Những gì General Motors (GM) Ä‘ang vấp phải hiện nay không phải là xa lạ đối vá»›i các doanh nghiệp khác. Sản phẩm má»›i, ứng dụng công nghệ má»›i, lá»±a chá»n kênh phân phối má»›i Ä‘ôi lúc khiến cho các thÆ°Æ¡ng hiệu xao lãng Ä‘i mục tiêu chính của mình.
Và quan trá»ng hÆ¡n nữa, bạn không thể tạo dá»±ng má»™t thÆ°Æ¡ng hiệu thành công bằng cách chạy theo thị hiếu của tất cả má»i ngÆ°á»i.
GM hăng say Ä‘i vào mở rá»™ng sản xuất hầu nhÆ° tất tần táºt xe hÆ¡i các loại, từ xe tải nhá», xe thể thao tiện ích, xe nhiá»u loại xe má»›i khác vá»›i hy vá»ng mở rá»™ng thị trÆ°á»ng và tăng doanh thu.
Và quả tháºt, các “thượng đế” thÆ°á»ng muốn có nhiá»u lá»±a chá»n, Ä‘úng không nhỉ? Và lá»±a chá»n, chá»n lá»±a là tất cả những gì há» sẽ bị bao vây tứ phía khi bÆ°á»›c vào má»™t cá»a hiệu trÆ°ng bày xe Chevrolet. Xe lá»›n, xe nhá», xe thÆ°á»ng thÆ°á»ng báºc trung, xe cao cấp giá cao vá»i vợi, xe thể thao, xe tải, bất cứ xe gì bạn muốn, Chevrolet Ä‘á»u có tất.
Tất cả những ai đặt chân vào cá»a hàng của Chevrolet Ä‘á»u phát hiện ra tại Ä‘ây có tất cả má»i loại xe để “Ä‘áp ứng má»i nhu cầu và phù hợp vá»›i má»i túi tiá»n”, theo ngôn ngữ của má»™t slogan cÅ© của GM.
Vấn Ä‘á» vá»›i GM không nằm trong bất kỳ má»™t phòng trÆ°ng bày xe nào, cho dù là xe Saturn, Chevrolet, Pontiac, Buick hay Cadillac. Vấn Ä‘á» tháºt sá»± là ở bên ngoài phòng trÆ°ng bày, trong tâm trí của khách hàng mục tiêu
Nếu má»™t khách hàng cần xe rẻ tiá»n, há» sẽ tìm mua má»™t chiếc Huyndai hoặc Kia.
Cần má»™t chiếc xe bá»n? Äã có Toyota.
Xe thể thao tiện ích? Há» nghÄ© ngay đến Jeep.
Muốn mua má»™t chiếc xe cỡ 10-12 chá»— ngồi? Chrysler là lá»±a chá»n Ä‘úng đắn của há».
Khách hàng muốn táºn hưởng cảm giác vi vu trên má»™t chiếc xe hÆ¡i xịn, há» sẽ tìm đến BMW.
Vá»›i những ai đặt tiêu chuẩn an toàn lên hàng đầu, Ä‘ã có Volvo.
Còn những ngÆ°á»i túi tiá»n rủng rỉnh muốn tìm má»™t chiếc xe “xứng tầm” sẽ mua Lexus.
Dành cho những khách hàng Ä‘am mê xe hÆ¡i thể thao là Porsche.
Khi cần đến má»™t chiếc xe tải, ngÆ°á»i ta nhá»› đến GMC.
DÄ© nhiên, 2 thÆ°Æ¡ng hiệu chủ đạo Chevrolet và Ford vẫn tiếp tục tiêu thụ hàng triệu chiếc hàng năm, thế nhÆ°ng trên thá»±c tế, Ä‘ây chỉ là những thÆ°Æ¡ng hiệu yếu kém có thể chống cá»± được đến nay là nhá» vào 3 lý do sau:
Trên Ä‘Æ°á»ng phố ngày nay có nhiá»u xe hÆ¡i Chevrolet và Ford hÆ¡n bất kỳ loại xe nào khác. Lý do là vì má»—i khi ngÆ°á»i chủ các má»™t chiếc Chevy hoặc Ford quyết định mang xe mình Ä‘i đổi, lá»±a chá»n đầu tiên của há» sẽ là mua lại má»™t chiếc cùng hiệu. Tại sao Æ°? Có thể là há» hy vá»ng mình sẽ đổi được chiếc xe cÅ© vá»›i giá tốt hoặc há» có quen thân vá»›i ngÆ°á»i bán hàng, hoặc cÅ©ng có thể là do cá»a hàng của GM gần nÆ¡i há» sống.
