Làm thế nào để từ bá» công việc của bạn, cạnh tranh vá»›i sếp cÅ© của bạn và không Ä‘ang trong quá trình kiện cáo.
Nhiá»u cây cầu bị cháy má»™t ít. Má»™t số khác bị cháy hoàn toàn.
Elaine Browne và các đối tác kinh doanh của cô ta, Federico Lupo và Dario Arias Ä‘ã biết đến câu thứ 2 được áp dụng vá»›i há» má»™t thá»i gian ngắn sau khi mở cá»a hàng cắt tóc của há» tại thành phố New York. Browne nói “Chúng tôi Ä‘ã phát hiện ra chúng tôi Ä‘ã bị kiện trong tuần thứ hai của chúng tôi khi má»™t bản khai có tuyên thệ đến. Chúng tôi Ä‘ã bị sốc”.
Lý do của vụ kiện? Browne, Lupo và Arias, những kiểu ngÆ°á»i nhạy cảm những ngÆ°á»i mà sẽ bị phạt khi chỉ má»›i 30 và 40 tuổi, Ä‘ã làm việc cùng nhau hàng năm trá»i tại má»™t cá»a hàng cắt tóc được biết đến vá»›i cái tên cá»a hàng John Sahag trÆ°á»›c khi xin thôi việc má»™t cách táºp thể và láºp nên má»™t công ty má»›i cạnh tranh má»™t cách có hiệu quả vá»›i cá»a hàng trÆ°á»›c Ä‘ây của há».
Äó là má»™t lá»i phàn nàn phổ biến giữa nhiá»u ngÆ°á»i chủ sở hữu doanh nghiệp. Bạn thuê ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng, dạy há» má»i thứ mà bạn biết và chuẩn bị cho há» má»™t tÆ°Æ¡ng lai lâu dài tại doanh nghiệp của bạn. Sau Ä‘ó vào má»™t ngày há» Ä‘i ra khá»i cá»a, bắt đầu việc kinh doanh của riêng há» vá»›i má»™t nhiệm vụ gián tiếp: cạnh tranh vá»›i bạn.
Nếu Ä‘ó là má»™t sá»± lo sợ hợp lý giữa những nhà doanh nghiệp từng trải thì cÅ©ng là có thể hiểu được tại sao má»™t nhà doanh nghiệp má»›i vào nghá» có thể coi tình trạng này khác Ä‘i. Sau tất cả, bạn Ä‘ã ký kết để làm việc tại má»™t doanh nghiệp vì tiá»n lÆ°Æ¡ng, sá»± ổn định và kinh nghiệp – nhÆ°ng không cần thiết cho má»™t cam kết trá»n Ä‘á»i. Tại sao bạn không thể thôi việc và bắt đầu việc kinh doanh của bản thân bạn trong cùng má»™t ngành nghá»? Má»™t khi bạn quyết định để làm việc Ä‘ó thì bạn nên làm gì – quên má»i thứ mà bạn Ä‘ã há»c chăng? Và quan trá»ng nhất, làm thế nào để bạn thoát ra ngoài mà không bị buá»™c tá»™i ăn cắp các khách hàng và kiến thức và trở thành má»™t địch thủ?
May mắn thay, nó có thể là má»™t quá trình dá»… dàng. Nếu bạn và sếp của bạn là những ngÆ°á»i bạn và ngÆ°á»i chủ của bạn Ä‘ã đối xá» tốt vá»›i bạn thì các cÆ¡ há»™i là bạn có thể rá»i khá»i bằng cách sá» dụng má»™t vài chiến lược Ä‘Æ¡n giản. “Hãy thẳng thắn và tháºt thà, cởi mở trong tất cả các giao dịch của bạn” theo lá»i gợi ý của David Minor, giám đốc của ChÆ°Æ¡ng trình doanh nghiệp Neeley của trÆ°á»ng đại há»c Thiên chúa Texas. “Không nên ăn cắp khách hàng, nhân viên hay lấy các bí máºt thÆ°Æ¡ng mại. Luôn luôn có rất nhiá»u doanh nghiệp và con ngÆ°á»i ở Ä‘âu Ä‘ó và đến cuối của má»™t ngày, tất cả chúng ta sẽ phải thức dáºy vào buổi sáng và nhìn vào trong gÆ°Æ¡ng”.
