Bắt đầu một doanh nghiệp và không phải là một cuộc chiến pháp lý

Làm thế nào để từ bỏ công việc của bạn, cạnh tranh vá»›i sếp cÅ© của bạn và không Ä‘ang trong quá trình kiện cáo.

Nhiều cây cầu bị cháy má»™t ít. Má»™t số khác bị cháy hoàn toàn.

Elaine Browne và các đối tác kinh doanh của cô ta, Federico Lupo và Dario Arias Ä‘ã biết đến câu thứ 2 được áp dụng vá»›i họ má»™t thời gian ngắn sau khi mở cá»­a hàng cắt tóc của họ tại thành phố New York. Browne nói “Chúng tôi Ä‘ã phát hiện ra chúng tôi Ä‘ã bị kiện trong tuần thứ hai của chúng tôi khi má»™t bản khai có tuyên thệ đến. Chúng tôi Ä‘ã bị sốc”.

Lý do của vụ kiện? Browne, Lupo và Arias, những kiểu người nhạy cảm những người mà sẽ bị phạt khi chỉ má»›i 30 và 40 tuổi, Ä‘ã làm việc cùng nhau hàng năm trời tại má»™t cá»­a hàng cắt tóc được biết đến vá»›i cái tên cá»­a hàng John Sahag trÆ°á»›c khi xin thôi việc má»™t cách tập thể và lập nên má»™t công ty má»›i cạnh tranh má»™t cách có hiệu quả vá»›i cá»­a hàng trÆ°á»›c Ä‘ây của họ.

 

Đó là má»™t lời phàn nàn phổ biến giữa nhiều người chủ sở hữu doanh nghiệp. Bạn thuê người lao Ä‘á»™ng, dạy họ mọi thứ mà bạn biết và chuẩn bị cho họ má»™t tÆ°Æ¡ng lai lâu dài tại doanh nghiệp của bạn. Sau Ä‘ó vào má»™t ngày họ Ä‘i ra khỏi cá»­a, bắt đầu việc kinh doanh của riêng họ vá»›i má»™t nhiệm vụ gián tiếp: cạnh tranh vá»›i bạn.

Nếu Ä‘ó là má»™t sá»± lo sợ hợp lý giữa những nhà doanh nghiệp từng trải thì cÅ©ng là có thể hiểu được tại sao má»™t nhà doanh nghiệp má»›i vào nghề có thể coi tình trạng này khác Ä‘i. Sau tất cả, bạn Ä‘ã ký kết để làm việc tại má»™t doanh nghiệp vì tiền lÆ°Æ¡ng, sá»± ổn định và kinh nghiệp – nhÆ°ng không cần thiết cho má»™t cam kết trọn đời. Tại sao bạn không thể thôi việc và bắt đầu việc kinh doanh của bản thân bạn trong cùng má»™t ngành nghề? Má»™t khi bạn quyết định để làm việc Ä‘ó thì bạn nên làm gì – quên mọi thứ mà bạn Ä‘ã học chăng? Và quan trọng nhất, làm thế nào để bạn thoát ra ngoài mà không bị buá»™c tá»™i ăn cắp các khách hàng và kiến thức và trở thành má»™t địch thủ?

May mắn thay, nó có thể là má»™t quá trình dá»… dàng. Nếu bạn và sếp của bạn là những người bạn và người chủ của bạn Ä‘ã đối xá»­ tốt vá»›i bạn thì các cÆ¡ há»™i là bạn có thể rời khỏi bằng cách sá»­ dụng má»™t vài chiến lược Ä‘Æ¡n giản. “Hãy thẳng thắn và thật thà, cởi mở trong tất cả các giao dịch của bạn” theo lời gợi ý của David Minor, giám đốc của ChÆ°Æ¡ng trình doanh nghiệp Neeley của trường đại học Thiên chúa Texas. “Không nên ăn cắp khách hàng, nhân viên hay lấy các bí mật thÆ°Æ¡ng mại. Luôn luôn có rất nhiều doanh nghiệp và con người ở Ä‘âu Ä‘ó và đến cuối của má»™t ngày, tất cả chúng ta sẽ phải thức dậy vào buổi sáng và nhìn vào trong gÆ°Æ¡ng”.

