"Con có thấy má»™t ngÆ°á»i cần mẫn trong công việc của mình không? NgÆ°á»i ấy sẽ đứng trÆ°á»›c mặt các vua, chứ không phải trÆ°á»›c mặt những ngÆ°á»i tầm thÆ°á»ng Ä‘âu", câu nói tưởng chừng Ä‘Æ¡n giản của vị vua trị vì đất nÆ°á»›c Do Thái – Solomon lại là bí kíp giúp ông trở thành ngÆ°á»i giàu có nhất thế gian.
Vua Solomon có thể giúp bạn hạnh phúc hÆ¡n, thành công hÆ¡n và giàu có hÆ¡n nhÆ° thế nào? Toàn bá»™ bí kíp này sẽ có trong cuốn sách "NgÆ°á»i giàu nhất thế gian" của tác giả Steven K.Scott.
Hãy tưởng tượng tiá»n lÆ°Æ¡ng của bạn Ä‘ang ở dÆ°á»›i mức trung bình được tăng lên hÆ¡n 600.000 Ä‘ôla má»™t tháng. Hãy tưởng tượng trong sáu năm sau khi tốt nghiệp đại há»c, bạn Ä‘ã mất việc tá»›i 9 lần và khi bắt đầu công việc thứ mÆ°á»i, bạn thá»±c hiện thành công hàng loạt thÆ°Æ¡ng vụ trị giá hàng triệu Ä‘ôla, đạt doanh thu hàng tá»· Ä‘ôla. Hãy tưởng tượng bạn Ä‘ã làm được tất cả những Ä‘iá»u này nhá» các lá»i dạy của Solomon trong sách Châm Ngôn của kinh Cá»±u Ước. Váºy chúng ta hãy làm má»™t phép so sánh:
Quá khứ: Thu nháºp thấp hÆ¡n má»™t ná»a mức thu nháºp trung bình của má»™t ngÆ°á»i Mỹ.
TÆ°Æ¡ng lai: Thu nháºp má»—i năm tăng từ 18.000 Ä‘ôla lên hÆ¡n 7 triệu Ä‘ôla.
Quá khứ: Doanh nghiệp thất bại, vô phÆ°Æ¡ng cứu chữa (tá»· lệ thành công là 0%).
TÆ°Æ¡ng lai: Tá»· lệ thành công trung bình trong 29 năm sá»± nghiệp của hÆ¡n 60% doanh nghiệp trong má»™t ngành công nghiệp chỉ đạt dÆ°á»›i 1%.
"Những gì xảy ra khi làm trái lá»i khuyên của Solomon khiến tôi hoàn toàn tin tưởng vào sá»± Ä‘úng đắn của chúng", Steven K.Scott viết. Sau ba lần không nghe theo lá»i cảnh báo của Solomon, ông Ä‘ã mất hàng triệu Ä‘ô la vì những quyết định đầu tÆ° sai lầm, trong khi nếu làm theo thì ông Ä‘ã không mất má»™t xu nào.
"Tôi bá» qua lá»i khuyên của Solomon vá» những mối quan hệ và phải chứng kiến kết cục Ä‘áng buồn của cuá»™c hôn nhân rất tuyệt vá»i của mình. Sau Ä‘ó, khi làm theo lá»i khuyên của ông, tôi Ä‘ã hàn gắn lại vá»›i vợ và cuá»™c sống vợ chồng tôi ngày nay hạnh phúc hÆ¡n bao giá» hết.
Bill Gates thành công nhá» váºn dụng châm ngôn của Solomon. Ảnh: Microsoftwatch. |
Nếu việc làm theo lá»i khuyên của Solomon chỉ có tác dụng má»™t vài lần, chúng ta sẽ coi Ä‘ó là sá»± trùng hợp. Nếu bá» qua lá»i khuyên và lá»i cảnh báo của ông, chúng ta gặp phải má»™t số trở ngại không Ä‘áng kể, chúng ta sẽ xem Ä‘ó là tình cá». Tuy nhiên, khi làm theo lá»i khuyên của ông, bạn và nhiá»u ngÆ°á»i khác liên tục đạt được những thành công quan trá»ng trong cuá»™c sống, trong kinh doanh, và ngược lại, nếu không làm theo lá»i cảnh báo của ông sẽ phải gánh chịu các kết cục tồi tệ, thì tháºm chí cả những kẻ hoài nghi nhất cÅ©ng phải chấp nháºn Ä‘iá»u mà các vị vua và hoàng háºu khôn ngoan trên thế giá»›i từng công nháºn – Solomon là ngÆ°á»i khôn ngoan nhất trong lịch sá»".
Giống nhÆ° những quy luáºt váºt lý Ä‘iá»u hành vÅ© trụ, Solomon tiết lá»™ "quy luáºt của cuá»™c sống" ngầm Ä‘iá»u khiển tất cả các khía cạnh của cuá»™c sống. Má»—i khi bạn bÆ°á»›c lên máy bay, quy luáºt váºt lý vá» trá»ng lá»±c và khí Ä‘á»™ng lá»±c há»c Ä‘iá»u khiển Ä‘iểm đến cuối cùng của bạn. Nếu hoa tiêu và máy bay váºn hành theo những quy luáºt Ä‘ó, bạn sẽ đến Ä‘ích an toàn. Nếu vì má»™t lý do nào Ä‘ó, chúng không tuân theo các quy luáºt kể trên, bạn sẽ bắt buá»™c phải quay vá» mặt đất.