Tất nhiên Ä‘ó là má»™t tình huống hoàn toàn khác nếu bạn và sếp của bạn không Æ°a nhau hoặc nếu bạn Ä‘ang làm việc cho má»™t công ty lá»›n và chÆ°a bao giá» thá»±c sá»± gặp sếp của bạn. Äiá»u Ä‘ó không có nghÄ©a rằng bạn là má»™t ngÆ°á»i ngu dốt hay không có nguyên tắc khi bạn bá» Ä‘i, nhÆ°ng nhÆ° Minor nói, bạn không phải lo lằng vá» việc liệu bạn có Ä‘ang rá»i khá»i nhÆ° những ngÆ°á»i bạn không. “Chắc chắn rằng bạn muốn thá»±c hiện Ä‘úng bất kỳ những thoả thuáºn hợp pháp chÆ°a hoàn thành nào, nhÆ°ng dù sao những thoả thuáºn Ä‘ó luôn luôn không thể ràng buá»™c được và Ä‘Æ¡n giản chỉ đặt vào trong vị trí để “trói buá»™c vá» mặt tâm lý” má»™t ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng”, ông ta nói.
Khi Doug Worple, 42 tuổi, rá»i bá» táºp Ä‘oàn khổng lồ Procter & Gamble để mở công ty quảng cáo của ông ta, công ty quảng cáo Barefoot, ông ta Ä‘ã biết rằng chính sách của P&G là phải đợi 1 năm trÆ°á»›c khi làm việc vá»›i bất kỳ má»™t ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng cÅ© nào mà Ä‘ã thành láºp má»™t đại lý quảng cáo để tránh sá»± không thích hợp. “Bạn không muốn má»™t giám đốc nhãn hàng nói vá»›i má»™t ai Ä‘ó trong [bá»™ pháºn] quảng cáo rằng, ‘Này, tôi có thể tăng ngân sách của bạn thêm 5 triệu nếu bạn gá»i cho tôi phi vụ làm ăn tốt sau khi tôi có công ty riêng”.
Do Ä‘ó Worple Ä‘ã tạo ra má»™t chiến lược Ä‘i khá»i mà nhiá»u nhà doanh nghiệp sẽ muốn tuân theo. Äó là, thích nghi vá»›i cái mà ngÆ°á»i chủ cÅ© của bạn muốn – nếu nó không phải không hợp lý – và cố gắng để rá»i bá» trong những Ä‘iá»u kiện tốt nhất. Nếu bạn làm được thì bạn có thể kết thúc vá»›i việc thu hút ngÆ°á»i chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của bạn nhÆ° là má»™t khách hàng. Khi Worple thôi việc, ông ta Ä‘ã có sẵn các lý do thôi việc của mình và Ä‘ã yêu cầu phó chủ tịch viết các bức thÆ° giá»›i thiệu ông ta đến nhiá»u hiệp há»™i quảng cáo và các đại lý quảng cáo Ä‘á»™c láºp và nhá» hÆ¡n mà không há» có má»™t mối quan hệ nào vá»›i P&G. Nói má»™t cách khác, ông ta Ä‘ã sá» dụng kỹ năng xây dá»±ng mạng lÆ°á»›i của ông ta để giúp ông ta ra khá»i cá»a.
Má»™t năm sau Ä‘ó, khi ông ta Ä‘ã đạt được để làm việc vá»›i P&G, ông ta Ä‘ã cảm thấy đủ tá»± tin để đến vá»›i những ngÆ°á»i trong công ty Ä‘ó mà ông ta không há» biết. “Tôi Ä‘ã không muốn há»i má»i ngÆ°á»i má»™t ân huệ và đặt há» vào trong tình huống bất tiện,” theo lá»i Worple, ngÆ°á»i Ä‘ã có thể sá» dụng kinh nghiệm của mình để có được việc làm ăn vá»›i Procter & Gamble, nhÆ°ng vá»›i những ngÆ°á»i mà ông ta Ä‘ã biết thì không cảm thấy bị chịu Æ¡n đối vá»›i ông ta.