Tất nhiên Ä‘ó là má»™t tình huống hoàn toàn khác nếu bạn và sếp của bạn không Æ°a nhau hoặc nếu bạn Ä‘ang làm việc cho má»™t công ty lá»›n và chÆ°a bao giờ thá»±c sá»± gặp sếp của bạn. Điều Ä‘ó không có nghÄ©a rằng bạn là má»™t người ngu dốt hay không có nguyên tắc khi bạn bỏ Ä‘i, nhÆ°ng nhÆ° Minor nói, bạn không phải lo lằng về việc liệu bạn có Ä‘ang rời khỏi nhÆ° những người bạn không. “Chắc chắn rằng bạn muốn thá»±c hiện Ä‘úng bất kỳ những thoả thuận hợp pháp chÆ°a hoàn thành nào, nhÆ°ng dù sao những thoả thuận Ä‘ó luôn luôn không thể ràng buá»™c được và Ä‘Æ¡n giản chỉ đặt vào trong vị trí để “trói buá»™c về mặt tâm lý” má»™t người lao Ä‘á»™ng”, ông ta nói.

Khi Doug Worple, 42 tuổi, rời bỏ tập Ä‘oàn khổng lồ Procter & Gamble để mở công ty quảng cáo của ông ta, công ty quảng cáo Barefoot, ông ta Ä‘ã biết rằng chính sách của P&G là phải đợi 1 năm trÆ°á»›c khi làm việc vá»›i bất kỳ má»™t người lao Ä‘á»™ng cÅ© nào mà Ä‘ã thành lập má»™t đại lý quảng cáo để tránh sá»± không thích hợp. “Bạn không muốn má»™t giám đốc nhãn hàng nói vá»›i má»™t ai Ä‘ó trong [bá»™ phận] quảng cáo rằng, ‘Này, tôi có thể tăng ngân sách của bạn thêm 5 triệu nếu bạn gá»­i cho tôi phi vụ làm ăn tốt sau khi tôi có công ty riêng”.

Do Ä‘ó Worple Ä‘ã tạo ra má»™t chiến lược Ä‘i khỏi mà nhiều nhà doanh nghiệp sẽ muốn tuân theo. Đó là, thích nghi vá»›i cái mà người chủ cÅ© của bạn muốn – nếu nó không phải không hợp lý – và cố gắng để rời bỏ trong những Ä‘iều kiện tốt nhất. Nếu bạn làm được thì bạn có thể kết thúc vá»›i việc thu hút người chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của bạn nhÆ° là má»™t khách hàng. Khi Worple thôi việc, ông ta Ä‘ã có sẵn các lý do thôi việc của mình và Ä‘ã yêu cầu phó chủ tịch viết các bức thÆ° giá»›i thiệu ông ta đến nhiều hiệp há»™i quảng cáo và các đại lý quảng cáo Ä‘á»™c lập và nhỏ hÆ¡n mà không hề có má»™t mối quan hệ nào vá»›i P&G. Nói má»™t cách khác, ông ta Ä‘ã sá»­ dụng kỹ năng xây dá»±ng mạng lÆ°á»›i của ông ta để giúp ông ta ra khỏi cá»­a.

Má»™t năm sau Ä‘ó, khi ông ta Ä‘ã đạt được để làm việc vá»›i P&G, ông ta Ä‘ã cảm thấy đủ tá»± tin để đến vá»›i những người trong công ty Ä‘ó mà ông ta không hề biết. “Tôi Ä‘ã không muốn hỏi mọi người má»™t ân huệ và đặt họ vào trong tình huống bất tiện,” theo lời Worple, người Ä‘ã có thể sá»­ dụng kinh nghiệm của mình để có được việc làm ăn vá»›i Procter & Gamble, nhÆ°ng vá»›i những người mà ông ta Ä‘ã biết thì không cảm thấy bị chịu Æ¡n đối vá»›i ông ta.
Ngày nay, Công ty quảng cáo Barefoot tại Cincinnati có 52 nhân viên và mang lại khoảng 10 triệu Ä‘ô la Mỹ doanh thu má»™t năm. Không chỉ P&G mang việc kinh doanh đến cho Worple mà “nhiều người của Procter những người Ä‘ã làm việc vá»›i chúng tôi cÅ©ng Ä‘ã Ä‘i đến các công ty khác và bắt đầu làm việc vá»›i chúng tôi” ông ta nói. “Nếu chúng tôi Ä‘ã đốt cây cầu đầu tiên Ä‘ó và không làm việc vá»›i họ thì họ cÅ©ng Ä‘ã không phải là [các khách hàng]”.

Ranh giá»›i luật pháp không rõ ràng

Tất nhiên, tình huống của Worple là hÆ¡i dá»… dàng hÆ¡n so vá»›i những người khác. Đó là việc của má»™t người làm công dời bỏ má»™t công ty lá»›n nhÆ° là má»™t thành phố. NhÆ°ng khi Browne, Lupo và Arias thôi việc, họ Ä‘ã tạo thành 30% của lá»±c lượng lao Ä‘á»™ng của cá»­a hàng. Lúc má»›i nhìn thấy lần đầu, dường nhÆ° việc tập hợp lại vá»›i nhau và để người chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của họ lại phía sau là tàn nhẫn và vô Æ¡n. NhÆ°ng có má»™t chi tiết thêm: Họ Ä‘ã thôi việc sau khi ông chủ của họ chết.