Dù bạn cảm thấy thế nào vá» các quy luáºt này ghét, Æ°a thích, chú ý đến chúng, chúng vẫn tồn tại, kiểm soát, Ä‘iá»u khiển hành trình của bạn. May mắn thay, hoa tiêu, những kỹ sÆ° hàng không, những nhà thiết kế máy bay Ä‘ã nắm bắt được chúng và sá» dụng chúng phục vụ cho lợi ích của con ngÆ°á»i. Há» có thể tạo ra những chiếc máy bay có váºn tốc lá»›n hÆ¡n, an toàn hÆ¡n và giúp chúng ta thấy thoải mái trong suốt hành trình. Nếu há» bá» qua những quy luáºt này thì không có chiếc máy bay nào có thể cất cánh được.
Nếu trong vÅ© trụ tồn tại những quy luáºt váºt lý thì trong cuá»™c sống cÅ©ng có các quy luáºt chính xác và Ä‘úng đắn. Dù bạn ghét hay Æ°a thích chúng, chúng vẫn tồn tại và kiểm soát cuá»™c sống của bạn. Trong sách Châm Ngôn, Solomon cho chúng ta biết và hÆ°á»›ng dẫn cách sá» dụng những quy luáºt này. Những quy luáºt vá» trá»ng lá»±c và khí Ä‘á»™ng há»c luôn luôn tồn tại, nhÆ°ng con ngÆ°á»i không thể bay nếu không nắm bắt đầy đủ vá» chúng. Chúng là những kiến thức cÆ¡ bản nhất để thá»±c hiện khát vá»ng bay của con ngÆ°á»i.
Quy luáºt của Ä‘á»i sống cÅ©ng xÆ°a cÅ© nhÆ° bản thân cuá»™c sống của con ngÆ°á»i váºy. Nếu bạn không nháºn thức được chúng, bạn sẽ tá»± hạn chế khả năng tìm kiếm hạnh phúc, sá»± hoàn thiện, mục Ä‘ích và thành công tháºt sá»± của mình. CÅ©ng có nhiá»u ngÆ°á»i vô tình hành Ä‘á»™ng theo những quy luáºt này và đạt được thành công, hạnh phúc ở má»™t mức Ä‘á»™ nào Ä‘ó. NhÆ°ng thông thÆ°á»ng, việc thiếu kiến thức vá» những quy luáºt nói trên sẽ tạo ra các trở ngại không thể vượt qua trong quá trình tìm kiếm thành công và sá»± hoàn thiện. Những ai nắm được các quy luáºt và cách ứng dụng chúng trong chuyến bay của cuá»™c Ä‘á»i sẽ đạt được mục Ä‘ích, thành công và hạnh phúc – những thứ mà ngÆ°á»i khác chỉ dám mÆ¡ tá»›i. Cuá»™c sống lấy mục Ä‘ích làm Ä‘á»™ng lá»±c sẽ trở thành cuá»™c sống đạt được mục Ä‘ích nhÆ° mong muốn.
Lá»i cầu nguyện của Solomon
Solomon sinh vào khoảng năm 974 trÆ°á»›c Công nguyên. Năm 12 tuổi, ông được cha – vua David − truyá»n lại ngôi báu. Solomon lo sợ rằng mình không đủ khôn ngoan để trị vì đất nÆ°á»›c Do Thái. Theo kinh Cá»±u Ước, Äức Chúa Trá»i xuất hiện và phán vá»›i Solomon: “Hãy xin Ä‘iá»u ngÆ°Æ¡i muốn ta ban cho ngÆ°Æ¡i.” Solomon thÆ°a: “Xin Chúa ban cho con sá»± khôn ngoan và hiểu biết để con lãnh đạo muôn dân vì ai có thể cai trị dân tá»™c lá»›n lao này của Chúa”.
Äức Chúa Trá»i phán rằng: “Vì ngÆ°Æ¡i có lòng nhÆ° váºy, không xin giàu có, của cải, danh vá»ng, mạng sống của những kẻ thù, và cả tuổi thá» cho mình, mà xin sá»± khôn ngoan và hiểu biết để cai trị muôn dân dÆ°á»›i mình nên ta sẽ ban cho ngÆ°Æ¡i. Ta cÅ©ng sẽ ban cho ngÆ°Æ¡i của cải, giàu có, danh vá»ng mà không má»™t vị vua nào trÆ°á»›c hay sau ngÆ°Æ¡i được nhÆ° váºy”.
Những lá»i hứa của Äức Chúa Trá»i Ä‘ã được thá»±c hiện. Sá»± khôn ngoan, thành công và của cải của Solomon tăng lên ngoài sức tưởng tượng. Vá» của cải, nếu đổi ra đồng Ä‘ôla ngày nay thì vị vua này Ä‘ã trở thành "nghìn tá»· phú". Ngoài số vàng dá»± trữ trị giá hàng trăm tá»· Ä‘ô la theo giá thị trÆ°á»ng ngày nay, ông còn sở hữu 4.000 chuồng ngá»±a, xe ngá»±a và thuê đến 12.000 ngÆ°á»i giữ ngá»±a. Những ngÆ°á»i trị vì các quốc gia trên khắp thế giá»›i tìm kiếm các lá»i khuyên của ông và trả thù lao háºu hÄ©nh. Tuy nhiên, khi vào tuổi trung niên, ông bắt đầu vi phạm những quy luáºt, nguyên tắc và chiến lược ông Ä‘ã thu nháºn được má»™t cách khôn ngoan trong sách Châm Ngôn. Do Ä‘ó, thành công và hạnh phúc ông đạt được Ä‘ã tan thành mây khói. May thay, ông Ä‘ã sao chép lại phần lá»›n những quy tắc sống trong sách Châm Ngôn Ä‘ó.