Ngày nay, Công ty quảng cáo Barefoot tại Cincinnati có 52 nhân viên và mang lại khoảng 10 triệu Ä‘ô la Mỹ doanh thu má»™t năm. Không chỉ P&G mang việc kinh doanh đến cho Worple mà “nhiá»u ngÆ°á»i của Procter những ngÆ°á»i Ä‘ã làm việc vá»›i chúng tôi cÅ©ng Ä‘ã Ä‘i đến các công ty khác và bắt đầu làm việc vá»›i chúng tôi” ông ta nói. “Nếu chúng tôi Ä‘ã đốt cây cầu đầu tiên Ä‘ó và không làm việc vá»›i há» thì há» cÅ©ng Ä‘ã không phải là [các khách hàng]”.
Ranh giá»›i luáºt pháp không rõ ràng
Tất nhiên, tình huống của Worple là hÆ¡i dá»… dàng hÆ¡n so vá»›i những ngÆ°á»i khác. Äó là việc của má»™t ngÆ°á»i làm công dá»i bá» má»™t công ty lá»›n nhÆ° là má»™t thành phố. NhÆ°ng khi Browne, Lupo và Arias thôi việc, há» Ä‘ã tạo thành 30% của lá»±c lượng lao Ä‘á»™ng của cá»a hàng. Lúc má»›i nhìn thấy lần đầu, dÆ°á»ng nhÆ° việc táºp hợp lại vá»›i nhau và để ngÆ°á»i chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của há» lại phía sau là tàn nhẫn và vô Æ¡n. NhÆ°ng có má»™t chi tiết thêm: Há» Ä‘ã thôi việc sau khi ông chủ của há» chết.
Những ngÆ°á»i con của John Sahag là những ngÆ°á»i Ä‘ang kiện Trillium. “Há» Ä‘ã rất thất vá»ng vá» việc chúng tôi Ä‘ã không ở lại” Browne nói. “Từ quan Ä‘iểm của há», bản thân há» không phải là những ngÆ°á»i tạo mẫu tóc mặc dù há» có thể là những ngÆ°á»i kinh doanh rất giá»i. Há» không thể thá»±c hiện dịch vụ, và chúng tôi là phÆ°Æ¡ng tiện của hỠđể kiếm sống rất tốt. Má»™t thá»±c tế khi John bị ốm, chúng tôi Ä‘ã rất trung thành, nên tôi Ä‘oán rằng há» Ä‘ã cho là chúng tôi sẽ ở lại và há» Ä‘ã hÆ¡i thất vá»ng khi há» biết rằng chúng tôi có kế hoạch để Ä‘i tiếp”. Browne nói thêm rằng trong 3 năm mà chủ của há» phải chiến đấu vá»›i bệnh ung thÆ° phổi, những đứa con của ông ta Ä‘ã không bao giá» thảo luáºn vá»›i cô ta hoặc các đối tác của cô ta vá» ý tưởng sát cách lại sau khi ông ta mất.
Tuy nhiên, há» Ä‘ã kiện lên toà án yêu cầu Browne, Lupo và Arias – những ngÆ°á»i Ä‘ã dành 34 năm được kết hợp lại cho cá»a hàng Ä‘ó – cấm tuyển những khách hàng trÆ°á»›c Ä‘ây của cá»a hàng John Sahag. Thêm vào Ä‘ó, há» bị buá»™c tá»™i rằng Lupo và Arias Ä‘ã mang theo cùng vá»›i há» các công thức nhuá»™m tóc cá nhân của 933 khách hàng, bao gồm cả những ngÆ°á»i nổi tiếng nhÆ° Gwyneth Paltrow, Jon Bon Jovi, Demi Moore, Kirsten Dunst, Jennifer Aniston, và Debra Messing.
