Khi lá»±a chá»n tên cho doanh nghiệp của mình, hãy lÆ°u ý má»™t số gợi ý sau Ä‘ây để có thể tìm được má»™t cái tên có ý nghÄ©a và tồn tại lâu dài.
Äặt tên cho doanh nghiệp cÅ©ng giống nhÆ° việc đặt móng cho ngôi nhà váºy. Má»™t khi Ä‘ã xây xong, toàn bá»™ ná»n và cấu trúc ngôi nhà sẽ phụ thuá»™c vào những viên gạch đầu tiên. Nếu móng mà sụt thì chỉ trong tíc tắc thôi là toàn bá»™ tòa nhà cÅ©ng sụt theo, và sá»± đổ vỡ Ä‘ó sẽ lan rá»™ng rất nhanh. Vì váºy nếu bạn day dứt băn khoăn vá» chuyện đặt tên cho doanh nghiệp và coi việc này là hết sức quan trá»ng thì bạn hoàn toàn Ä‘úng. Vá»›i mÆ°á»i tám năm kinh nghiệm trong lÄ©nh vá»±c đặt tên thÆ°Æ¡ng hiệu cho doanh nghiệp, tôi Ä‘ã chứng kiến nhiá»u thá»±c tế tốt có, xấu có, tệ hại cÅ©ng có. Äể giúp bạn khởi đầu má»™t cách suôn sẻ, hãy tìm hiểu tám sai lầm cÆ¡ bản sau Ä‘ây mà tôi từng thấy má»i ngÆ°á»i hay mắc phải khi lá»±a chá»n má»™t cái tên cho doanh nghiệp của mình.
Sai lầm thứ nhất: Äể cho tất cả má»i ngÆ°á»i cùng quyết định.
Chúng ta sống trong má»™t xã há»™i dân chủ, và má»™t Ä‘iá»u tưởng chừng hết sức Ä‘úng đắn, Ä‘ó là tôn trá»ng ý kiến của tất cả má»i ngÆ°á»i (bạn bè, ngÆ°á»i thân, nhân viên, khách hàng ).Tuy nhiên Ä‘iá»u này lại gây ra má»™t số rắc rối. Äiá»u đầu tiên và rõ ràng nhất, Ä‘ó là bạn chỉ có thể chá»n ra má»™t cái tên duy nhất mà thôi, nhÆ° thế nghÄ©a là bạn sẽ phải gạt ra ý kiến của rất nhiá»u thành viên khác. Thứ hai, bạn sẽ phải chá»n ra cái tên nào được nhiá»u ngÆ°á»i đồng tình nhất, má»™t cái tên dá»… nghe và an toàn. NhÆ°ng tốt hÆ¡n là chỉ cần chá»n ra má»™t ngÆ°á»i chủ chốt để ra quyết định mà thôi, càng ít càng tốt, hãy chá»n những ai mà bạn cảm thấy tháºt sá»± tâm huyết vá»›i công ty. NgÆ°á»i nào cÅ©ng muốn ý kiến của mình được công nháºn, nên Ä‘iá»u này sẽ gây ra kết quả không mong muốn. Vì thế bạn chỉ có thể thá»a mãn khi giao phó cho ngÆ°á»i nào biết đặt lợi ích của công ty lên trên lòng tá»± trá»ng của mình. Bên cạnh Ä‘ó hãy nhá»› kết hợp những ý tưởng đến từ não phải của bạn. Còn nếu để não trái lãnh trách nhiệm quyết định, bạn sẽ chỉ tìm ra được cái tên tầm thÆ°á»ng và thiếu sức gợi tả mà thôi.
Sai lầm thứ hai: Sá» dụng phÆ°Æ¡ng pháp ghép từ để tạo ra má»™t cái tên.