Giải mã những lá»i khuyên của Solomon
Má»—i câu châm ngôn Ä‘á»u cho ta má»™t cái nhìn rõ ràng. Giá trị tháºt sá»± của má»™t lá»i châm ngôn ẩn sâu dÆ°á»›i bá» mặt của ngôn từ. Solomon Ä‘ã khuyên chúng ta tìm kiếm sá»± khôn ngoan và hiểu biết nhÆ° tìm kiếm vàng bạc hay châu báu ẩn giấu dÆ°á»›i lòng đất. Tức là, chúng ta phải nhìn ra bản chất nằm dÆ°á»›i bá» mặt, bối cảnh của câu châm ngôn và sắc thái ngôn từ của tiếng Do Thái trong bản gốc của sách Châm Ngôn. Trong nhiá»u trÆ°á»ng hợp, chúng ta có thể thấy những câu châm ngôn có giá trị hÆ¡n khi nhìn từ góc Ä‘á»™ ngược lại. Và cuối cùng, chúng ta phải xem xét câu châm ngôn trên quan Ä‘iểm rá»™ng mở hÆ¡n chứ không chỉ dá»±a vào nghÄ©a hẹp của ngôn từ. Nếu làm được nhÆ° thế, chúng ta không chỉ khám phá các quy tắc sống của Solomon mà còn có thể tìm ra những kho báu mà ông nói đến, những kho báu tồn tại mãi mãi bên cạnh sá»± hữu hạn của Ä‘á»i ngÆ°á»i.
Tác giả Scott viết: Bản thân tôi không phải là ngÆ°á»i duy nhất thá»±c hiện được Æ°á»›c mÆ¡ nhá» làm theo lá»i khuyên của Solomon. Tôi thích Ä‘á»c tiểu sá» của những ngÆ°á»i đạt được thành công phi thÆ°á»ng trong lịch sá» cÅ©ng nhÆ° trong thế giá»›i hiện đại. Tôi phát hiện rằng, há» thành đạt là vì quan Ä‘iểm và hành Ä‘á»™ng của há» phản ánh những lá»i dạy của Solomon, dù có ngÆ°á»i chÆ°a Ä‘á»c nó bao giá». George Washington, Thomas Jefferson, Abraham Lincoln, Henry Ford và Thomas Edison từng là Ä‘á»™c giả của sách Châm Ngôn.
Khi quan sát cuá»™c Ä‘á»i của các thần tượng trong thế giá»›i hiện đại nhÆ° Bill Gates, Sam Walton, Helen Keller, Steven Spielberg và Oprah Winfrey, tôi nháºn ra rằng há» cÅ©ng thá»±c hiện được Æ°á»›c mÆ¡ nhá» làm theo những Ä‘iá»u mà Solomon Ä‘ã khuyên. Tôi cÅ©ng từng chứng kiến tai há»a áºp xuống những con ngÆ°á»i, những công ty và những quốc gia khi há» làm trái vá»›i lá»i răn của Solomon. Adolf Hitler từng có thể lôi kéo cả má»™t quốc gia bởi ngÆ°á»i dân ở quốc gia Ä‘ó Ä‘ã làm trái vá»›i lá»i răn của Solomon. Mỹ Ä‘ã bị Ä‘ánh Ä‘uổi khá»i Trân Châu Cảng. Những nhà Ä‘iá»u hành của táºp Ä‘oàn lá»›n thứ bảy ở Mỹ Ä‘ã khiến cho nó trở thành táºp Ä‘oàn lá»›n nhất bị phá sản trong lịch sá» nÆ°á»›c Mỹ. Tất cả những Ä‘iá»u Ä‘ó xảy ra cÅ©ng do làm trái lá»i khuyên của Solomon.
Sá»± khôn ngoan của Solomon sẽ mang đến cho bạn những gì?Váºy quan Ä‘iểm và lá»i dạy của Solomon mang lại lợi ích gì cho bạn trong nghá» nghiệp, các mối quan hệ, và cuá»™c sống? Dù bạn nghÄ© thế nào, những lá»i khuyên Ä‘ó vẫn ích lợi nhiá»u hÆ¡n thế. Khi làm theo lá»i răn dạy của Solomon, bạn có thể thu được sá»± hiểu biết; sá»± chín chắn; sá»± Ä‘ánh giá chính xác; sá»± an toàn; thành công; sức khá»e; tuổi thá»; sá»± tôn trá»ng; sá»± giàu có; sá»± yêu thích của những ngÆ°á»i lãnh đạo; những lá»i khen ngợi và thăng tiến; tài chính dÆ° giả; sá»± tá»± tin; cá tính mạnh mẽ; sá»± dÅ©ng cảm; những kết quả phi thÆ°á»ng; sá»± hoàn thiện cá nhân; những mối quan hệ tuyệt vá»i; má»™t cuá»™c sống tháºt sá»± có ý nghÄ©a; tình yêu và sá»± ngưỡng má»™ của ngÆ°á»i khác; sá»± đồng cảm; sá»± khôn ngoan tháºt sá»±.
Trở thành ngÆ°á»i duy nhất trong má»™t nghìn ngÆ°á»i đạt được những thành công phi thÆ°á»ng. Khi ná»— lá»±c theo Ä‘uổi bất kỳ mục tiêu nào, chúng ta Ä‘á»u có thể Ä‘ón nháºn các kết quả không ngá» tá»›i, hoặc tuyệt vá»i, tốt đẹp, ổn thá»a, hoặc tồi tệ, khủng khiếp, thảm khốc. Khi ngoài 50 tuổi, tôi Ä‘ã trải nghiệm tất cả những kết quả này trong cuá»™c sống, trong công việc và tài chính.