Cá»a hàng nhà Sahag tháºm chí Ä‘ã gá»i má»™t bức thÆ° tá»›i má»—i khách hàng của nó chỉ ra rằng “những ngÆ°á»i làm thuê trÆ°á»›c Ä‘ây của John Sahag hiện nay Ä‘ang làm việc tại Trillium là bị ngăn cấm bởi toà án khá»i việc thu hút những dịch vụ của bạn, liên hệ vá»›i bạn hoặc cung cấp các dịch vụ vá» kiểu và/ hoặc nhuá»™m tóc cho bạn cho đến khi có được thêm bất kỳ yêu cầu nào của toà án. “Khi tá» BÆ°u Ä‘iện New York tÆ°á»ng thuáºt cuá»™c tranh chấp trên, ít nhất má»™t khách hàng Ä‘ã giáºn dữ nói rằng “tôi Ä‘ã biết đến John trong 20 năm và ông ta chÆ°a bao giá» cÆ° xá» theo cách Ä‘ó”.
Do Ä‘ó bây giá», hÆ¡n má»™t năm sau khi khai trÆ°Æ¡ng, phản đối lại cÆ¡ sở của việc cắt và nhuá»™m tóc, Browne, Lupo và Arias vấn bị lôi kéo vào má»™t vụ kiện của toà án – sá»± việc cuối cùng mà bất kỳ nhà doanh nghiệp nào hy vá»ng sẽ xảy ra khi há» bắt đầu việc kinh doanh của bản thân há».
Nếu bạn Ä‘ang có kế hoạch rá»i khá»i ngÆ°á»i chủ của bạn để cạnh tranh vá»›i ông ta thì sẽ không phải là ý kiến tồi để há»i ý kiến má»™t luáºt sÆ°, là cái mà chúng tôi Ä‘ã làm cho bài viết này. Peter Pizzi, má»™t đối tác của Connell Foley LLO, có các văn phòng tại thành phố New York, Philadelphia và New Jersey, nói rằng “Vá» cÆ¡ bản, má»™t nhân viên mà không có má»™t hợp đồng giao kèo hạn chế – Ä‘ó là má»™t thoả thuáºn được viết ra vá» nÆ¡i mà bạn làm việc trong công việc nhiệm vụ của bạn – sẽ cảm thấy tá»± do khi thôi việc và cạnh tranh vá»›i ngÆ°á»i chủ Ä‘ó. NhÆ°ng nhân viên Ä‘ó nên cẩn tháºn không cạnh tranh má»™t cách tích cá»±c vá»›i ngÆ°á»i chủ trÆ°á»›c khi anh ta hoặc cô ta thôi việc”.
Äiá»u này nghe có vẻ hợp lý, nhÆ°ng quan trá»ng phải biết được những nguyên tắc chỉ đạo mà có thể dá»… dàng bị vi phạm. Pizzi nói “Bạn hoàn toàn không nên nói vá»›i các khách hàng rằng bạn sẽ rá»i bá» trÆ°á»›c khi thôi việc. Việc Ä‘ó sẽ được xem nhÆ° là sá»± từ bá» lòng trung thành”. Ông ta cÅ©ng nói rằng bạn không nên lấy bất kỳ má»™t tài sản nào mà bạn Ä‘ã dùng nhân danh ngÆ°á»i chủ hiện tại của bạn, nhÆ° là danh sách khách hàng.
Cái mà bạn có thể cảm thấy thoải mái để làm – tất nhiên vá»›i thá»i gian của bản thân bạn – Ä‘ó là thành láºp má»™t công ty, mua má»™t tên thuá»™c phạm vi, và “tiến hành bất kỳ hành Ä‘á»™ng chuẩn bị nào để tạo ra má»™t doanh nghiệp mà bạn sẽ làm cho nó hoạt Ä‘á»™ng má»™t khi bạn thôi việc” theo lá»i của Pizzi, Ä‘ã liệt kê các ví dụ nhÆ° mua chá»— trống trên danh bạ Ä‘iện thoại và mua các tài liệu quảng cáo. NhÆ°ng tháºm chí việc này có thể cÅ©ng Ä‘òi há»i phải khéo léo, nhÆ° Pizzi chỉ ra: “Bạn không muốn mua sá»± quảng cáo theo cách mà làm phiá»n đến bất kỳ ngÆ°á»i bán nào mà ngÆ°á»i chủ hiện tại của bạn Ä‘ang sá» dụng”.
