Kinh nghiệm Slater cho các nhà đầu tư chứng khoán nhỏ

Jim Slater có lẽ là người có những lời khuyên ảnh hưởng nhất đối vá»›i những nhà đầu tÆ° tÆ° nhân nhỏ. Ông nhấn mạnh rằng nhà đầu tÆ° nhỏ có thể trở thành những chuyên gia đầu tÆ° trong má»™t hoặc hai lÄ©nh vá»±c của thị trường.

Ông có lẽ là “giáo sÄ©” đầu tÆ° đầu tiên ở Anh, khuyên rằng nên tìm kiếm những cổ phiếu có chỉ số P/E thấp. Theo ông, nhà đầu tÆ° nhỏ, bình dân có má»™t số lợi thế so vá»›i những nhà đầu tÆ° lá»›n, chuyên nghiệp.

TrÆ°á»›c tiên, nhà đầu tÆ° nhỏ có ít tiền để đầu tÆ° hÆ¡n nên họ có thể đầu tÆ° vá»›i hiệu quả cao hÆ¡n vào những công ty nhỏ hÆ¡n. Thứ hai, các nhà đầu tÆ° nhỏ khó có khả năng đầu tÆ° vào hÆ¡n 10 công ty.

Điều này có nghÄ©a là họ có thể chọn ra được các công ty tốt nhất thuá»™c top 10. Nếu so sánh thì các nhà đầu tÆ° chuyên nghiệp sẽ có má»™t danh mục đầu tÆ° lá»›n hÆ¡n nhiều và không thể tránh khỏi trong số Ä‘ó có những công ty không phải là thuá»™c nhóm tốt nhất.

 

Phần lá»›n lời khuyên của Slater trong các cuốn sách của mình có ý nghÄ©a thông dụng. Ông khuyên nên đầu tÆ° vào các công ty có lợi thế cạnh tranh. Điều này có thể có từ má»™t thÆ°Æ¡ng hiệu tốt hoặc bản quyền sở hữu trí tuệ nhÆ° của các công ty dược phẩm trong má»™t số loại thuốc. Má»™t khi nhà đầu tÆ° Ä‘ã xác định được má»™t công ty vá»›i lợi thế cạnh tranh rồi thì anh ta nên nhìn vào công ty có tốc Ä‘á»™ phát triển nhanh.

Ông định nghÄ©a công ty có tốc Ä‘á»™ phát triển nhanh là công ty có tốc Ä‘á»™ tăng cổ tức trên mức trung bình. Ông cÅ©ng cho rằng công ty nào có thể “nhân bản” má»™t hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh nào Ä‘ó, ví dụ nhÆ° cá»­a hàng, tiệm ăn, nhà dưỡng lão là công ty có triển vọng tốt.

Slater đồng ý rằng rất khó để Ä‘ánh giá năng lá»±c quản lý của các công ty, đặc biệt đối vá»›i các nhà đầu tÆ° nhỏ vì nhiều công ty thuê những chuyên gia tham mÆ°u để Ä‘ánh bóng họ lên. Vì vậy, ông gợi ý nên bắt đầu bằng má»™t số phép tính số học. Những nguyên tắc chính là:

– Má»—i năm trong 5 năm qua phải có lãi. Không năm nào có lá»—.

– Nếu trong vòng 5 năm trÆ°á»›c công ty có lợi nhuận sụt giảm tại năm nào Ä‘ó thì nó phải đạt được mức cổ tức cao nhất trong năm gần nhất. Điều này chứng tỏ công ty Ä‘ang thật sá»± có Ä‘á»™ng lá»±c để tăng trưởng.

– Cổ phiếu bất Ä‘á»™ng sản được loại trừ vì chúng phụ thuá»™c vào sá»± biến Ä‘á»™ng của giá bất Ä‘á»™ng sản chứ không phải là vào tăng trưởng ná»™i lá»±c. Má»™t bất Ä‘á»™ng sản có thể tăng về giá trị nhÆ°ng sá»± tăng này rất có thể không phải là do tài năng quản lý.

– Phải nhận được Ä‘ánh giá tích cá»±c của các nhà môi giá»›i về triển vọng phát triển. Ưu Ä‘iểm của phÆ°Æ¡ng pháp này là nhà đầu tÆ° có thể sá»­ dụng kết quả nghiên cứu của người khác. Kỹ thuật của Buffett và Soros xác định được cái mà không ai khác biết được – hoặc là giá trị ẩn tàng, hoặc là má»™t xu hÆ°á»›ng chÆ°a được nhận biết trên thị trường – Ä‘òi hỏi ít nhất phải có những nghiên cứu chuyên sâu, và có lẽ phải có thêm cả tiếp cận đến những thông tin mà nhà đầu tÆ° nhỏ khó có thể tiếp cận được.

– Slater thận trọng vá»›i những công ty trong những ngành có tính chu kỳ nhÆ° xây dá»±ng và kiến thiết. Để được coi là cổ phiếu có triển vọng phát triển thì chúng vẫn phải thỏa mãn được các chỉ tiêu nêu trên.

– Cuối cùng, Slater khuyên nên nhìn vào tốc Ä‘á»™ tăng trưởng P/E thay vì bản thân chỉ số P/E (vá»›i má»™t số giải thích và chuẩn má»±c cụ thể).

Má»™t lời khuyên có ý nghÄ©a khác của ông là nên tránh những công ty mà chủ tịch của chúng sống quá hào nhoáng. Biển số xe “thá»­a” là má»™t dấu hiệu xấu. CÅ©ng là má»™t dấu hiệu xấu nếu ông chủ tịch Ä‘oạt được nhiều quyền lợi trong má»™t câu lạc bá»™ bóng Ä‘á. Thâu tóm cá nhân (và/hoặc tá»± tôn) lá»›n thì lợi nhuận sẽ nhỏ.