Há»™i nghiên cứu thị trÆ°á»ng (Anh) định nghÄ©a nghiên cứu thị trÆ°á»ng “là má»™t phần khoa há»c xã há»™i, sá» dụng các phÆ°Æ¡ng pháp khoa há»c để thu nháºp thông tin vá» thị trÆ°á»ng sản phẩm và dịch vụ”. Nó bao gồm tất cả các phÆ°Æ¡ng pháp nghiên cứu để tìm hiểu ý kiến, thái Ä‘á»™, lý do yêu thích và Ä‘á»™ng lá»±c…của khách hang.
Vá»›i ngÆ°á»i làm PR, nghiên cứu thị trÆ°á»ng là việc hữu ích và cần thiết. Có thể chia nghiên cứu thị trÆ°á»ng thành 4 loại sau:
+ Nghiên cứu dá»±a trên dữ liệu sẵn có
+ Nghiên cứu bằng phá»ng vấn
+ Nghiên cứu không theo thể thức
+ Nghiên cứu thÆ°á»ng xuyên
Má»—i phÆ°Æ¡ng pháp nghiên cứu Ä‘á»u có những Æ°u khuyết Ä‘iểm riêng. Việc lá»±a chá»n phÆ°Æ¡ng pháp nào sẽ phụ thuá»™c vào loại thông tin cần thu nháºp, thá»i gian, mức Ä‘á»™ tiếp váºn vá»›i đối tượng phá»ng vấn, nguồn ngân quỹ, hay mức Ä‘á»™ chính xác có thể đạt được. Có thể thá»±c hiện nhiá»u phÆ°Æ¡ng pháp cùng má»™t lúc.
MỘT Sá» KỸ THUẬT NGHIÊN CỨU THỊ TRƯỜNG
Nghiên cứu ý kiến, thái Ä‘á»™ hay sá»± thay đổi (opinion, atti-tude or shift surveys): ThÆ°á»ng sá» dụng các câu há»i có câu trả lá»i là “có”, “không” hay “không biết”. Loại nghiên cứu này nhằm tìm hiểu xem má»i ngÆ°á»i biết, hiểu hay tin vào cái gì, đồng thá»i Ä‘o lÆ°á»ng những thay đổi vá» sá»± nháºn biết, ý kiến hay niá»m tin.
Nhóm ngÆ°á»i tiêu dùng (consumer panel): Cho nhóm ngÆ°á»i Ä‘iá»n vào bảng câu há»i hay thá» nghiệm sản phẩm. Việc nghiên cứu có thể diá»…n ra bằng cách đến gặp trá»±c tiếp nhóm ngÆ°á»i này hoặc gởi bảng câu há»i, hay cho ngÆ°á»i đến phá»ng vấn há» thÆ°á»ng xuyên. PhÆ°Æ¡ng pháp này nhằm tìm hiểu đối tượng nào thÆ°á»ng mua sản phẩm nào, số lượng bao nhiêu, mức Ä‘á»™ thÆ°á»ng xuyên và ở Ä‘âu.
Nghiên cứu Ä‘á»™ng lá»±c (motivation research): NgÆ°á»i khởi xÆ°á»›ng dạng nghiên cứu dạng này là Tiến sÄ© Ernst Ditcher. Bằng các phÆ°Æ¡ng pháp tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° cách kiểm tra lâm sàng hay trí thông minh, dạng nghiên cứu này nhằm tìm hiểu Ä‘á»™ng lá»±c tiá»m ẩn, chứ không tìm hiểu những ý kiến hay ý thích Ä‘ã được nêu sẵn.
Nhóm thảo luáºn (discussion group): Äây là má»™t hình thức tìm hiểu Ä‘á»™ng lá»±c thúc đẩy ít tốn kém mà hiệu quả hÆ¡n. Nhóm ngÆ°á»i được chá»n sẽ Ä‘Æ°a ra ý kiến trÆ°á»›c những câu há»i mà ngÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn đặt ra. Nhược Ä‘iểm của phÆ°Æ¡ng pháp này là nhóm ngÆ°á»i nghiên cứu có thể quá nhá», không thể đại diện cho số Ä‘ông. Ngoài ra, thành kiến của ngÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn có thể ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu.
Trả lá»i câu há»i qua Ä‘iện thoại (telephone questionnaire): Các cuá»™c Ä‘iá»u tra thăm dò ý kiến những ngÆ°á»i ở xa hay không táºp trung ở má»™t khu vá»±c có thể được thá»±c hiện qua Ä‘iện thoại. PhÆ°Æ¡ng pháp này hữu dụng cho việc nghiên cứu của ngành công nghiệp. Ngoài ra, có thể dùng nó để thăm dò ý kiến nhanh trÆ°á»›c những cuá»™c bầu cá». PhÆ°Æ¡ng pháp này phụ thuá»™c vào việc má»i ngÆ°á»i có Ä‘iện thoại và vui lòng trả lá»i hay không.