Nghiệp chướng
Chắc chắn rằng, việc bạn ra sức để cố gắng theo Ä‘úng nguyên tắc có thể không giúp ích nếu nhÆ° ngÆ°á»i chủ của bạn không coi việc thôi việc của bạn là tốt. NhÆ°ng có thể nếu bạn tháºt thà và cởi mở vá»›i ngÆ°á»i chủ của bạn thì nhiá»u việc sẽ được giải quyết có lợi cho bạn.
Tracy L.Coenen Ä‘ã há»c được Ä‘iá»u Ä‘ó khi cô ta rá»i bá» công ty cÅ© của cô ta, Peter & Associates, má»™t công ty kế toán nhá» thuá»™c toà án tại Milwaukee, để trở thành má»™t công ty kế toán thuá»™c toà án tháºm chí nhá» hÆ¡n tại Milwaukee. Coenen, ngÆ°á»i sở hữu Công ty kế toán thuá»™c toà án Sequence Inc., má»™t công ty kết toán gồm 1 phụ nữ, so sánh bản thân cô ta vá»›i các nhân váºt trong bá»™ phim truyá»n hình nhiá»u táºp CSI, chỉ thay vì Ä‘iá»u tra ấu trùng ruồi trong má»™t tá» thi thì cô ta Ä‘ang theo dõi các bảng dữ liệu để xá» lý các vụ phạm tá»™i nhÆ° việc ăn cắp thẻ nháºn dạng và những hồ sÆ¡ giả mạo.
TrÆ°á»›c khi bắt đầu vá»›i công ty của bản thân mình, Coenen Ä‘ã làm việc cho sếp của cô ta – John Peters – trong 2 năm. Ông ta Ä‘ã dạy cô má»i thứ mà ông biết. Và sau Ä‘ó cô ta Ä‘ã thôi việc.
Mặc dù váºy, cô ta Ä‘ã không há» có kế hoạch làm nhÆ° váºy. Cô ta giải thích “Chúng tôi Ä‘ã không thể làm việc cùng nhau. Tôi muốn có má»™t môi trÆ°á»ng làm việc linh hoạt hÆ¡n cái mà ông ta có và Ä‘iá»u Ä‘ó là dá»±a trên tính cách. Chúng tôi Ä‘ã không thể ăn khá»›p vá»›i nhau”.
Khi Ä‘ó Coenen 27 tuổi và sếp của cô ta là 47 tuổi. Bây giá» cô ta 34 tuổi và vá»›i thông Ä‘iệp của thá»i gian, Coenen nói rằng há» Ä‘ã hoà hợp vá»›i nhau rất tốt mặc dù cô ta cạnh tranh trá»±c tiếp vá»›i ngÆ°á»i chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của mình. Và mặc dù há» là những ngÆ°á»i cạnh tranh trá»±c tiếp nhÆ°ng nếu má»™t trong hai ngÆ°á»i quá báºn và phải bá» má»™t khách hàng thì há» sẽ giá»›i thiệu đến cho ngÆ°á»i kia. Há» tháºm chí Ä‘ã hợp tác trong má»™t vài dá»± án. NhÆ°ng Coenen thừa nháºn rằng nó không bao giá» Ä‘i theo cách nhÆ° váºy, nếu nhÆ° cô ta Ä‘ã coi ngÆ°á»i chủ và nhân viên của cô ta theo cách của ngÆ°á»i ngoài cuá»™c hay Ä‘ã khám xét phòng cung cấp đồ văn phòng trÆ°á»›c khi thôi việc.