Khi nghiên cứu tiểu sá» những ngÆ°á»i thành công nhất trong lịch sá», tôi phát hiện há» cÅ©ng từng trải qua các kinh nghiệm nhÆ° váºy ít nhất là trong má»™t giai Ä‘oạn của cuá»™c Ä‘á»i. Tuy nhiên, há» Ä‘ã gặt hái được những kết quả bất ngá». HỠđạt được Ä‘iá»u Ä‘ó cÅ©ng nhá» hiểu và sá» dụng má»™t kỹ năng tuy Ä‘Æ¡n giản nhÆ°ng có tác Ä‘á»™ng lá»›n. Có thể kể tên má»™t số ít ngÆ°á»i Ä‘ã sá» dụng kỹ năng Ä‘ó nhÆ° George Washington, Thomas Jefferson, Benjamin Franklin, Thomas Edison, Clara Barton, John D.Rockefeller, Henry Ford, Sam Walton, Walt Disney, Bill Gates, Oprah Winfrey và Steven Spielberg.
Äáng tiếc, trong 1.000 ngÆ°á»i thì không có đến má»™t ngÆ°á»i biết sá» dụng kỹ năng nói trên má»™t cách đầy đủ và chính xác. NhÆ°ng may mắn là kỹ năng này rất dá»… tiếp thu. Bất cứ ai cÅ©ng có thể sá» dụng, không kể xuất thân, trình Ä‘á»™ há»c vấn, hay chỉ số IQ.
Tôi Ä‘ang nói vá» má»™t kỹ năng gá»i là sá»± cần mẫn trong công việc. Hầu hết má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u cho rằng há» hiểu sá»± cần mẫn là gì nhÆ°ng Ä‘iá»u Ä‘ó vẫn không đủ so vá»›i thá»±c tế. Solomon coi sá»± cần mẫn là má»™t tính cách quý hiếm nhÆ° má»™t viên kim cÆ°Æ¡ng mÆ°á»i cara váºy. Äó là vì sá»± cần mẫn trái ngược vá»›i bản chất của con ngÆ°á»i.
Có những tính cách hình thành nên con ngÆ°á»i. Chúng tạo ra các Ä‘á»™ng lá»±c tá»± nhiên, các xu hÆ°á»›ng, Ä‘iểm mạnh và Ä‘iểm yếu. Tuy nhiên, sá»± cần mẫn không thuá»™c số Ä‘ó. Trên thá»±c tế, tính cách phổ biến của con ngÆ°á»i là Æ°á»›c vá»ng đạt được sá»± thá»a mãn ngay láºp tức nhÆ°ng chỉ phải tốn ít công sức nhất. Äó là bản chất của chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng đối mặt vá»›i nhiá»u trở ngại hÆ¡n và cần mẫn, chăm chỉ hÆ¡n để theo Ä‘uổi bất kỳ ná»— lá»±c, dá»± án, hay mục tiêu nào. Nếu bạn phát triển, nuôi dưỡng sá»± cần mẫn mà Solomon Ä‘á» cáºp, bạn sẽ đạt được những kết quả không ngá» tá»›i ở bất kỳ giai Ä‘oạn, lÄ©nh vá»±c quan trá»ng nào trong cuá»™c Ä‘á»i mình.
Quan Ä‘iểm của Solomon vá» sá»± cần mẫn. Từ Ä‘iển trong máy tính của tôi định nghÄ©a vá» sá»± cần mẫn là "sá»± ná»— lá»±c bá»n bỉ, chăm chỉ khi làm việc gì Ä‘ó". Tôi thích từ "bá»n bỉ" bởi sá»± bá»n bỉ hiển nhiên là má»™t phần của sá»± cần mẫn. Tuy nhiên theo tôi "chăm chỉ" không phải là thuáºt ngữ chính xác nhất khi hiểu ý nghÄ©a lá»i nói của Solomon. Tôi thích sá» dụng cụm từ "làm việc khôn ngoan" hÆ¡n. Nếu tôi cố gắng dùng má»™t cái búa để chặt má»™t cái cây, tôi cần phải chăm chỉ. NhÆ°ng Ä‘ó không phải là sá»± cần mẫn. Chặt cây bằng búa có thể làm tôi mất hàng giá», tháºm chí hàng ngày trong khi tôi có thể chỉ tốn vài phút nếu sá» dụng má»™t cái cÆ°a dài. Tôi không cần phải làm việc quá chăm chỉ mà vẫn khôn ngoan hÆ¡n rất nhiá»u.
Từ Ä‘iển máy tính cÅ©ng liệt kê những từ đồng nghÄ©a vá»›i sá»± cần mẫn nhÆ° sá»± tỉ mỉ, sá»± táºn tâm, sá»± kỹ lưỡng, và sá»± cẩn tháºn. Mặc dù tất cả các phẩm chất Ä‘ó Ä‘á»u là những khía cạnh quan trá»ng của sá»± cần mẫn nhÆ°ng chúng không há»™i đủ ý nghÄ©a mà Solomon muốn truyá»n đạt.
Cùng vá»›i các phẩm chất trên, để có thể hiểu Ä‘iá»u Solomon ngụ ý trong từ "cần mẫn", chúng ta cần biết thêm những từ ngữ mà Solomon sá» dụng trong Châm ngôn 20:21: "Ngay cả trẻ con cÅ©ng được biết đến qua hành Ä‘á»™ng, trong cách cÆ° xá» của chúng, trong sạch hay ngay thẳng." Solomon sá» dụng từ "trong sạch" không bao hàm ý nghÄ©a vá» giá trị đạo đức hay chủng tá»™c mà muốn nói vá» công việc ở dạng thuần khiết nhất của nó.