Trả lá»i câu há»i qua thÆ° tín (postal questionnaire): Bảng câu há»i sẽ được gởi đến má»™t số đối tượng. PhÆ°Æ¡ng pháp này phụ thuá»™c vào ngÆ°á»i trả lá»i có hứng thú và có vui lòng hợp tác hay không. Nó ít tốn kém hÆ¡n những cuá»™c phòng vấn trá»±c tiếp (vì phải trả công cho ngÆ°á»i Ä‘i làm công việc phá»ng vấn) nhÆ°ng kết quả có thể gây thành kiến hay không có giá trị vì số lượng ngÆ°á»i trả lá»i quá ít. PhÆ°Æ¡ng pháp này có thể dùng để tìm hiểu vá» mức lÆ°Æ¡ng của giá»›i chuyên môn.
Nghiên cứu qua phiếu trả lá»i (coupon survey): Bảng câu há»i sẽ được đăng trên báo, nhÆ°ng rõ ràng Ä‘iểm yếu của phÆ°Æ¡ng pháp này là chỉ có những ngÆ°á»i tháºt sá»± quan tâm má»›i gởi câu trả lá»i.
Kiểm tra nhà bếp (pantry check): Những nhà nghiên cứu sẽ đến kiểm tra nhà bếp của má»™t nhóm “ngÆ°á»i ná»™i trợ” – có thể được thuê để ghi nháºn các nhãn hiệu, sản phẩm trong tủ chạn, tủ lạnh, phòng tắm…mà há» sá» dụng.
Kiểm tra thùng rác (dustbin check): Má»™t cách nghiên cứu bằng quan sát khác là những nhà nghiên cứu sẽ ghi nháºn các nhãn hiệu Ä‘ã được tiêu dùng có mặt trong thùng rác nhà để thu nháºp thông tin.
Thu nháºp thông tin từ các cá»a hàng, và ngÆ°á»i bán (dealer,retail or shop audit): Là má»™t hình thức nghiên cứu thÆ°á»ng xuyên mà công ty AC Nielsen áp dụng và Ä‘ã trở nên phổ biến. Há» sẽ kiểm tra định kỳ lượng hàng trong kho và hoá Ä‘Æ¡n của má»™t nhóm ngÆ°á»i buôn bán (được thuê để làm cuá»™c nghiên cứu). Số lượng sản phẩm mua và còn tồn kho thể hiện hoạt Ä‘á»™ng mua bán. NhÆ° váºy có thể thống kê các sản phẩm khác nhau được bán ra, so sánh vá»›i những sản phẩm cạnh tranh, thấy được thị phần của má»—i sản phẩm. Sau má»™t thá»i gian, có thể quan sát sá»± phát triển hay suy yếu của sản phẩm, và những chuyển biến có thể được lý giải theo tác Ä‘á»™ng của quảng cáo, khuyến mãi và những nguồn ảnh hưởng khác.
Nghiên cứu định tính (qualitative research): TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° phá»ng vấn có chiá»u sâu, hình thức nghiên cứu này Ä‘ã khắc phục được những khó khăn vốn cản trở việc nghiên cứu ở các nÆ°á»›c Ä‘ang phát triển, nÆ¡i không có thiết bị đầy đủ nhÆ° ở các nÆ°á»›c công nghiệp. Cách thức thá»±c hiện là tiến hành những cuá»™c phòng vấn có thể kéo dài đến 3 giá» và thu băng lại. Trong trÆ°á»ng hợp này, nhóm đối tượng phá»ng vấn tÆ°Æ¡ng đối nhá», tuy nhiên nếu đại diện cho nhóm khách hang Ä‘iển hình và nhóm thiểu số, thì hình thức nghiên cứu này cÅ©ng sẽ thu được nhiá»u thong tin Ä‘áng giá. Ở Nigeria, ngÆ°á»i ta dùng phÆ°Æ¡ng pháp định tính để nghiên bia và thuốc trừ sâu.
Nghiên cứu vá» hình ảnh công ty (image study): Mục tiêu của cuá»™c nghiên cứu này là so sánh Ä‘iểm yếu và Ä‘iểm mạnh của má»™t số công ty tÆ°Æ¡ng tá»± nhau, trong Ä‘ó công ty thá»±c hiện nghiên cứu sẽ không cho ngÆ°á»i trả lá»i biết há» là ai (để câu trả lá»i được khách quan). Thông qua kết quả nghiên cứu, công ty có thể khắc phục Ä‘iểm yếu và phát huy Ä‘iểm mạnh. Hình thức nghiên cứu này rất hữu ích cho ban lãnh đạo vì hình ảnh của công ty nhìn từ bên ngoài có thể rất khác biệt vá»›i hình ảnh ná»™i bá»™. để thá»±c hiện cuá»™c nghiên cứu dạng này, đặc biệt là đối vá»›i những công ty công nghiệp cung cấp hoá chất, nhóm đối tượng có thể nhá» và cuá»™c nghiên cứu có thể thá»±c hiện bằng Ä‘iện thoại hay nói chuyện trá»±c tiếp.
Nghiên cứu thị trÆ°á»ng là má»™t Ä‘á» tài lá»›n. Các phÆ°Æ¡ng pháp thÆ°á»ng áp dụng trong PR là nghiên cứu những thông tin sẵn có, thăm dò ý kiến và nhất là nghiên cứu hình ảnh tổ chức đối vá»›i công chúng. Những nghiên cứu này có thể giúp ích rất nhiá»u trong việc lên kế hoạch chÆ°Æ¡ng trình PR (ít tốn kém hÆ¡n), và trong việc Ä‘ánh giá kết quả..
(Theo Phá Vỡ Bí Ẩn PR)