Khi buá»™c phải chá»n ra cái tên nào lôi cuốn, nhiá»u ông chủ nông nổi chỉ Ä‘Æ¡n thuần chá»n ra má»™t tính từ rồi biến nó thành danh từ, và cứ nhất thiết là phải ghép hai từ vào vá»›i nhau để tạo thành má»™t từ. Kết quả là những cái tên tuy là sá»± gắn kết của hai từ nhÆ°ng Ä‘á»c lên thì tháºt là chối. Má»™t số ngÆ°á»i kết hợp những chữ cái đầu, chẳng hạn đặt tên cho má»™t công ty kinh doanh dịch vụ là QualiServe, có ngÆ°á»i lại đặt tên cho má»™t cá»a tiệm tắm hÆ¡i ghép vào vá»›i chữ mang nghÄ©a thanh bình, TranquiSpa. NhÆ° thế chẳng khác nào ta Ä‘em trá»™n món siro sôcôla vá»›i nÆ°á»›c sốt cà, mặc dù má»—i nguyên liệu Ä‘á»u rất thÆ¡m ngon, nhÆ°ng nếu Ä‘i kèm vá»›i nhau thì tháºt không ra sao. Má»™t số ngÆ°á»i lại cứ Ä‘em ngắt cụt má»™t số từ, chỉ còn lại Ameri, Tech, Corp hay Tron…Vấn Ä‘á» là ở chá»—, đặt tên kiểu nhÆ° váºy thì nghe rất gượng gạo.
Sai lầm thứ ba: Äặt má»™t cái tên hết sức giản dị và chẳng há» nổi báºt tí nào.
Má»™t công ty tiên phong trong lÄ©nh vá»±c nào Ä‘ó thì không phải lo ngại Ä‘iá»u này. Chẳng hạn nhÆ° General Motors, General Electric v.v. NhÆ°ng má»™t khi Ä‘ã có nhiá»u đối thủ cạnh tranh thì Ä‘òi há»i bạn phải tạo nên sá»± khác biệt. Hãy thá» tưởng tượng nếu mà hãng Yahoo! lại lấy cái tên là GeneralInternetDirectory.com thì thế nào? Cái tên này tuy phản ánh Ä‘úng ná»™i dung nhÆ°ng lại chẳng dá»… nhá»› chút nào. Và cùng vá»›i sá»± cạnh tranh quyết liệt trên các kênh quảng cáo truyá»n hình hay truyá»n thông, việc nhấn mạnh tính Æ°u việt, Ä‘á»™c nhất của bạn lại càng quan trá»ng hÆ¡n hết. Không có gì làm được Ä‘iá»u Ä‘ó tốt hÆ¡n má»™t cái tên hàm chứa nhiá»u ý nghÄ©a.
Sai lầm thứ tÆ°: Tiếp cáºn vấn Ä‘á» bằng phÆ°Æ¡ng pháp địa lý và sá» dụng má»™t tấm bản đồ để đặt tên cho công ty.
Vá»›i tình cảm nhiệt thành của mình, nhiá»u doanh nghiệp thÆ°á»ng chá»n tên thành phố, bang hay vùng miá»n và Ä‘Æ°a vào tên của công ty. Dù việc này có thể hữu ích Ä‘ôi chút lúc khởi đầu, nhÆ°ng chẳng bao lâu sau nó sẽ gây trở ngại cho bạn. Má»™t khách hàng tìm gặp tôi và than phiá»n rằng công ty anh ta cung ứng ra thị trÆ°á»ng nhiá»u hÆ¡n chứ không chỉ dừng lại ở phạm vi má»™t cái tên. Anh ta lúc đầu tá» ra khá hợp lý khi đặt cho doanh nghiệp của mình cái tên St. Pete Plumbing (hiệu sá»a ống nÆ°á»›c St. Pete) bởi anh này đến từ St. Peterburg, bang Florida. NhÆ°ng những khách hàng của Trang Vàng cho rằng Ä‘ó là toàn bá»™ lÄ©nh vá»±c mà anh ta có thể phục vụ. Chỉ cần sáng suốt hÆ¡n má»™t chút, chúng ta có thể thay cụm từ St. Pete là tên thành phố bằng St. Peter là tên của ông thánh, vá»›i ý nghÄ©a là má»™t Ä‘ôi cánh mạnh mẽ có khả năng vặn xoắn Ä‘Æ°á»ng ống dẫn nÆ°á»›c. Tháºt là thú vị phải không? Chúng ta Ä‘ã làm được má»™t Ä‘iá»u tuyệt vá»i!