Những người con của John Sahag là những người Ä‘ang kiện Trillium. “Họ Ä‘ã rất thất vọng về việc chúng tôi Ä‘ã không ở lại” Browne nói. “Từ quan Ä‘iểm của họ, bản thân họ không phải là những người tạo mẫu tóc mặc dù họ có thể là những người kinh doanh rất giỏi. Họ không thể thá»±c hiện dịch vụ, và chúng tôi là phÆ°Æ¡ng tiện của họ để kiếm sống rất tốt. Má»™t thá»±c tế khi John bị ốm, chúng tôi Ä‘ã rất trung thành, nên tôi Ä‘oán rằng họ Ä‘ã cho là chúng tôi sẽ ở lại và họ Ä‘ã hÆ¡i thất vọng khi họ biết rằng chúng tôi có kế hoạch để Ä‘i tiếp”. Browne nói thêm rằng trong 3 năm mà chủ của họ phải chiến đấu vá»›i bệnh ung thÆ° phổi, những đứa con của ông ta Ä‘ã không bao giờ thảo luận vá»›i cô ta hoặc các đối tác của cô ta về ý tưởng sát cách lại sau khi ông ta mất.

Tuy nhiên, họ Ä‘ã kiện lên toà án yêu cầu Browne, Lupo và Arias – những người Ä‘ã dành 34 năm được kết hợp lại cho cá»­a hàng Ä‘ó – cấm tuyển những khách hàng trÆ°á»›c Ä‘ây của cá»­a hàng John Sahag. Thêm vào Ä‘ó, họ bị buá»™c tá»™i rằng Lupo và Arias Ä‘ã mang theo cùng vá»›i họ các công thức nhuá»™m tóc cá nhân của 933 khách hàng, bao gồm cả những người nổi tiếng nhÆ° Gwyneth Paltrow, Jon Bon Jovi, Demi Moore, Kirsten Dunst, Jennifer Aniston, và Debra Messing.

Cá»­a hàng nhà Sahag thậm chí Ä‘ã gá»­i má»™t bức thÆ° tá»›i má»—i khách hàng của nó chỉ ra rằng “những người làm thuê trÆ°á»›c Ä‘ây của John Sahag hiện nay Ä‘ang làm việc tại Trillium là bị ngăn cấm bởi toà án khỏi việc thu hút những dịch vụ của bạn, liên hệ vá»›i bạn hoặc cung cấp các dịch vụ về kiểu và/ hoặc nhuá»™m tóc cho bạn cho đến khi có được thêm bất kỳ yêu cầu nào của toà án. “Khi tờ BÆ°u Ä‘iện New York tường thuật cuá»™c tranh chấp trên, ít nhất má»™t khách hàng Ä‘ã giận dữ nói rằng “tôi Ä‘ã biết đến John trong 20 năm và ông ta chÆ°a bao giờ cÆ° xá»­ theo cách Ä‘ó”.

Do Ä‘ó bây giờ, hÆ¡n má»™t năm sau khi khai trÆ°Æ¡ng, phản đối lại cÆ¡ sở của việc cắt và nhuá»™m tóc, Browne, Lupo và Arias vấn bị lôi kéo vào má»™t vụ kiện của toà án – sá»± việc cuối cùng mà bất kỳ nhà doanh nghiệp nào hy vọng sẽ xảy ra khi họ bắt đầu việc kinh doanh của bản thân họ.

Nếu bạn Ä‘ang có kế hoạch rời khỏi người chủ của bạn để cạnh tranh vá»›i ông ta thì sẽ không phải là ý kiến tồi để hỏi ý kiến má»™t luật sÆ°, là cái mà chúng tôi Ä‘ã làm cho bài viết này. Peter Pizzi, má»™t đối tác của Connell Foley LLO, có các văn phòng tại thành phố New York, Philadelphia và New Jersey, nói rằng “Về cÆ¡ bản, má»™t nhân viên mà không có má»™t hợp đồng giao kèo hạn chế – Ä‘ó là má»™t thoả thuận được viết ra về nÆ¡i mà bạn làm việc trong công việc nhiệm vụ của bạn – sẽ cảm thấy tá»± do khi thôi việc và cạnh tranh vá»›i người chủ Ä‘ó. NhÆ°ng nhân viên Ä‘ó nên cẩn thận không cạnh tranh má»™t cách tích cá»±c vá»›i người chủ trÆ°á»›c khi anh ta hoặc cô ta thôi việc”.

