Nghệ thuật khởi nghiệp(Phần 1)

Chủ doanh nghiệp có cần bằng quản trị doanh nghiệp?

Guy Kawasaki là hiện là giám đốc Ä‘iều hành của Garage Technology Ventures – má»™t ngân hàng đầu tÆ° vốn cho các công ty công nghệ cao. TrÆ°á»›c Ä‘ây, ông từng là cố vấn cho hãng Apple Computer. Ông là tác giả của bảy cuốn sách viết về kinh doanh. Ông nhận bằng B.A từ trường đại học Standford, bằng M.B.A. từ UCLA, và nhận danh hiệu tiến sÄ© danh dá»± của trường Bapson College. Ông còn sẵn sàng tÆ° vấn cho những người Ä‘ang muốn khởi sá»± kinh doanh. Sau Ä‘ây là cuá»™c phỏng vấn ông do tạp chí Forbes thá»±c hiện.

Hỏi: MBA ngày nay có giá trị nhÆ° thế nào đối vá»›i các cá»­ nhân trẻ tuổi muốn lập công ty riêng?

Đáp: Giá trị Æ°? Có lẽ vào khoảng –$250.000. Tôi Ä‘ã từng là má»™t cá»­ nhân trẻ tuổi và Ä‘ã có bằng MBA. Tôi không cho rằng MBA có ý nghÄ©a lắm trong việc lập công ty riêng. Má»™t bằng kỹ sÆ° có tác dụng tốt hÆ¡n nhiều. Lúc nào bạn cÅ©ng có thể thuê được các thạc sÄ© Quản trị Kinh doanh, nhÆ°ng nếu bạn không thể hiểu và tạo ra má»™t sản phẩm, thì có nghÄ©a là bạn chẳng có gì cả. Tiện Ä‘ây tôi cÅ©ng xin nói rằng những người thành lập Apple Computer, Microsoft, Yahoo! và Google đều không có bằng MBA. NhÆ°ng hình nhÆ° tôi Ä‘ã lạc đề rồi.

Điều gì có tác dụng quyết định trong việc thuyết phục má»™t người đầu tÆ° vào công ty của ta? Họ có phải hoàn toàn tin vào sản phẩm của ta không? Hay ta chỉ cần thuyết phục rằng Ä‘ây là má»™t cÆ¡ há»™i tốt để họ kiếm tiền là được?
Tôi chÆ°a bao giờ làm việc cho McKinsey, nhÆ°ng ta có thể biến câu hỏi này thành má»™t ma trận 2 x 2: tin vào sản phẩm có/không và tin rằng họ có thể kiếm tiền có/không. Rõ ràng Ä‘iểm tốt nhất là khi họ tin vào sản phẩm và tin vào khả năng kiếm tiền của họ. Tôi khó có thể tưởng tượng được các nhà đầu tÆ° rót tiền vào má»™t sản phẩm mà họ không tin nhÆ°ng phần nào tin rằng họ có thể kiếm được tiền vá»›i sản phẩm Ä‘ó. Và Ä‘iểm Ä‘áng thất vọng nhất là khi các nhà đầu tÆ° thích sản phẩm của bạn nhÆ°ng lại không nghÄ© rằng có thể kiếm tiền vá»›i những sản phẩm Ä‘ó. Cho nên câu trả lời là phải làm họ tin vào sản phẩm và đồng thời tin rằng họ có thể kiếm được tiền.

Liệu ông có thể thành công vá»›i má»™t nhóm làm việc chăm chỉ ngay cả khi ý kiến đầu tiên của ông không thành công không?
Chắc chắn là có. Vì hầu hết mọi ý kiến ban đầu đều không thành công.Bạn cần phải linh hoạt: Đôi khi bạn khởi sá»± vá»›i má»™t ý tưởng tốt và má»™t nhóm làm việc tệ hại. Sau Ä‘ó bạn rời bỏ nhóm Ä‘ó. Lúc khác, bạn khởi sá»± vá»›i má»™t ý kiến dở và má»™t nhóm làm việc tuyệt vời. Sau Ä‘ó bạn bỏ ý tưởng chẳng ra gì Ä‘ó. Những người bạn tốt thường tạo ra những thay đổi triệt để theo dòng thời gian. Nokia là ví dụ Ä‘iển hình về sản phẩm ban đầu rất dở hÆ¡i.

Hoa Kỳ và vành Ä‘ai Thái Bình DÆ°Æ¡ng dường nhÆ° là những nÆ¡i duy nhất trên thế giá»›i mà các công ty non trẻ hay thuá»™c ngành công nghệ cao thành công. Có Ä‘úng nhÆ° vậy không? Và nếu Ä‘úng thì tại sao?
Chẳng Ä‘úng tý nào. Chẳng qua thung lÅ©ng Silicon có những người phụ trách về quan hệ công chúng giỏi nhất. Nếu bạn là nhà doanh nghiệp giỏi, bạn có thể thành công ở bất kỳ nÆ¡i nào. Còn nếu không, thì bạn sẽ thất bại ngay cả khi văn phòng cuả bạn nằm trên đường Sand Hill Road hay ở ngay cạnh trụ sở của Hewlett-Packard.

Nếu có thời gian, liệu các chủ đầu tÆ° có cố gắng gián tiếp tham gia hay thậm chí muốn trá»±c tiếp tham gia vào công việc của công ty không?
Đây là má»™t câu hỏi bẫy phải không? Chắc chắn là má»™t chủ đầu tÆ° nên tham gia vào công việc của công ty nếu anh ta có quan hệ tốt vá»›i những người Ä‘iều hành. NhÆ°ng Ä‘ó chỉ là giả thiết, vì không phải chủ đầu tÆ° nào cÅ©ng có mối quan hệ nhÆ° vậy. Và thế thì tất nhiên tham gia trá»±c tiếp sẽ là phÆ°Æ¡ng pháp hay nhất.

Liệu học tập tốt có phải là chìa khoá để thành công trong thế giá»›i kinh doanh không?
Nếu bạn muốn nói đến việc học trong sách vở và dá»± các lá»›p học khi nhắc đến từ “học tập” thì câu trả lời là “không”. NhÆ°ng nếu cÅ©ng vá»›i từ Ä‘ó, bạn muốn nói đến toàn bá»™ kinh nghiệm trong cuá»™c đời thì câu trả lời là “có”. Chẳng hạn nhÆ° có những người chÆ°a bao giờ đến trường đại học nhÆ°ng vẫn là nhà kinh doanh tài giỏi. Và nhiều người có bằng Ph.D trong quản trị nhÆ°ng không có khả năng Ä‘iều hành dù chỉ má»™t quán nÆ°á»›c giải khát.