Có nhiá»u đại lý của Chevrolet và Ford nhiá»u hÆ¡n các loại xe khác. Chevy có 4,147 cá»a hàng nhượng quyá»n kinh doanh (franchises) và Ford có 3,808. Trong khi Ä‘ó, các hãng khác nhÆ° Toyota chẳng hạn, chỉ có 1,209 đại lý. Äiá»u này có thể lý giải tại sao hàng năm các đại lý của Toyota lại có doanh số bán ra gấp Ä‘ôi các đại lý của Chevy hay Ford.
Các đại lý của Chevrolet và Ford được cho nhiá»u huê hồng (incentive) hÆ¡n đại lý của các hãng khác. Má»™t đại lý của Chevy được hưởng trung bình 3,858 USD cho má»™t chiếc xe hÆ¡i bán được, vá»›i Ford là 3,410 USD má»™t chiếc. Tất cả các hãng xe của Nháºt cá»™ng lại chỉ cho hưởng khoảng 929 USD má»™t chiếc xe hÆ¡i.
Vá»›i những ai tin rằng quảng cáo và chỉ có quảng cáo má»›i làm nên má»™t thÆ°Æ¡ng hiệu mạnh thì trong 7 năm vừa qua, GM là hãng chi tiá»n nhiá»u nhất cho quảng cáo vá»›i chi phí lên đến 3.4 tỉ USD trong năm 2003.
Äể Ä‘ánh giá Ä‘úng tình hình của GM hiện nay, chúng ta nên nhìn vào thị trÆ°á»ng chứng khoán. Vào ngày 1 tháng 4, giá trị của GM là 16,6 tỉ USD trong khi Ä‘ó giá trị của Yahoo! là 47 tỉ USD, gấp 3 lần GM.
Bạn có thể thắc mắc tại sao lại so sánh GM vá»›i Yahoo!. Äiá»u này để có thể thấy rằng, GM Ä‘Æ°á»ng Ä‘Æ°á»ng là má»™t hãng lá»›n thứ 3 của nÆ°á»›c Mỹ, có doanh thu 193.5 tỉ USD, nhÆ°ng các nhà đầu tÆ° chỉ Ä‘ánh giá GM chỉ bằng 1/3 giá trị Yahoo!, trong khi Ä‘ó má»™t vị chủ tịch của GM Ä‘ã từng tuyên bố rằng: “Những gì mang lại lợi ích cho GM Ä‘á»u mang đến lợi ích cho nÆ°á»›c Mỹ”.
Có thể vị chủ tịch này Ä‘úng. Vì suy cho cùng, ai là ngÆ°á»i Ä‘ã nêu lên khái niệm vá» marketing? NgÆ°á»i Mỹ. Và cÅ©ng chính ngÆ°á»i Mỹ là ngÆ°á»i đầu tiên bày ra việc xây dá»±ng thÆ°Æ¡ng hiệu. Trong bất kỳ ngày nào trong tuần, trên khắp thế giá»›i, bạn Ä‘á»u có thể bắt gặp những diá»…n giả ngÆ°á»i Mỹ đứng giảng thuyết vá» Ä‘á» tài thÆ°Æ¡ng hiệu, marketing và quảng cáo cho ngÆ°á»i nÆ°á»›c ngoài nghe.