Từ này giống vá»›i má»™t thuáºt ngữ thuá»™c ngành má» hÆ¡n là vá» chủng tá»™c (Solomon thÆ°á»ng sá» dụng những thuáºt ngữ vá» má» trong các cuốn sách của mình). Hãy hình dung là bạn phải Ä‘ào mỠđể tìm vàng, bạn sẽ làm gì? Bạn phải Ä‘ào rất nhiá»u bùn đất. Bạn tìm thấy má»™t hòn Ä‘á to và cho nó vào má»™t lò lá»a rất nóng. Các tạp chất sẽ nóng chảy và những gì còn lại sẽ là vàng nguyên chất. Äó là khía cạnh "trong sạch" của sá»± cần mẫn. Tóm lại, hãy ná»— lá»±c đầu tÆ° từng ngày, từng giá» và từng phút của bản thân để thu được những kết quả trong sạch.
Má»™t khía cạnh khác của sá»± cần mẫn là "chuẩn xác". Cần mẫn không chỉ là làm việc kiên trì, bá»n bỉ và khôn ngoan mà còn là làm việc chuẩn xác, nhanh chóng và hiệu quả. Nói cách khác, làm việc Ä‘úng tiến Ä‘á»™ vá»›i tiêu chuẩn cao nhất có thể (bất kể yêu cầu hay kỳ vá»ng thế nào). Nó cÅ©ng có nghÄ©a là dùng sá»± sáng tạo, kiên trì và nguồn lá»±c bên ngoài để cố gắng đạt được những thành quả phi thÆ°á»ng.
Sá»± cần mẫn là má»™t kỹ năng có thể há»c há»i. Nó bao gồm: sá»± kiên trì có tính sáng tạo, sá»± ná»— lá»±c làm việc khôn ngoan và thá»±c hiện chuẩn xác nhằm thu được kết quả cao nhất. Nếu bạn tá»± nhủ: "Tôi không phải là kiểu ngÆ°á»i sáng tạo hay kiên trì", tôi sẽ nói rằng bạn có thể trở thành ngÆ°á»i nhÆ° váºy bằng cách phát triển kỹ năng cần mẫn của Solomon.
Theo Solomon, bất cứ ai cÅ©ng có thể phát triển kỹ năng Ä‘ó. Hãy nhá»›, ông nói rằng: "Ngay cả trẻ con…". Khi phát triển kỹ năng cần mẫn, chúng ta có thể sá» dụng nó trong bất kỳ lÄ©nh vá»±c quan trá»ng nào của cuá»™c sống để đạt được những thành quả không ngá». Chúng ta có thể sá» dụng nó để biến cuá»™c hôn nhân không hạnh phúc thành cuá»™c hôn nhân tuyệt vá»i; biến sá»± nghiệp Ä‘ã tốt đẹp thành tuyệt vá»i và thÆ°Æ¡ng vụ thất bại thành thÆ°Æ¡ng vụ thành công.
Nghe có vẻ phức tạp nhÆ°ng Ä‘ó là do sá»± cần mẫn bao gồm rất nhiá»u phẩm chất. Vì thế nó tháºt sá»± rất quý hiếm. Chúng ta sẽ thấy dá»… hiểu hÆ¡n vá»›i má»™t minh há»a Ä‘Æ¡n giản sau.
Khi là sinh viên đại há»c năm thứ nhất, tôi là má»™t chỉ huy trung Ä‘á»™i. Chỉ huy của 39 trung Ä‘á»™i còn lại Ä‘á»u là những sinh viên năm giữa hoặc năm cuối. Năm nào cÅ©ng có má»™t cuá»™c tranh tài giữa 40 trung Ä‘á»™i. TrÆ°á»›c cuá»™c tranh tài, má»™t sÄ© quan nghÄ© rằng trung Ä‘á»™i của anh ta sẽ thắng lá»›n vì luyện táºp cần mẫn từ bảy giá» sáng trong cả năm qua. Anh ta không há» biết rằng, hàng tuần, trung Ä‘á»™i của tôi Ä‘á»u có mặt vào sáu giá» sáng và luyện táºp hai tiếng chứ không phải má»™t. Anh ta cÅ©ng không biết rằng, trong suốt thá»i gian Ä‘ó, tôi Ä‘ã huấn luyện cho trung Ä‘á»™i của mình những kỹ thuáºt rất phức tạp. Ba mÆ°Æ¡i thành viên của trung Ä‘á»™i tôi Ä‘á»u luyện táºp cần mẫn để nâng cao các kỹ năng này.
Cho đến khi cuá»™c tranh tài bắt đầu, chúng tôi Ä‘ã luyện táºp được gấp Ä‘ôi thá»i gian. Kết quả mà nhiá»u ngÆ°á»i không ngá» tá»›i là trung Ä‘á»™i tôi thắng lá»›n. Tôi trở thành sinh viên năm thứ nhất duy nhất trong lịch sá» của trÆ°á»ng Äại há»c bang Arizona chỉ huy má»™t trung Ä‘á»™i giành chiến thắng trong cuá»™c tranh tài huấn luyện hằng năm. Tôi được đặt biệt danh “Thanh niên huấn luyện của năm”, được lái má»™t chiếc máy bay chiến đấu trong 90 phút và được nháºn há»c bổng để trang trải ba năm há»c còn lại ở trÆ°á»ng. DÄ© nhiên, công bằng mà nói, toàn trung Ä‘á»™i tôi Ä‘á»u chiến thắng. Chúng tôi làm được Ä‘iá»u Ä‘ó không phải bởi chúng tôi khôn ngoan hÆ¡n hay được huấn luyện tốt hÆ¡n mà do chúng tôi tháºt sá»± cần mẫn.