Má»™t số công ty khác cÅ©ng phải Ä‘au đầu vá»›i vấn Ä‘á» tÆ°Æ¡ng tá»±. Công ty khai thác và xá» lý than má» Minnesota Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng vượt ra ngoài phạm vi của ngành cÅ©ng nhÆ° của quốc gia. Äể không hạn chế tốc Ä‘á»™ phát triển của mình, công ty Ä‘ã đổi tên thành 3M, và từ Ä‘ó nó trở nên nổi tiếng bởi sá»± đổi má»›i cách tân hiệu quả. Hãng gà rán Kentucky Fried Chicken giỠđổi tên thành KFC, không quá nhấn mạnh vào món gà rán nhÆ° là cái tên ban đầu. Cả hai công ty này Ä‘á»u Ä‘ã tạo ra bÆ°á»›c tiến Ä‘áng kể mang tính chiến lược để không làm trì trệ sá»± phát triển của mình. Hãy há»c táºp kinh nghiệm của há» và bạn có thể ngăn chặn những tình thế nan giải nhÆ° thế ngay từ khi bắt đầu.
Sai lầm thứ năm: Äặt má»™t cái tên dáºp khuôn theo ngÆ°á»i khác.
Khi Ä‘ã bá» qua những cái tên chỉ mang nghÄ©a Ä‘en thuần túy, bạn sẽ nghÄ© tá»›i những cái khác ẩn dụ hÆ¡n. Sẽ tuyệt hÆ¡n rất nhiá»u nếu bạn không đặt theo những cái tên cÅ© rích sáo mòn trÆ°á»›c Ä‘ó. Chẳng hạn, Khi má»™t số hãng cho rằng mình là ngÆ°á»i dẫn đầu, há» thÆ°á»ng đặt những cái tên nhÆ° là Summit, Apex, Pinnacle, Peak… (Ä‘á»u mang nghÄ©a đỉnh cao). Mặc dù bản thân những cái tên Ä‘ó vốn chẳng có gì sai, nhÆ°ng khi lấy làm tên công ty thì nó cÆ°á»ng Ä‘iệu quá mức. Thay vào Ä‘ó, hãy kết hợp những từ mang nghÄ©a ẩn dụ nhiá»u hÆ¡n, và nó cÅ©ng sẽ giúp ích cho bạn được nhiá»u hÆ¡n. Má»™t thí dụ khá hay Ä‘ó là vá» công ty lÆ°u trữ cÆ¡ sở dữ liệu Iron Moutain (Núi thép), má»™t cái tên nói lên sá»± mạnh mẽ và an toàn bảo máºt mà không há» dáºp khuôn theo ai.
Sai lầm thứ sáu: Äặt cho công ty bạn cái tên mÆ¡ hồ khiến khách hàng Ä‘á»c lên không ai hiểu.
Sẽ rất hay nếu má»™t cái tên mang ý nghÄ©a đặc biệt nào Ä‘ó, có thể là gợi ra má»™t câu chuyện qua Ä‘ó gá»i gắm thông Ä‘iệp của công ty. NhÆ°ng nếu sá»± liên tưởng Ä‘ó quá phức tạp mÆ¡ hồ hay cái tên quá khó phát âm, bạn sẽ chẳng có cÆ¡ há»™i tiếp xúc vá»›i khách hàng nữa vì Ä‘Æ¡n giản há» sẽ coi nhÆ° mình chẳng có liên quan gì vá»›i bạn cả.