Điều này nghe có vẻ hợp lý, nhÆ°ng quan trọng phải biết được những nguyên tắc chỉ đạo mà có thể dá»… dàng bị vi phạm. Pizzi nói “Bạn hoàn toàn không nên nói vá»›i các khách hàng rằng bạn sẽ rời bỏ trÆ°á»›c khi thôi việc. Việc Ä‘ó sẽ được xem nhÆ° là sá»± từ bỏ lòng trung thành”. Ông ta cÅ©ng nói rằng bạn không nên lấy bất kỳ má»™t tài sản nào mà bạn Ä‘ã dùng nhân danh người chủ hiện tại của bạn, nhÆ° là danh sách khách hàng.

Cái mà bạn có thể cảm thấy thoải mái để làm – tất nhiên vá»›i thời gian của bản thân bạn – Ä‘ó là thành lập má»™t công ty, mua má»™t tên thuá»™c phạm vi, và “tiến hành bất kỳ hành Ä‘á»™ng chuẩn bị nào để tạo ra má»™t doanh nghiệp mà bạn sẽ làm cho nó hoạt Ä‘á»™ng má»™t khi bạn thôi việc” theo lời của Pizzi, Ä‘ã liệt kê các ví dụ nhÆ° mua chá»— trống trên danh bạ Ä‘iện thoại và mua các tài liệu quảng cáo. NhÆ°ng thậm chí việc này có thể cÅ©ng Ä‘òi hỏi phải khéo léo, nhÆ° Pizzi chỉ ra: “Bạn không muốn mua sá»± quảng cáo theo cách mà làm phiền đến bất kỳ người bán nào mà người chủ hiện tại của bạn Ä‘ang sá»­ dụng”.

Nghiệp chướng

Chắc chắn rằng, việc bạn ra sức để cố gắng theo Ä‘úng nguyên tắc có thể không giúp ích nếu nhÆ° người chủ của bạn không coi việc thôi việc của bạn là tốt. NhÆ°ng có thể nếu bạn thật thà và cởi mở vá»›i người chủ của bạn thì nhiều việc sẽ được giải quyết có lợi cho bạn.

Tracy L.Coenen Ä‘ã học được Ä‘iều Ä‘ó khi cô ta rời bỏ công ty cÅ© của cô ta, Peter & Associates, má»™t công ty kế toán nhỏ thuá»™c toà án tại Milwaukee, để trở thành má»™t công ty kế toán thuá»™c toà án thậm chí nhỏ hÆ¡n tại Milwaukee. Coenen, người sở hữu Công ty kế toán thuá»™c toà án Sequence Inc., má»™t công ty kết toán gồm 1 phụ nữ, so sánh bản thân cô ta vá»›i các nhân vật trong bá»™ phim truyền hình nhiều tập CSI, chỉ thay vì Ä‘iều tra ấu trùng ruồi trong má»™t tá»­ thi thì cô ta Ä‘ang theo dõi các bảng dữ liệu để xá»­ lý các vụ phạm tá»™i nhÆ° việc ăn cắp thẻ nhận dạng và những hồ sÆ¡ giả mạo.

TrÆ°á»›c khi bắt đầu vá»›i công ty của bản thân mình, Coenen Ä‘ã làm việc cho sếp của cô ta – John Peters – trong 2 năm. Ông ta Ä‘ã dạy cô mọi thứ mà ông biết. Và sau Ä‘ó cô ta Ä‘ã thôi việc.

Mặc dù vậy, cô ta Ä‘ã không hề có kế hoạch làm nhÆ° vậy. Cô ta giải thích “Chúng tôi Ä‘ã không thể làm việc cùng nhau. Tôi muốn có má»™t môi trường làm việc linh hoạt hÆ¡n cái mà ông ta có và Ä‘iều Ä‘ó là dá»±a trên tính cách. Chúng tôi Ä‘ã không thể ăn khá»›p vá»›i nhau”.

