Äể trở thành má»™t nhà lãnh đạo tài ba, má»™t nhà quản lý xuất sắc thì bÆ°á»›c chuẩn bị trÆ°á»›c hết là những kỹ năng vá» lãnh đạo & quản lý nhÆ° là hoạch định và kiểm soát công việc, giải quyết vắn Ä‘á» và ra quyết định, tạo Ä‘á»™ng lá»±c làm việc cho nhân viên, kèm cặp nhân viên, tạo ảnh hưởng để đạt hiệu quả công việc, quản lý thá»i gian và thay đổi, sá» dụng quyá»n lá»±c trong quản lý …
Äừng nghÄ© rằng nếu bạn chỉ có 1 hoặc 2 phÆ°Æ¡ng án để lá»±a chá»n thì bạn sẽ có thể ra quyết định nhanh chóng hÆ¡n. Những ngÆ°á»i ra quyết định nhanh sẽ hành xá» theo cách Ä‘ã có sẵn nhiá»u sá»± lá»±a chá»n và thÆ°á»ng là những lá»±a chá»n có giá trị tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng.
Má»™t số kỹ thuáºt ra quyết định
NgÆ°á»i ra quyết định cháºm thÆ°á»ng tìm rất ít các lá»±a chá»n, cÅ©ng có khi há» chỉ chăm chú vào má»™t lá»±a chá»n và chỉ nghÄ© đến các lá»±a chá»n khác khi lá»±a chá»n thứ nhất Ä‘ã tá» ra vô vá»ng. Vá»›i cách tiếp cáºn ấy, há» chỉ dá»±a vào má»™t phân tích sâu, nhÆ°ng không rá»™ng.
Việc đặt ra ít lá»±a chá»n sẽ giúp bạn có lợi rõ rệt vá» mặt thá»i gian, bởi vì bạn sẽ chỉ phải phân tích 1, 2 khả năng, thay vì 4 hoặc 5 tình huống khác nhau. Trên thá»±c tế, sau khi phân tích sÆ¡ bá»™, bạn sẽ nháºn ra sá»± lá»±a chá»n thích hợp nhất. Mặt khác, bằng cách đối chiếu nhiá»u lá»±a chá»n khác nhau, bạn sẽ có thêm niá»m tin và giảm nguy cÆ¡ bá» lỡ những giải pháp tốt nhất. Ngoài ra, việc nắm chắc các giải pháp khác nhau sẽ đảm bảo cho bạn má»™t “lối thoát hiểm”, bởi nếu thất bại vá»›i giải pháp nào Ä‘ó, bạn có thể chuyển ngay sang giải pháp dá»± trữ.
Vá»›i vai trò trợ giúp vá» cấu trúc, hình ảnh và thứ tá»± đặt ra các quyết định, 5 kỹ thuáºt dÆ°á»›i Ä‘ây có thể được áp dụng cho nhiá»u dạng quyết định khác nhau:
1. Bảng so sánh (T-Chart): Äây là sá»± biểu lá»™ bằng hình ảnh và theo tráºt tá»± vá» tất cả các đặc tính, lá»±a chá»n hoặc má»™t vài Ä‘iểm nào Ä‘ó có liên quan tá»›i quyết định. Nó có thể được láºp thành danh sách các đặc tính tiêu cá»±c và tích cá»±c của má»™t lá»±a chá»n riêng biệt. Việc phác thảo má»™t biểu đồ nhÆ° váºy sẽ đảm bảo rằng tất cả các khía cạnh tích cá»±c và tiêu cá»±c của má»—i định hÆ°á»›ng hay quyết định sẽ được Ä‘Æ°a vào để xem xét, cân nhắc.
Trong má»™t dạng thức khác, hai lá»±a chá»n tiá»m năng sẽ được lên danh sách vá»›i những Ä‘iểm mạnh, lý luáºn hay tác Ä‘á»™ng liệt kê trong Ä‘ó. Ở Ä‘ây sẽ có 2 hoặc nhiá»u lá»±a chá»n có thể được cân nhắc, đồng thá»i danh sách các Ä‘iểm yếu của từng lá»±a chá»n cÅ©ng nên được bổ sung vào.
