanh phui. Hình ảnh của cả tập Ä‘oàn và ban lãnh đạo bị phÆ°Æ¡ng hại nặng nề.

Bill Gates – Đồng sáng lập kiêm cá»±u Tổng giám đốc của Microsoft. Ảnh: wikimedia.

Những công ty nhÆ° Enron, Global Crossing, Tyco, Adelphia, và WorldCome Ä‘ã trở thành những biểu tượng tá»™i lá»—i, và sá»± sụp đổ của chúng thường kéo theo nó danh tiếng của những nhân vật đứng đầu trong công ty. Vào tháng 6 năm 2002, tờ Thời báo New York Ä‘ã nổ phát súng đầu tiên vào hình tượng Tổng giám đốc vá»›i dòng tít trên trang nhất “Vị Tổng giám đốc Ä‘iều hành đầy quyền uy Ä‘á»™t nhiên rÆ¡i vào tầm ngắm”.

Vào tháng 12/2002, tờ U.S. News & World Report gán cho Dennis Kozlowski, cá»±u Tổng giám đốc của Tyco biệt danh “Nhân vật xấu xa của năm” do “thành tích” há»™i tụ đầy đủ những Ä‘iều nhÆ¡ bẩn nhất của giá»›i doanh nghiệp công ty. Người ta cáo buá»™c Kozlowski, vốn đầy tai tiếng trong vụ bỏ 6.000 Ä‘ôla để mua má»™t chiếc màn trong phòng tắm, Ä‘ã biển thủ 600 triệu Ä‘ôla từ két bạc của Tyco. Thậm chí cả Martha Stewart, từng được mệnh danh là "Nữ hoàng của lối sống đẹp", cÅ©ng trở thành tâm Ä‘iểm trong má»™t vụ bê bối thÆ°Æ¡ng mại mà người ta cho là bà có dính líu.

Phản ứng của giá»›i chính trị gia trÆ°á»›c những vụ bê bối này chẳng khác nào má»™t diá»…n viên Ä‘óng nhiều vai, lúc thì bôi xấu lúc lại mị dân. Trong lúc Tổng thống Bush có lần thề thốt sẽ “có người phải chịu trách nhiệm”, các thành viên trong chính phủ Mỹ (và kể cả bản thân Tổng thống) còn lâu má»›i tẩy rá»­a được những Ä‘iều tiếng xấu về những trò bẩn thỉu, vốn được đăng tải hàng ngày trên trang nhất các tờ báo. Vá»›i giá»›i kinh doanh, Andy Grove Ä‘ã nói lên được cảm xúc của rất nhiều người, “Tôi Ä‘ã làm kinh doanh được 40 năm, nhÆ°ng cho đến gần Ä‘ây, tôi má»›i cảm thấy mình rất bối rối và xấu hổ khi là má»™t doanh nhân.”

Tất nhiên, phần lá»›n các Tổng giám đốc trÆ°á»›c kia cÅ©ng nhÆ° bây giờ đều là những công dân tuân thủ luật pháp, những người Ä‘ã lao Ä‘á»™ng cật lá»±c để hoàn thành mục tiêu mà tổ chức đề ra, và Ä‘iều này cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i việc họ kiếm sống má»™t cách trung thá»±c. Má»™t số tờ báo Ä‘ã đăng tải nhiều việc tốt của các vị Tổng giám đốc. Chẳng hạn nhÆ° trường hợp của Dell Computer. Sau vụ 11/9, công ty Ä‘ã đứng ra tổ chức nhiều hoạt Ä‘á»™ng quyên góp cho thành phố, và Ä‘ã Ä‘óng góp hàng trăm máy tính cho Văn phòng thị trưởng thành phố New York và các Ä‘Æ¡n vị tái thiết.

Ông Herb Kelleher – Người sáng lập kiêm cá»±u Tổng giám đốc của Southwest Airlines. Ảnh: chron.

Dell còn trao tặng hàng triệu Ä‘ôla cho Há»™i chữ thập đỏ (trong Ä‘ó có cả phần quyên góp của các chi nhánh ở nÆ°á»›c ngoài nhÆ° chi nhánh Dell tại Đức). Dell Computer cÅ©ng há»— trợ cho cho Lầu Năm Góc trong má»™t số việc quan trọng, và nhờ Ä‘ó Ä‘ã nhận được má»™t phần thưởng đặc biệt ghi nhận Ä‘óng góp của Công ty tại má»™t buổi lá»… tổ chức tại tại Austin. Theo Michael Dell, những việc này Ä‘ã Ä‘em lại ý nghÄ©a mạnh mẽ cho các nhân viên, khi họ cảm thấy mình Ä‘ã làm được má»™t Ä‘iều gì Ä‘ó có ý nghÄ©a.