Äừng để mình phải đặt tên dá»±a theo những vị thần Hy Lạp kì bí hay những từ theo tiếng Latin có nghÄ©a “chúng tôi là số má»™t”. Nếu má»™t cái tên Ä‘á»c lên nghe tá»± nhiên và có má»™t ý nghÄ©a đặc biệt thì nó sẽ mang lại hiệu quả cao. NhÆ°ng nếu nó quá phức tạp và mang tính Ä‘ánh đố, nó sẽ gây khó hiểu cho khách hàng. Äiá»u này đặc biệt Ä‘úng khi bạn muốn tiếp cáºn vá»›i đại bá»™ pháºn công chúng.
Tôi Ä‘ã không tiết lá»™ cho nhiá»u ngÆ°á»i vá» việc mình đặt tên cho công ty phát triển thÆ°Æ¡ng hiệu có chữ Tungsten đứng sau tên má»™t kim loại mà Thomas Edison Ä‘ã dùng để tạo ra ánh sáng. NhÆ°ng khách hàng của tôi Ä‘á»u có kiến thức chuyên môn sâu rá»™ng, có thể hiểu được ngụ ý sâu xa và mong đợi má»™t cái tên thÆ°Æ¡ng hiệu chứa Ä‘á»±ng trong Ä‘ó cả má»™t câu chuyện ý nghÄ©a nào Ä‘ó, và tôi hiểu rằng cái tên mình đặt Ä‘ã phát huy tác dụng. Äó cÅ©ng là má»™t cách để tạo nên sá»± khác biệt giữa dịch vụ của tôi vá»›i các hãng khác – sáng tá», rõ ràng và minh bạch. NhÆ°ng có thể những cái tên tạo nên sá»± khác biệt vá»›i má»™t công ty chuyên vá» phát triển thÆ°Æ¡ng hiệu nhÆ° của tôi lại không mấy Ä‘em vá» hiệu quả cho má»™t cá»a tiệm kem hay má»™t quầy dịch vụ chăm sóc cÆ¡ thể.
Sai lầm thứ bảy: Äặt tên theo cách của hãng chế biến súp Campbell.
Bị chi phối bởi yêu cầu đặt tên kết hợp vá»›i lÄ©nh vá»±c hoạt Ä‘á»™ng của mình, nhiá»u hãng phải dùng đến những cái tên Ä‘á»c lên rất ngượng nghịu và cố tình viết sai chính tả. Kết quả là những cái tên Ä‘ó có vẻ giống nhÆ° má»™t toa thuốc chứ chẳng phản ánh bản chất của công ty. Sai lầm thứ hai Ä‘ôi khi cÅ©ng lạc vào những kết hợp kiểu này và kết quả là những cái tên nhÆ° KwaliTronix. Tháºt kì khôi vì sau cả má»™t Ä‘êm dài tìm kiếm cái tên sao cho Ä‘úng vá»›i lÄ©nh vá»±c của mình, kết quả cho ra lại là má»™t cái tên kiểu nhÆ° váºy. Hãy kiá»m chế sá»± thôi thúc. Äừng thay chữ “Q” bằng chữ “K” hay chữ “F” bằng chữ “Ph”. Nó làm cho má»i việc trở nên khó khăn hÆ¡n khi bạn muốn Ä‘ánh vần cái tên Ä‘ó, cÅ©ng nhÆ° khi bạn muốn Ä‘Æ°a doanh nghiệp của mình lên mạng.
Tuy nhiên không phải cách đặt tên nhÆ° váºy lúc nào cÅ©ng phản tác dụng. Chẳng hạn, hãy xem những hãng nhÆ° Xerox hay Kodak. NhÆ°ng hãy chú ý là những cái tên này bản thân chúng không mang nghÄ©a gì cả. Vì thế chúng phụ thuá»™c rất nhiá»u vào chiến lược quảng cáo để xây dá»±ng được ý nghÄ©a, mà Ä‘iá»u này thì tÆ°Æ¡ng đối tốn kém. Những công ty thành công theo kiểu này thÆ°á»ng là phải có ngân sách quảng cáo ban đầu khá lá»›n hoặc là Ä‘i tiên phong trong má»™t lÄ©nh vá»±c nào Ä‘ó. Verizon, chẳng hạn, chi đến hàng triệu Ä‘ô cho ná»— lá»±c gây dá»±ng tên tuổi nhãn hiệu. Hay nhÆ° Accenture cÅ©ng váºy. Hãy cân nhắc tháºt kỹ lưỡng trÆ°á»›c khi quyết định đặt tên theo kiểu này.