Thiêu cháy các cầu nối cÅ©ng không phải là má»™t ý kiến tốt do bạn không bao giá» biết được khi nào thì bạn có thể đụng phải ngÆ°á»i chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của bạn. Ví dụ Coenen nói rằng thỉnh thoảng tìm thấy cô ta tại toà án nhÆ° là má»™t ngÆ°á»i làm chứng của bị Ä‘Æ¡n – và ở phía đối diện là ngÆ°á»i chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của cô ta là ngÆ°á»i làm chứng cho bên nguyên. Lần đầu tiên khi việc này diá»…n ra cô ta nói “nó tháºt là khó hiểu”. “NhÆ°ng tôi nghÄ© rằng chúng tôi Ä‘ã làm việc tốt cùng nhau kể từ khi tôi thôi việc bởi vì chúng tôi thá»±c sá»± tôn trá»ng lần nhau. Bên cạnh Ä‘ó, ông ta Ä‘ã giúp tôi bắt đầu việc kinh doanh này và Ä‘ã dạy tôi má»i thức mà tôi cần biết để bắt đầu việc kinh doanh của tôi”.
Nếu má»i thứ vá»›i ngÆ°á»i chủ trÆ°á»›c Ä‘ây của bạn không diá»…n ra tốt đẹp nhÆ° vá»›i Coenen thì luáºt pháp tại nhiá»u bang là ở bên phía bạn. Tại thành phố New York, nÆ¡i mà Trillium Ä‘ang tham gia vào các cuá»™c chiến pháp lý của nó, các toà án có xu hÆ°á»›ng ở phía các nhà doanh nghiệp má»›i ngay cả vá»›i những ngÆ°á»i Ä‘ã ký các thoả thuáºn hạn chế. Pizzi nói “Các toà án không thích thi hành các thoả thuáºn chống lại sá»± cạnh tranh. Chúng ủng há»™ công việc kinh doanh và chủ nghÄ©a tÆ° bản, Ä‘ó là những giá trị cÆ¡ bản của nÆ°á»›c Mỹ”.
Ông ta cÅ©ng nói rằng ở phía bên kia của đất nÆ°á»›c, California hoàn toàn không thi hành các thoả thuáºn hạn chế. Ông ta nói – và nhấn mạnh Ä‘ó không nhất thiết là ý kiến của ông ta – rằng nhiá»u ngÆ°á»i cảm thấy biện pháp của California trong việc giải quyết các nhân công Ä‘ang thôi việc để trở thành các nhà doanh nghiệp hoặc để lấy kiến thức của há» rồi làm việc cho ngÆ°á»i khác Ä‘Æ°a lại cho cá»™ng Ä‘á»™ng này cÆ¡ há»™i lá»›n hÆ¡n để đổi má»›i. “Má»™t vài ngÆ°á»i nói rằng việc này có lợi rất lá»›n cho Thung lÅ©ng Silicon. Các công nhân có thể hưởng lợi chéo và mang những kỹ năng mà há» há»c được tại Yahoo! tá»›i cho Google”.
CÅ©ng có Ä‘iá»u tích cá»±c khác để bắt đầu công việc kinh doanh của bản thân bạn bằng cách sá» dụng kiến thức mà bạn có được trong khi làm việc cho má»™t ai Ä‘ó, theo lá»i của Pizzi. Nếu bạn không có má»™t bản sao thì bạn có thể bắt đầu má»™t công ty mà “rốt cục có thể tăng cÆ°á»ng cả hai bên. Nhân viên có thể bá» Ä‘i và chỉ làm cái gì Ä‘ó có má»™t chút khác biệt. Há» có thể nghÄ© đến việc tiến hành việc kinh doanh của há» trong tÆ° thế ít có sá»± khác biệt mà ngÆ°á»i chủ hiện tại không quan tâm”.
NhÆ°ng ra sao nếu bạn muốn thôi việc, má»i thứ Ä‘á»u Ä‘úng và vẫn bị kiện? Chắc chắn bạn có thể phải lo lắng vá» việc mất áo của bạn giữa các khoản chi phí pháp lý. NhÆ°ng nên biết rằng bạn Ä‘ã làm má»i việc bạn có thể để rá»i bá» má»™t cách Ä‘úng nguyên tắc và trong các Ä‘iá»u kiện tốt nhất ít nhất cÅ©ng có thể giúp bạn ngủ ngon hÆ¡n.