2. PMI: Chuyên gia kinh Ä‘ã sắp xếp lại kỹ thuáºt bảng biểu thành má»™t cấu trúc ba phần gá»i là PMI gồm có Æ°u Ä‘iểm, khuyết Ä‘iểm và những ý kiến bên lá» (the Plus points, the Minus points và Interesting points). Theo kỹ thuáºt này, trÆ°á»›c tiên, bạn sẽ lên danh sách tất cả những Ä‘iểm mạnh của lá»±a chá»n, sau Ä‘ó là tất cả những Ä‘iểm yếu và cuối cùng là tất cả những nháºn xét hay quan Ä‘iểm khác (có thể là những Ä‘iá»u mà bạn không coi là tốt, cÅ©ng không cho là xấu.
PhÆ°Æ¡ng pháp thá»±c hiện kỹ thuáºt này khá Ä‘Æ¡n giản, đồng thá»i nó tạo Ä‘iá»u kiện để má»i ngÆ°á»i phát biểu ý kiến của há». Äây là má»™t kỹ thuáºt hiệu quả, nhÆ°ng lại ít được quan tâm. Phần lá»›n má»i ngÆ°á»i tin rằng há» Ä‘ã lên danh sách các Æ°u, khuyết Ä‘iểm trÆ°á»›c khi ban hành hành quyết định, nhÆ°ng trên thá»±c tế, nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘ã làm ngược lại: há» ra quyết định trÆ°á»›c khi há» quan tâm tá»›i các dấu hiệu này theo trình tá»± cần thiết và chỉ sau khi ra quyết định.
Kỹ năng phân tích các ý kiến phản đối và tán thành cÅ©ng luôn Ä‘em lại ảnh hưởng có tính xây dá»±ng tá»›i quá trình ra quyết định. Bạn hãy tạo cho mình thói quen sá» dụng kỹ năng Ä‘ó và bạn sẽ thấy chất lượng các quyết định ban hành được cải thiện rõ rệt.
3. PhÆ°Æ¡ng pháp Buriden: PhÆ°Æ¡ng pháp ra quyết định này được sá» dụng khi bạn phải đối mặt vá»›i nhiá»u lá»±a chá»n hấp dẫn nhÆ° nhau. Bản chất của nó bắt nguồn từ má»™t câu chuyện ngụ ngôn vá» má»™t con lừa được đặt giữa hai bó cá» khô ngon lành. Con lừa không thể quyết định lá»±a chá»n bó cá» khô nào ngon hÆ¡n để ăn, và kết quả là con lừa Ä‘ó Ä‘ã chết Ä‘ói chỉ vì sá»± thiếu quyết Ä‘oán này. PhÆ°Æ¡ng pháp này chỉ Ä‘Æ¡n giản là lên danh sách các Ä‘iểm tiêu cá»±c hay mặt hạn chế của má»—i quyết định, bởi vì khi có nhiá»u lá»±a chá»n tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng nhau, chúng ta sẽ trở nên lúng túng và có thể bá» qua má»™t số mặt hạn chế nào Ä‘ó. Kỹ thuáºt này thá»±c sá»± hữu ích đối vá»›i má»™t quyết định có nhiá»u lá»±a chá»n khác nhau và quyết định sẽ được ban hành trên cÆ¡ sở phân tích xem lá»±a chá»n nào có ít mặt hạn chế hÆ¡n cả.