Lá»±a chá»n con Ä‘Æ°á»ng ít gặp phải trở ngại nhất là bản chất của con ngÆ°á»i. Theo Solomon, chúng ta cần được khuyến khích để lá»±a chá»n sá»± cần mẫn thay vì bản tính tá»± nhiên "trôi theo dòng nÆ°á»›c". Váºy sá»± khuyến khích ở Ä‘ây là gì? Ông Ä‘ã nói, sá»± cần mẫn tháºt sá»± mang lại cho chúng ta các phần thưởng vô giá và nếu thiếu nó chúng ta sẽ phải gánh chịu những háºu quả nghiêm trá»ng. Sau Ä‘ây là bảy phần thưởng mà ông hứa hẹn.
Bạn sẽ có được lợi thế vững chắc
Bạn muốn mình sẽ có được lợi thế vững chắc hay má»™t trở ngại lâu dài? Solomon đảm bảo rằng những ai tháºt sá»± cần mẫn sẽ nháºn được má»™t lợi thế mà ngÆ°á»i khác không thể có được. Ông nói: "Kế hoạch của ngÆ°á»i cần mẫn chắc chắn sẽ Ä‘Æ°a đến sá»± dÆ° dáºt." (Châm ngôn 21:5) Dù chúng ta Ä‘ang cạnh tranh vá»›i các công ty, các cá nhân, hoàn cảnh, hay Ä‘Æ¡n giản chỉ là thá»i gian, sá»± cần mẫn sẽ mang lại cho chúng ta lợi thế có má»™t không hai dẫn đến năng suất, thành quả, của cải, sá»± hoàn thiện nhiá»u hÆ¡n.
Bạn sẽ kiểm soát hoàn cảnh thay vì để hoàn cảnh kiểm soát bạn
Bạn có muốn ông chủ của bạn hay những ngÆ°á»i khác sẽ kiểm soát cuá»™c Ä‘á»i bạn hay không? Solomon nói: "Bàn tay ngÆ°á»i siêng năng sẽ cai trị nhÆ°ng kẻ lÆ°á»i biếng sẽ phải lao dịch." (Châm ngôn 12:24) NgÆ°á»i tháºt sá»± cần mẫn không chỉ kiểm soát tÆ°Æ¡ng lai của mình mà còn Ä‘á» cao thành tá»±u của những ngÆ°á»i xung quanh.
Bạn sẽ đạt được sá»± đầy đủ tháºt sá»±
NgÆ°á»i Mỹ ngày nay nợ nhiá»u hÆ¡n và ít tiết kiệm hÆ¡n ngÆ°á»i Mỹ trÆ°á»›c Ä‘ây. Dù chúng ta có bất cứ thứ gì, dÆ°á»ng nhÆ° chẳng bao giá» là đủ. Sá»± thá»a mãn và sá»± đầy đủ tháºt sá»± cÅ©ng hiếm hoi nhÆ° trúng số váºy. Trái lại, Solomon nói vá»›i chúng ta rằng: "Linh hồn kẻ lÆ°á»i biếng mong muốn nhÆ°ng chẳng được gì; linh hồn ngÆ°á»i siêng năng được đầy đủ.” (Châm ngôn 13:4) Khi sá» dụng từ "linh hồn", Solomon Ä‘á» cáºp đến phần sâu thẳm nhất trong bản thân má»—i ngÆ°á»i, Ä‘iểm tá»±a của tính cách và cảm xúc. Hãy tưởng tượng bạn Ä‘ang rất thá»a mãn, rất đầy đủ và không cần Ä‘òi há»i má»™t thứ gì khác nữa. Äó chính là sá»± đầy đủ mà ngÆ°á»i cần mẫn sẽ được hưởng.
Bạn sẽ được lãnh đạo tôn trá»ng và chú ý
Trong khi những ngÆ°á»i khác luôn phải giành giáºt sá»± chú ý, ngÆ°á»i cần mẫn luôn được những ngÆ°á»i có quyá»n lá»±c hay ngÆ°á»i xuất chúng chú ý. Äó chính là Ä‘iá»u mà Solomon ngụ ý khi ông nói rằng ngÆ°á»i cần mẫn trong công việc "sẽ đứng trÆ°á»›c mặt các vua" (Châm ngôn 22:29). Thành tá»±u của há» khiến há» trở thành ngôi sao toả sáng thu hút sá»± chú ý của má»i ngÆ°á»i xung quanh.
Nhu cầu của bạn sẽ được Ä‘áp ứng
Những ngÆ°á»i làm việc cần mẫn trong lÄ©nh vá»±c chuyên môn của mình sẽ đạt được thành công Ä‘áng kể để thá»a mãn nhu cầu. Trong Châm ngôn 28:19, Solomon viết: "NgÆ°á»i nào cày ruá»™ng mình sẽ được đầy thá»±c phẩm, những kẻ theo Ä‘uổi hÆ° không sẽ bị nghèo khó”. Ở Ä‘ây, ông cÅ©ng muốn răn dạy chúng ta rằng, nếu từ bá» ná»— lá»±c trong lÄ©nh vá»±c của mình để Ä‘i theo những ngÆ°á»i không có tÆ°Æ¡ng lai hoặc làm theo lá»i khuyên của há», bạn sẽ chệch hÆ°á»›ng trên con Ä‘Æ°á»ng tìm đến sá»± hiểu biết. Äiá»u này có nghÄ©a là đừng để sá»± hào nhoáng của những con ngÆ°á»i bá» ngoài có vẻ thành công và các kế hoạch làm giàu quá nhanh Ä‘ánh lừa bạn.