Tuy nhiên, những hành Ä‘á»™ng kiểu này tỏ ra hầu nhÆ° không có tác dụng đối vá»›i việc an ủi được những người Ä‘ang ngồi nhìn tài khoản tiết kiệm và cổ phiếu của mình dần tan biến. Những con số sau Ä‘ây thá»±c sá»± khiến người ta choáng váng. Vào năm 2001 và 2002, hÆ¡n má»™t triệu người Mỹ Ä‘ã nghỉ hÆ°u hoặc Ä‘ang có ý định nghỉ hÆ°u bị buá»™c phải trở lại hoặc tiếp tục công việc của mình trÆ°á»›c tình cảnh các khoản tiết kiệm hÆ°u trí tan thành mây khói.

Do Ä‘ó, chẳng có gì ngạc nhiên khi thời đại của những vị tổng giám đốc nổi tiếng Ä‘á»™t ngá»™t chấm dứt. Quá trình sụp đổ hình tượng về những vị tổng giám đốc thành đạt được đẩy nhanh và đặt dấu chấm hết qua những tấm hình họ bị giải Ä‘i vá»›i Ä‘ôi tay bị còng được đăng tải hầu khắp trên trang nhất các tờ báo khắp nÆ°á»›c Mỹ. Thoạt tiên là những vụ bắt bá»› và tiếp Ä‘ó xét xá»­ và phục hồi. Công chúng Ä‘ón nhận những Ä‘iều này nhÆ° những tin tốt lành, còn giá»›i kinh doanh chứng khoán Phố Wall thì có phần cảm thông. Công chúng Ä‘òi hỏi má»™t ai Ä‘ó phải chịu trách nhiệm, và chắc chắn má»™t ai Ä‘ó phải đứng ra đảm lãnh.

Vào những năm 1990-2000, không má»™t vị Tổng giám đốc nào tránh được búa rìu dÆ° luận chÄ©a vào họ, kể cả người từng được tờ tạp chí Fortune mệnh danh là Vị Tổng giám đốc của Thế ká»·. Cuối tháng 9 năm 2002, Jack Welch trở thành tâm Ä‘iểm của vô số những cuá»™c tranh cãi có nguy cÆ¡ làm hoen ố suốt đời thanh danh của ông. TrÆ°á»›c Ä‘ó nhiều tháng, tờ Wall Street Journal Ä‘ã phanh phui má»™t vụ ngoại tình của Welch, mà kết cục là má»™t cuá»™c ly hôn đầy cay đắng.

Sam Walton – Người sáng lập kiêm cá»±u Tổng giám đốc của Wal-Mart. Ảnh: cache.

Khi vụ kiện này được Ä‘Æ°a ra công chúng, người ta má»›i biết được khoản lÆ°Æ¡ng hÆ°u trọn gói của Welch ở GE gồm có má»™t căn há»™ trị giá 15 triệu Ä‘ôla, dịch vụ giặt là, vé hạng nhất Ä‘i xem các sá»± kiện thể thao, quyền sá»­ dụng máy bay của công ty và vô số những đặc quyền khác.

Trong má»™t bài thanh minh đăng trên Wall Street Journal, Welch Ä‘ã than vãn rằng các tài liệu tại tòa Ä‘ã diá»…n giải cá»±c kỳ sai lầm nhiều khía cạnh trong hợp đồng hÆ°u trí của ông. Welch tuyên bố sẽ hoàn trả cho công ty những đặc quyền được hưởng từ khi nghỉ hÆ°u, và nếu tiếp tục sá»­ dụng các dịch vụ Ä‘ó trong tÆ°Æ¡ng lai thì ông sẽ thanh toán sòng phẳng. Ngay sau Ä‘ó, Ủy ban Chứng khoán và Hối Ä‘oái cho biết họ Ä‘ang tiến hành má»™t cuá»™c Ä‘iều tra về khoản lÆ°Æ¡ng hÆ°u trọn gói của Welch.

Tuy nhiên, sá»± việc vẫn chÆ°a dừng lại ở Ä‘ó, nhất là khi những khiếm khuyết của Welch bị phÆ¡i bày hoàn toàn. Lần đầu tiên sau nhiều năm, người ta bắt đầu đặt câu hỏi đối vá»›i những chiến lược kinh doanh của Welch cÅ©ng nhÆ° chất lượng những khoản doanh thu của GE. Sau khi Welch về hÆ°u, giá cổ phiếu của GE Ä‘ã giảm nhanh hÆ¡n mức trung bình của thị trường. Báo giá»›i liên tục đăng tải những bài báo gây xôn xao dÆ° luận về sá»± sa sút của tập Ä‘oàn khổng lồ này, và những di sản của Welch Ä‘ang dần mai má»™t ra sao.

Qua những phát biểu trÆ°á»›c công chúng, rõ ràng Welch Ä‘ã hiểu rằng chỉ vì là người được hưởng lợi từ thị trường đầu cÆ¡, giờ Ä‘ây ông ta trở thành nạn nhân của má»™t sá»± đạp đổ kiểu “hậu Enron” má»›i. Các quy tắc Ä‘ã thay đổi. Khi cổ phiếu tăng trưởng mạnh, giá»›i báo chí và những nhà đầu tÆ° chẳng hề để tâm đến khoản lÆ°Æ¡ng hÆ°u trọn gói trị giá nhiều triệu Ä‘ôla của Welch. NhÆ°ng giờ Ä‘ây, mọi thỏa thuận kín trong ná»™i bá»™ ban giám đốc đều có thể là ngòi nổ cho những cuá»™c tranh cãi gay gắt trong công chúng, thậm chí những vị tổng giám đốc thành đạt nhất cÅ©ng phải chịu Ä‘á»±ng sá»± xăm soi ngặt nghèo.