4. Tiêu chuẩn Ä‘ánh giá: Vá»›i kỹ thuáºt này, bạn phải lên danh sách các tiêu chuẩn mà bạn muốn quyết định Ä‘ó sẽ Ä‘áp ứng được, sau Ä‘ó đặt số Ä‘iểm tối Ä‘a cho từng tiêu chuẩn dá»±a trên tầm quan trá»ng của quyết định. Má»—i má»™t lá»±a chá»n sẽ được cho má»™t mức Ä‘iểm nhất định, tuỳ theo khả năng Ä‘áp ứng các tiêu chuẩn Ä‘á» ra. Vá» thang Ä‘iểm, bạn có thể sá» dụng thang Ä‘iểm từ 1 đến 10, từ 1 đến 100, hay bất cứ thang Ä‘iểm nào khác mà bạn muốn. Khi tất cả các lá»±a chá»n Ä‘á»u quy thành Ä‘iểm số, bạn sẽ cá»™ng Ä‘iểm của từng lá»±a chá»n và lá»±a chá»n nào có số Ä‘iểm cao nhất sẽ giành phần thắng.
5. Ma tráºn quyết định hay Bảng trá»ng lượng quyết định: Äây là má»™t phiên bản phức tạp hÆ¡n của kỹ thuáºt Ä‘ánh giá, được thiết láºp theo các tiêu chuẩn phụ thuá»™c vào tầm quan trá»ng của quyết định và má»—i má»™t lá»±a chá»n sẽ có má»™t thứ hạng cho tiêu chuẩn Ä‘ó (chứ không phải số Ä‘iểm nữa). Giá» Ä‘ây, má»—i lá»±a chá»n sẽ được xếp hạng theo mức Ä‘á»™ thoả mãn các tiêu chuẩn Ä‘á» ra. Bạn hãy sá» dụng thứ hạng cao hÆ¡n để biểu thị tầm quan trá»ng cao hÆ¡n. Sau khi xếp hạng tất cả các lá»±a chá»n, bạn sẽ cá»™ng tổng thứ hạng và lá»±a chá»n nào có thứ hạng cao nhất sẽ là lá»±a chá»n cuối cùng của bạn.
Kết luáºn
Äôi khi bạn không có thá»i gian để tiến hành các trình tá»± so sánh và lá»±a chá»n trÆ°á»›c khi ra quyết định, đặc biệt là trong những tình huống khẩn cấp. Bạn ra quyết định mà không kịp tÆ° vấn vá»›i bất kỳ ai, nhÆ°ng bạn hoàn toàn có thể cân nhắc các thông tin, dữ liệu mình thu tháºp được và bạn hãy sá» dụng quyết định Ä‘ó nhÆ° má»™t giải pháp tình thế.
Mặc dù phần lá»›n các quyết định Ä‘á»u có thể được thay đổi, nhÆ°ng bạn không nên vá»™i vàng huá»· bá» quyết định Ä‘ã ban hành, bởi vì hiệu quả của rất nhiá»u quyết định cần phải có thá»i gian để kiểm chứng. Tuy nhiên, bạn cÅ©ng đừng do dá»± quá lâu, khi buá»™c phải thu hồi má»™t quyết định và thay thế bằng má»™t quyết định má»›i, nếu phát hiện ra rằng quyết định Ä‘ó không còn phù hợp hoặc gây bất lợi cho công ty.
Má»™t khâu quan trá»ng thÆ°á»ng bị bá» qua trong quy trình ra quyết định là giải thích cho các nhân viên thi hành, những ngÆ°á»i có liên quan hoặc các nhân viên bị ảnh hưởng từ quyết định Ä‘ó. Bạn không nên chỉ Ä‘á» cáºp đến những lợi ích của quyết định, mà hãy thẳng thắn nói vá» những rủi ro và hạn chế của quyết định Ä‘ó, đồng thá»i nhấn mạnh rằng tại sao bạn lại tin tưởng rằng quyết định sẽ mang lại lợi ích nhiá»u hÆ¡n so vá»›i những tiêu cá»±c mà nó có thể gây ra. Nhân viên thi hành sẽ quyết định sẵn sàng ủng há»™ bạn, má»™t khi há» nháºn thấy mình được đối xá» má»™t cách thành tháºt và công bằng.
Kỹ năng cần để quyết định kinh doanh – (Phần 1)