Chính vì thế, đối vá»›i các chuyên gia thÆ°Æ¡ng hiệu, marketing và quảng cáo của Mỹ, trÆ°á»ng hợp của GM khiến cho há» phải ngượng ngùng ngẫm nghÄ© lại. Chính GM là hãng Ä‘ã má»i Robert Rutz (từng là giám đốc Ä‘iá»u hành của Chrysler và Ford) vỠđể mang lại những đổi má»›i tích cá»±c trong kiểu dáng và Ä‘á»™ng cÆ¡ của xe hÆ¡i GM. Bản thân chất lượng các sản phẩm của GM không há» có vấn Ä‘á» gì. Vấn Ä‘á» sai lầm của hãng nằm ở khâu xây dá»±ng thÆ°Æ¡ng hiệu.
Khi còn sở hữu má»™t ná»a thị trÆ°á»ng xe hÆ¡i ở Mỹ, GM Ä‘ã Ä‘i theo má»™t chiến lược thÆ°Æ¡ng hiệu hết sức hoàn hảo. Các loại xe hÆ¡i GM được xếp từ hạng thấp đến cao cấp, bắt đầu từ Chevrolet, tiếp đến là Pontiac, Oldsmobile, Buick và Cadillac.
Ngoại trừ Cadillac, ngày nay các nấc thang của GM không dẫn khách hàng đến nÆ¡i nào cả. Việc chuyển từ má»™t chiếc Chevrolet sang Pontiac rồi đến Buick không khác gì má»™t bÆ°á»›c Ä‘i ngang. Cả 3 thÆ°Æ¡ng hiệu này Ä‘á»u cùng cạnh tranh lẫn nhau. Chiến lược nhÆ° thế này không thể nào gá»i là má»™t chiến lược sáng suốt.
(Nhiá»u năm trÆ°á»›c, Pontiac được xem làm Pepsi-Cola trong ngành xe hÆ¡i vá»›i hình ảnh trẻ trung, dành cho thế hệ má»›i. NgÆ°á»i ta chắc hẳn Ä‘ã Ä‘inh ninh rằng GM nên chuyển thÆ°Æ¡ng hiệu xe Corvette được định vị hÆ°á»›ng đến giá»›i trẻ sang cho Pontiac thay vì Chevrolet.)
Váºy loại xe nào được xem là xe ở cấp Ä‘á»™ khởi đầu trong báºc thang của GM? Saturn hay Chevrolet? Câu trả lá»i là cả 2. Và chiến lược này không tháºt sá»± khả thi.
Váºy giá» Ä‘ây GM phải làm gì để cứu vãn lại tên tuổi của mình? Sau Ä‘ây là má»™t vài gợi ý.
Giảm mức Ä‘á»™ cạnh tranh giữa Saturn và Chevrolet bằng cách biến Saturn thành má»™t loại xe hÆ¡i giá rẻ, có thể cho sản xuất ở Hàn Quốc.
Giảm sá»± cạnh tranh giữa Chevrolet và Buick bằng cách bá» bá»›t những chiếc Chevrolet đắt tiá»n và cả những chiếc Buick giá thấp.
Biến Corvette thành má»™t thÆ°Æ¡ng hiệu vá»›i hệ thống phân phối riêng.
Biến Pontiac thành má»™t thÆ°Æ¡ng hiệu dành riêng cho giá»›i trẻ. Chỉ thuê những nhà thiết kế Pontiac được sinh ra và lá»›n lên ở vùng Nam California.
Không bán bất kỳ chiếc Chevrolet nào vá»›i giá dÆ°á»›i 50,000 USD. Sau Ä‘ó, dần dần tăng chất lượng và giá xe. Má»™t loại xe hÆ¡i cao cấp cần phải có má»™t cái giá tÆ°Æ¡ng xứng.
Trong dài hạn, nên biến GMC thành thÆ°Æ¡ng hiệu chính dành cho xe tải, nhÆ°ng cần phải nghÄ© đến má»™t cái tên khác hay hÆ¡n.
Vấn Ä‘á» vÆ°á»›ng mắc của GM hiện nay không phải là vá» quảng bá. Nói chính xác, GM Ä‘ang gặp khó khăn vá» marketing, và những khó khăn này chỉ có thể được giải quyết thông qua quảng bá