Bạn sẽ đạt được sá»± thành công ngày càng lá»›n hÆ¡n
Solomon đảm bảo vá»›i chúng ta rằng ngÆ°á»i làm việc cần mẫn sẽ gặt hái thành công ngày càng lá»›n. NhÆ°ng nếu chúng ta kiếm được tiá»n quá dá»… dàng mà không cần ná»— lá»±c thì số tiá»n Ä‘ó rồi cÅ©ng sẽ mất Ä‘i. Ông nói: "Của cải phi nghÄ©a sẽ hao mòn nhÆ°ng ngÆ°á»i nào thu góp từng chút sẽ thêm nhiá»u.” (Châm ngôn 13:11) Dù khó tin, nhÆ°ng hầu hết ngÆ°á»i trúng xổ số Ä‘á»u nhanh chóng mất tất cả khoản tiá»n thưởng. Tháºm chí những ngÆ°á»i Ä‘ánh bạc dù may mắn thắng lá»›n cuối cùng cÅ©ng mất hết số tiá»n Ä‘ó và kết thúc cuá»™c Ä‘á»i trong cảnh nợ nần.
Ná»— lá»±c của bạn sẽ Ä‘em lại lợi ích
Solomon hứa hẹn rằng má»i lao Ä‘á»™ng cần mẫn Ä‘á»u Ä‘em lại lợi ích – Ä‘ó là đạt được mục tiêu và những phần thưởng vá» tài chính. Trong Châm ngôn 14:23, ông nói rằng: "Má»i lao Ä‘á»™ng Ä‘á»u Ä‘em lại lợi ích nhÆ°ng lá»i nói suông chỉ dẫn đến nghèo khổ." Bạn và gia Ä‘ình mình sẽ đạt được sá»± no đủ bằng những ná»— lá»±c trong hôn nhân, trong thá»±c hiện vai trò làm cha mẹ. Bạn cần phải lao Ä‘á»™ng cần mẫn. Bạn cần có tầm nhìn, sá»± sáng tạo, cam kết và hợp tác có hiệu quả. Vá» cÆ¡ bản, Solomon muốn Ä‘Æ°a ra thông Ä‘iệp: nếu công việc không hiệu quả hoặc hôn nhân không nhÆ° mong đợi, có thể do bạn chÆ°a ná»— lá»±c hết mình. Sá»± cần mẫn trong bất cứ lÄ©nh vá»±c nào cÅ©ng luôn mang lại lợi ích cho bạn.
Háºu quả của sá»± không cần mẫn
Những Ä‘á»™ng lá»±c lá»›n nhất trong cuá»™c sống là mong Æ°á»›c có được má»i thứ và lo sợ sẽ mất Ä‘i má»i thứ. Solomon khuyến khích chúng ta nên có cả hai Ä‘á»™ng lá»±c Ä‘ó. Nếu nhÆ° bảy phần thưởng của ông không khiến bạn có đủ Ä‘á»™ng lá»±c cần thiết để theo Ä‘uổi sá»± cần mẫn thì có lẽ háºu quả của việc không cần mẫn sẽ thúc đẩy bạn tiến lên.
Bạn sẽ luôn luôn gặp phải những trở ngại không thể vượt qua
NgÆ°á»i cần mẫn dành tất cả thá»i gian há» cần để hoạch định, chuẩn bị và hoàn thành công việc tháºt xuất sắc trong khi ngÆ°á»i không cần mẫn thì không thể. Há» có xu hÆ°á»›ng "bắn trượt" và kết quả là há» sẽ thất bại. Solomon nói: "Kế hoạch của ngÆ°á»i cần mẫn chắc chắn sẽ Ä‘Æ°a đến dÆ° dáºt nhÆ°ng má»i kẻ hấp tấp sẽ gặp phải sá»± thiếu thốn." (Châm ngôn 21:5)
Tôi từng năm lần làm mất khoản tiết kiệm của mình vì hành Ä‘á»™ng hấp tấp. Hai lần đầu, tôi mất 20 nghìn Ä‘ô la má»—i lần. Ba lần tiếp theo, tôi mất đến hàng triệu Ä‘ô la. TÆ°Æ¡ng tá»±, con trai tôi cÅ©ng Ä‘ã mất má»™t khoản tiá»n tiết kiệm khi hành Ä‘á»™ng hấp tấp và không nhá» tôi hay những ngÆ°á»i khác tÆ° vấn. Nếu cả hai chúng tôi Ä‘á»u hành Ä‘á»™ng cần mẫn thay vì hấp tấp thì con trai tôi Ä‘ã có má»™t tài khoản tiết kiệm khá lá»›n, còn tôi Ä‘ã có thêm hàng triệu Ä‘ô la trong tài khoản.
Bạn sẽ bị Ä‘iá»u khiển
Không ai muốn bị má»™t ngÆ°á»i khác kiểm soát cuá»™c sống của mình. Tuy nhiên, Solomon nói rằng: "Bàn tay ngÆ°á»i siêng năng sẽ cai trị nhÆ°ng kẻ lÆ°á»i biếng sẽ phải lao dịch." (Châm ngôn 12:24) Ai sẽ là ngÆ°á»i quyết định tÆ°Æ¡ng lai của bạn? Bạn sẽ kiếm được bao nhiêu tiá»n? Bạn sẽ được thăng chức, bị bãi nhiệm hay bị sa thải? Tháºm chí, đối vá»›i doanh nghiệp, nếu không cần mẫn, há» sẽ bị chính khách hàng và đối thủ cạnh tranh Ä‘iá»u khiển.
