Kỹ năng cần để quyết định kinh doanh – (Phần cuối)

Để trở thành má»™t nhà lãnh đạo tài ba, má»™t nhà quản lý xuất sắc thì bÆ°á»›c chuẩn bị trÆ°á»›c hết là những kỹ năng về lãnh đạo & quản lý nhÆ° là hoạch định và kiểm soát công việc, giải quyết vắn đề và ra quyết định, tạo Ä‘á»™ng lá»±c làm việc cho nhân viên, kèm cặp nhân viên, tạo ảnh hưởng để đạt hiệu quả công việc, quản lý thời gian và thay đổi, sá»­ dụng quyền lá»±c trong quản lý …

Đừng nghÄ© rằng nếu bạn chỉ có 1 hoặc 2 phÆ°Æ¡ng án để lá»±a chọn thì bạn sẽ có thể ra quyết định nhanh chóng hÆ¡n. Những người ra quyết định nhanh sẽ hành xá»­ theo cách Ä‘ã có sẵn nhiều sá»± lá»±a chọn và thường là những lá»±a chọn có giá trị tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng.

Một số kỹ thuật ra quyết định

Người ra quyết định chậm thường tìm rất ít các lá»±a chọn, cÅ©ng có khi họ chỉ chăm chú vào má»™t lá»±a chọn và chỉ nghÄ© đến các lá»±a chọn khác khi lá»±a chọn thứ nhất Ä‘ã tỏ ra vô vọng. Vá»›i cách tiếp cận ấy, họ chỉ dá»±a vào má»™t phân tích sâu, nhÆ°ng không rá»™ng.

 

Việc đặt ra ít lá»±a chọn sẽ giúp bạn có lợi rõ rệt về mặt thời gian, bởi vì bạn sẽ chỉ phải phân tích 1, 2 khả năng, thay vì 4 hoặc 5 tình huống khác nhau. Trên thá»±c tế, sau khi phân tích sÆ¡ bá»™, bạn sẽ nhận ra sá»± lá»±a chọn thích hợp nhất. Mặt khác, bằng cách đối chiếu nhiều lá»±a chọn khác nhau, bạn sẽ có thêm niềm tin và giảm nguy cÆ¡ bỏ lỡ những giải pháp tốt nhất. Ngoài ra, việc nắm chắc các giải pháp khác nhau sẽ đảm bảo cho bạn má»™t “lối thoát hiểm”, bởi nếu thất bại vá»›i giải pháp nào Ä‘ó, bạn có thể chuyển ngay sang giải pháp dá»± trữ.

Vá»›i vai trò trợ giúp về cấu trúc, hình ảnh và thứ tá»± đặt ra các quyết định, 5 kỹ thuật dÆ°á»›i Ä‘ây có thể được áp dụng cho nhiều dạng quyết định khác nhau:

1. Bảng so sánh (T-Chart): Đây là sá»± biểu lá»™ bằng hình ảnh và theo trật tá»± về tất cả các đặc tính, lá»±a chọn hoặc má»™t vài Ä‘iểm nào Ä‘ó có liên quan tá»›i quyết định. Nó có thể được lập thành danh sách các đặc tính tiêu cá»±c và tích cá»±c của má»™t lá»±a chọn riêng biệt. Việc phác thảo má»™t biểu đồ nhÆ° vậy sẽ đảm bảo rằng tất cả các khía cạnh tích cá»±c và tiêu cá»±c của má»—i định hÆ°á»›ng hay quyết định sẽ được Ä‘Æ°a vào để xem xét, cân nhắc.

Trong má»™t dạng thức khác, hai lá»±a chọn tiềm năng sẽ được lên danh sách vá»›i những Ä‘iểm mạnh, lý luận hay tác Ä‘á»™ng liệt kê trong Ä‘ó. Ở Ä‘ây sẽ có 2 hoặc nhiều lá»±a chọn có thể được cân nhắc, đồng thời danh sách các Ä‘iểm yếu của từng lá»±a chọn cÅ©ng nên được bổ sung vào.