Khi Ä‘ó Coenen 27 tuổi và sếp của cô ta là 47 tuổi. Bây giờ cô ta 34 tuổi và vá»›i thông Ä‘iệp của thời gian, Coenen nói rằng họ Ä‘ã hoà hợp vá»›i nhau rất tốt mặc dù cô ta cạnh tranh trá»±c tiếp vá»›i người chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của mình. Và mặc dù họ là những người cạnh tranh trá»±c tiếp nhÆ°ng nếu má»™t trong hai người quá bận và phải bỏ má»™t khách hàng thì họ sẽ giá»›i thiệu đến cho người kia. Họ thậm chí Ä‘ã hợp tác trong má»™t vài dá»± án. NhÆ°ng Coenen thừa nhận rằng nó không bao giờ Ä‘i theo cách nhÆ° vậy, nếu nhÆ° cô ta Ä‘ã coi người chủ và nhân viên của cô ta theo cách của người ngoài cuá»™c hay Ä‘ã khám xét phòng cung cấp đồ văn phòng trÆ°á»›c khi thôi việc.

Thiêu cháy các cầu nối cÅ©ng không phải là má»™t ý kiến tốt do bạn không bao giờ biết được khi nào thì bạn có thể đụng phải người chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của bạn. Ví dụ Coenen nói rằng thỉnh thoảng tìm thấy cô ta tại toà án nhÆ° là má»™t người làm chứng của bị Ä‘Æ¡n – và ở phía đối diện là người chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của cô ta là người làm chứng cho bên nguyên. Lần đầu tiên khi việc này diá»…n ra cô ta nói “nó thật là khó hiểu”. “NhÆ°ng tôi nghÄ© rằng chúng tôi Ä‘ã làm việc tốt cùng nhau kể từ khi tôi thôi việc bởi vì chúng tôi thá»±c sá»± tôn trọng lần nhau. Bên cạnh Ä‘ó, ông ta Ä‘ã giúp tôi bắt đầu việc kinh doanh này và Ä‘ã dạy tôi mọi thức mà tôi cần biết để bắt đầu việc kinh doanh của tôi”.

Nếu mọi thứ vá»›i người chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của bạn không diá»…n ra tốt đẹp nhÆ° vá»›i Coenen thì luật pháp tại nhiều bang là ở bên phía bạn. Tại thành phố New York, nÆ¡i mà Trillium Ä‘ang tham gia vào các cuá»™c chiến pháp lý của nó, các toà án có xu hÆ°á»›ng ở phía các nhà doanh nghiệp má»›i ngay cả vá»›i những người Ä‘ã ký các thoả thuận hạn chế. Pizzi nói “Các toà án không thích thi hành các thoả thuận chống lại sá»± cạnh tranh. Chúng ủng há»™ công việc kinh doanh và chủ nghÄ©a tÆ° bản, Ä‘ó là những giá trị cÆ¡ bản của nÆ°á»›c Mỹ”.

Ông ta cÅ©ng nói rằng ở phía bên kia của đất nÆ°á»›c, California hoàn toàn không thi hành các thoả thuận hạn chế. Ông ta nói – và nhấn mạnh Ä‘ó không nhất thiết là ý kiến của ông ta – rằng nhiều người cảm thấy biện pháp của California trong việc giải quyết các nhân công Ä‘ang thôi việc để trở thành các nhà doanh nghiệp hoặc để lấy kiến thức của họ rồi làm việc cho người khác Ä‘Æ°a lại cho cá»™ng Ä‘á»™ng này cÆ¡ há»™i lá»›n hÆ¡n để đổi má»›i. “Má»™t vài người nói rằng việc này có lợi rất lá»›n cho Thung lÅ©ng Silicon. Các công nhân có thể hưởng lợi chéo và mang những kỹ năng mà họ học được tại Yahoo! tá»›i cho Google”.

CÅ©ng có Ä‘iều tích cá»±c khác để bắt đầu công việc kinh doanh của bản thân bạn bằng cách sá»­ dụng kiến thức mà bạn có được trong khi làm việc cho má»™t ai Ä‘ó, theo lời của Pizzi. Nếu bạn không có má»™t bản sao thì bạn có thể bắt đầu má»™t công ty mà “rốt cục có thể tăng cường cả hai bên. Nhân viên có thể bỏ Ä‘i và chỉ làm cái gì Ä‘ó có má»™t chút khác biệt. Họ có thể nghÄ© đến việc tiến hành việc kinh doanh của họ trong tÆ° thế ít có sá»± khác biệt mà người chủ hiện tại không quan tâm”.

NhÆ°ng ra sao nếu bạn muốn thôi việc, mọi thứ đều Ä‘úng và vẫn bị kiện? Chắc chắn bạn có thể phải lo lắng về việc mất áo của bạn giữa các khoản chi phí pháp lý. NhÆ°ng nên biết rằng bạn Ä‘ã làm mọi việc bạn có thể để rời bỏ má»™t cách Ä‘úng nguyên tắc và trong các Ä‘iều kiện tốt nhất ít nhất cÅ©ng có thể giúp bạn ngủ ngon hÆ¡n.