Các khoản lÆ°Æ¡ng hÆ°u trọn gói cho các Tổng giám đốc trở thành tâm Ä‘iểm chú ý của công luận, nhất là khi mức lÆ°Æ¡ng của các vị Tổng giám đốc các tập Ä‘oàn lá»›n Ä‘ã tăng tá»›i mức khủng khiếp, càng góp phần Ä‘ào sâu hố ngăn cách giữa giá»›i quản lý và lao Ä‘á»™ng. Theo Tạp chí Fortune, từ năm 1970 đến năm 1999, mức lÆ°Æ¡ng hÆ°u thá»±c tế trung bình của 100 vị tổng giám đốc hàng đầu Ä‘ã có bÆ°á»›c tăng nhảy vọt, từ chá»— gấp 39 lần lÆ°Æ¡ng hÆ°u của má»™t nhân viên trung bình tá»›i gấp hÆ¡n 1.000 lần. Và mặc dù vẫn còn quá sá»›m để Ä‘Æ°a ra Ä‘ánh giá cuối cùng về Jack Welch và những người cùng đẳng cấp vá»›i ông ta, nhÆ°ng có Ä‘iều rõ ràng là thanh danh của họ Ä‘ang đứng trÆ°á»›c nguy cÆ¡ tiêu biến bởi chính cái “Cá»— máy nổi tiếng” trÆ°á»›c kia Ä‘ã góp phần tạo nên hình ảnh của họ.

Trong khi nhiều người có thể lá»›n tiếng cho rằng khoản lÆ°Æ¡ng hÆ°u của Welch là cao quá mức, và rằng tÆ° cách đạo đức của ông trong cuá»™c sống có khoảng cách quá xa so vá»›i trình Ä‘á»™ và kỹ năng nghề nghiệp, song không thể phủ nhận được những thành tích của Welch cÅ©ng nhÆ° của nhiều vị tổng giám đốc khác trong vai trò là má»™t nhà lãnh đạo kinh doanh. DÆ°á»›i sá»± dẫn dắt của Welch, GE Ä‘ã chuyển mình từ má»™t tập Ä‘oàn sản xuất công nghiệp sắp hết thời trị giá 25 tá»· Ä‘ôla thành má»™t “gã khổng lồ” đầy năng Ä‘á»™ng và nhạy bén trong lÄ©nh vá»±c dịch vụ vá»›i trị giá lên tá»›i 130 tá»· Ä‘ôla. Nhận thức được những hạn chế trong mô hình quản lý tập quyền thời bấy giờ, Welch Ä‘ã sắp xếp lại bá»™ máy hành chính thuá»™c loại lá»›n nhất thế giá»›i thành má»™t tổ chức lấy học hỏi, nghiên cứu và ý tưởng làm trung tâm.

Các nhà lãnh đạo được đề cập đến trong cuốn sách "Những bài học của 7 tổng giám đốc thành công nhất nÆ°á»›c Mỹ" mà VnExpress phối hợp vá»›i Alpha Books giá»›i thiệu vá»›i bạn đọc đều mắc lá»—i và Ä‘ã từng đối mặt vá»›i gian nan. Đây là hệ quả từ những nÆ°á»›c Ä‘i hay những thủ thuật kinh doanh Ä‘á»™c quyền sai lầm, và cả khoản lÆ°Æ¡ng hÆ°u trọn gói quá mức.

Tuy nhiên, bỏ qua những sai lầm Ä‘ó, những người này đều là những “người kiến tạo”. Họ Ä‘ã tạo dá»±ng nên những thiết chế chứa Ä‘á»±ng rất nhiều ý tưởng và những quan niệm kinh doanh tiên tiến nhất trên thế giá»›i trong những năm cuối thế ká»· XX. Việc bỏ qua những thành quả và coi thường những bài học kinh doanh hàm chứa trong những thành công Ä‘ó thá»±c sá»± là má»™t sai lầm lá»›n.

Họ là những ai? Đó là Michael Dell – Người sáng lập kiêm Tổng giám đốc tập Ä‘oàn Dell Computer. Jack Welch – cá»±u Tổng giám đốc GE. Lou Gerstner – cá»±u Tổng giám đốc IBM. Andy Grove – Đồng sáng lập kiêm cá»±u Tổng giám đốc Intel. Bill Gates – Đồng sáng lập kiêm cá»±u Tổng giám đốc của Microsoft. Herb Kelleher – Người sáng lập kiêm cá»±u Tổng giám đốc của Southwest Airlines. Sam Walton – Người sáng lập kiêm cá»±u Tổng giám đốc của Wal-Mart.

Hồng Anh (theo Alpha Books)