Bạn luôn mong muốn nhÆ°ng không bao giỠđạt được Ä‘iá»u gì
Trong khi ngÆ°á»i cần mẫn cảm thấy những nhu cầu cao nhất của hỠđược thá»a mãn và hết sức mãn nguyện, ngÆ°á»i không cần mẫn luôn mong muốn nhÆ°ng không đạt được Ä‘iá»u gì. Trong Châm ngôn 13:4, Solomon không chỉ nói vá»›i chúng ta rằng linh hồn của ngÆ°á»i siêng năng được đầy đủ, ông còn răn rằng "linh hồn kẻ lÆ°á»i biếng mong muốn nhÆ°ng không được gì”. Vá»›i những kẻ thiếu cần mẫn, cuá»™c sống sẽ không bao giỠđược đầy đủ.
Bạn sẽ trở thành ngÆ°á»i thiếu hiểu biết
Ngày nay, trên các kênh truyá»n hình, chúng ta thấy nhiá»u ngÆ°á»i hứa hẹn rằng bạn sẽ giàu có mà không phải bá» ra chút công sức nào. Bạn có thể mua bất Ä‘á»™ng sản mà không cần phải bá» tiá»n hay kiếm được hàng nghìn Ä‘ô la trong những vụ giao dịch chứng khoán dù không có má»™t xu nào trong tài khoản tiết kiệm… Solomon cảnh báo rằng những ngÆ°á»i làm ăn theo kiểu chá»™p giáºt và theo Ä‘uổi các kế hoạch làm giàu nhanh chóng chỉ là những kẻ ngu dốt. "NgÆ°á»i nào cày ruá»™ng mình sẽ được đầy thá»±c phẩm, nhÆ°ng kẻ theo Ä‘uổi hÆ° không sẽ bị nghèo khó." (Châm ngôn 28:19)
Tài sản và những gì đảm bảo cho cuá»™c sống của bạn sẽ nhanh chóng biến mất. Của cải phi nghÄ©a sẽ hao mòn nhÆ°ng ngÆ°á»i nào thu góp từng chút sẽ có thêm nhiá»u (châm ngôn 13:11).
Solomon chỉ ra hai cách làm giàu trái ngược nhau: những ngÆ°á»i trở nên giàu có nhá» ná»— lá»±c làm việc cần mẫn và những ngÆ°á»i làm giàu mà không phải bá» ra chút công sức nào. Trong Châm ngôn 13:11, ông răn rằng những ai làm giàu phi nghÄ©a thì của cải cuối cùng cÅ©ng sẽ hao mòn.
Kết quả cho những ná»— lá»±c của bạn chỉ là con số 0
NgÆ°á»i cần mẫn luôn làm việc hết mình trong khi ngÆ°á»i khác liên tục nói vá» những gì há» sẽ làm vào má»™t ngày nào Ä‘ó. Nói ra thì quá dá»… dàng mà không cần sá»± ná»— lá»±c nào trong khi làm việc cần mẫn luôn Ä‘òi há»i ná»— lá»±c lá»›n. Khi ngÆ°á»i cần mẫn thu được lợi ích từ ná»— lá»±c của mình thì những kẻ ba hoa, khoác lác chỉ làm lãng phí thá»i gian của bản thân và ngÆ°á»i khác. Äó là lý do vì sao Solomon nói trong Châm ngôn 14:23: "lá»i nói suông chỉ dẫn đến nghèo khổ".
Làm thế nào để có được sá»± cần mẫn tháºt sá»± trong cuá»™c sống
Solomon Ä‘Æ°a ra bốn bÆ°á»›c mà ai cÅ©ng có thể sá» dụng để trở thành ngÆ°á»i cần mẫn. Tuy nhiên, có má»™t trở ngại rất lá»›n mà chúng ta phải vượt qua. Äó là xu hÆ°á»›ng cố hữu trong chúng ta khi lá»±a chá»n con Ä‘Æ°á»ng ít gặp trở ngại nhất.
Tính lÆ°á»i biếng thuá»™c vá» bản chất của con ngÆ°á»i. Hầu nhÆ° không ai tá»± nháºn mình là kẻ lÆ°á»i biếng. NhÆ°ng sá»± tháºt là tất cả chúng ta Ä‘á»u có mầm mống của tính lÆ°á»i biếng. Nếu không xá» lý tính cách này, chúng có thể lấy Ä‘i tất cả tiá»m năng trong cuá»™c sống của chúng ta. Thông thÆ°á»ng, chúng ta đối mặt vá»›i hạt giống của sá»± lÆ°á»i biếng trong má»™t lÄ©nh vá»±c nào Ä‘ó của Ä‘á»i sống, nhÆ° công việc hay sá»± nghiệp, và không quan tâm đến những lÄ©nh vá»±c còn lại, ví dụ nhÆ° hôn nhân hay mối quan hệ vá»›i con cái. Tôi từng quen biết những ngÆ°á»i có gia tài kếch sù nhÆ°ng lại không hạnh phúc trong hôn nhân. Sá»± cần mẫn không phải nhÆ° váºy. Solomon Ä‘Æ°a ra cách giải quyết những hạt giống của tính lÆ°á»i biếng và thay thế chúng bằng những hạt giống của sá»± cần mẫn.
Theo Solomon, có bốn nguyên nhân cốt lõi dẫn đến sá»± lÆ°á»i biếng là tá»± cho mình là trung tâm, tính kiêu ngạo (tá»± mãn), sá»± dốt nát và vô trách nhiệm. Ông thÆ°á»ng kết hợp hai tính cách cuối và gá»i chung là sá»± ngu ngốc.
(Trích cuốn "NgÆ°á»i giàu nhất thế gian" do Công ty Alpha Books phát hành)