Sai lầm thứ tám: Lá»±a chá»n má»™t cái tên sai lầm sau Ä‘ó không chịu thay đổi.
Nhiá»u chủ doanh nghiệp tá»± biết rằng cái tên mà hỠđặt có vấn Ä‘á», nhÆ°ng vẫn cứ hy vá»ng là nó sẽ tạo nên sá»± thay đổi kì diệu nào Ä‘ó. Má»™t khách hàng của tôi lúc đầu đặt tên cho công ty của mình là “Portables”, nhằm gợi sá»± chú ý đối vá»›i những ai hay phải di dá»i thÆ°á»ng xuyên hoặc chuyển chá»— ở liên tục, và cái tên này mô tả chính xác vá» dịch vụ mà hãng này cung cấp. NhÆ°ng công ty bắt đầu gặp rắc rối khi doanh thu của há» lại đến từ lÄ©nh vá»±c váºn chuyển và lÆ°u kho. Sau khi cân nhắc kÄ© lưỡng anh ta Ä‘ã quyết định ngắt nó ra và đổi lại là PODS, má»™t cụm từ viết tắt của Portable On Demand Storage. Và kết quả tháºt Ä‘áng ghi nháºn khi giá» Ä‘ây há» Ä‘ã mở rá»™ng quy mô hoạt Ä‘á»™ng ra toàn quốc cÅ©ng nhÆ° ra nÆ°á»›c ngoài.
Ông Mike Harper chủ của khu du lịch biển Huntington, California, Ä‘ã thuê má»™t nhân viên 30 tuổi để trông nom khu đất và mua cả má»™t công ty chuyên bảo dưỡng phòng ốc căn há»™ tên là Regency. Chúng tôi Ä‘ã nhất trí vá»›i nhau là làm nhÆ° thế có vẻ giống vá»›i khu trung tâm giải trí rạp hát và rạp chiếu phim hÆ¡n là má»™t hãng quản lý nhà đất. Sau má»™t quá trình nghiên cứu để tìm ra cái tên phù hợp, chúng tôi Ä‘ã cho ra cái tên Spruce Facilities Management. Chữ Spruce (cây vân sam/sạch sẽ) không chỉ gợi lên hình ảnh vá» má»™t cây vân sam thân thiện vá»›i môi trÆ°á»ng, mà còn có nghÄ©a là sạch sẽ gá»n gàng. Cái tên Ä‘ó Ä‘á»c lên giống nhÆ° là : Spruce…” công ty của những hàng cây thoáng mát trong lành”.
Chỉ là rắc rối vá» vấn Ä‘á» thá»i gian khi các hãng Southwest Airlines, Burlington Coat Factory hay nhiá»u hãng khác thành công trong việc mở rá»™ng thị trÆ°á»ng và tìm lá»i giải cho vấn Ä‘á» xây dá»±ng chá»— đứng của mình. CÅ©ng giống nhÆ° hãng 3M và KFC, há» cần phải tạo ra sá»± thay đổi để theo kịp tốc Ä‘á»™ phát triển và hình ảnh má»›i của mình.
Trong cÆ¡n sốt thành láºp doanh nghiệp và mở rá»™ng quy mô hoạt Ä‘á»™ng, hãy dành nhiá»u thá»i gian để suy ngẫm vá» những vấn Ä‘á» trên Ä‘ây. Hãy váºn dụng sá»± sáng tạo của bạn và tránh xa những cạm bẫy tiá»m tàng. Chắc chắn bạn sẽ tạo ra được má»™t cái tên tồn tại bá»n vững cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn. CÅ©ng giống nhÆ° cái móng của ngôi nhà váºy, nó sẽ há»— trợ cho sá»± phát triển và nâng công ty của bạn lên tầm cao má»›i.