2. PMI: Chuyên gia kinh Ä‘ã sắp xếp lại kỹ thuật bảng biểu thành má»™t cấu trúc ba phần gọi là PMI gồm có Æ°u Ä‘iểm, khuyết Ä‘iểm và những ý kiến bên lề (the Plus points, the Minus points và Interesting points). Theo kỹ thuật này, trÆ°á»›c tiên, bạn sẽ lên danh sách tất cả những Ä‘iểm mạnh của lá»±a chọn, sau Ä‘ó là tất cả những Ä‘iểm yếu và cuối cùng là tất cả những nhận xét hay quan Ä‘iểm khác (có thể là những Ä‘iều mà bạn không coi là tốt, cÅ©ng không cho là xấu.

PhÆ°Æ¡ng pháp thá»±c hiện kỹ thuật này khá Ä‘Æ¡n giản, đồng thời nó tạo Ä‘iều kiện để mọi người phát biểu ý kiến của họ. Đây là má»™t kỹ thuật hiệu quả, nhÆ°ng lại ít được quan tâm. Phần lá»›n mọi người tin rằng họ Ä‘ã lên danh sách các Æ°u, khuyết Ä‘iểm trÆ°á»›c khi ban hành hành quyết định, nhÆ°ng trên thá»±c tế, nhiều người Ä‘ã làm ngược lại: họ ra quyết định trÆ°á»›c khi họ quan tâm tá»›i các dấu hiệu này theo trình tá»± cần thiết và chỉ sau khi ra quyết định.

Kỹ năng phân tích các ý kiến phản đối và tán thành cÅ©ng luôn Ä‘em lại ảnh hưởng có tính xây dá»±ng tá»›i quá trình ra quyết định. Bạn hãy tạo cho mình thói quen sá»­ dụng kỹ năng Ä‘ó và bạn sẽ thấy chất lượng các quyết định ban hành được cải thiện rõ rệt.

3. PhÆ°Æ¡ng pháp Buriden: PhÆ°Æ¡ng pháp ra quyết định này được sá»­ dụng khi bạn phải đối mặt vá»›i nhiều lá»±a chọn hấp dẫn nhÆ° nhau. Bản chất của nó bắt nguồn từ má»™t câu chuyện ngụ ngôn về má»™t con lừa được đặt giữa hai bó cỏ khô ngon lành. Con lừa không thể quyết định lá»±a chọn bó cỏ khô nào ngon hÆ¡n để ăn, và kết quả là con lừa Ä‘ó Ä‘ã chết Ä‘ói chỉ vì sá»± thiếu quyết Ä‘oán này. PhÆ°Æ¡ng pháp này chỉ Ä‘Æ¡n giản là lên danh sách các Ä‘iểm tiêu cá»±c hay mặt hạn chế của má»—i quyết định, bởi vì khi có nhiều lá»±a chọn tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng nhau, chúng ta sẽ trở nên lúng túng và có thể bỏ qua má»™t số mặt hạn chế nào Ä‘ó. Kỹ thuật này thá»±c sá»± hữu ích đối vá»›i má»™t quyết định có nhiều lá»±a chọn khác nhau và quyết định sẽ được ban hành trên cÆ¡ sở phân tích xem lá»±a chọn nào có ít mặt hạn chế hÆ¡n cả.

4. Tiêu chuẩn Ä‘ánh giá: Vá»›i kỹ thuật này, bạn phải lên danh sách các tiêu chuẩn mà bạn muốn quyết định Ä‘ó sẽ Ä‘áp ứng được, sau Ä‘ó đặt số Ä‘iểm tối Ä‘a cho từng tiêu chuẩn dá»±a trên tầm quan trọng của quyết định. Má»—i má»™t lá»±a chọn sẽ được cho má»™t mức Ä‘iểm nhất định, tuỳ theo khả năng Ä‘áp ứng các tiêu chuẩn đề ra. Về thang Ä‘iểm, bạn có thể sá»­ dụng thang Ä‘iểm từ 1 đến 10, từ 1 đến 100, hay bất cứ thang Ä‘iểm nào khác mà bạn muốn. Khi tất cả các lá»±a chọn đều quy thành Ä‘iểm số, bạn sẽ cá»™ng Ä‘iểm của từng lá»±a chọn và lá»±a chọn nào có số Ä‘iểm cao nhất sẽ giành phần thắng.

5. Ma trận quyết định hay Bảng trọng lượng quyết định: Đây là má»™t phiên bản phức tạp hÆ¡n của kỹ thuật Ä‘ánh giá, được thiết lập theo các tiêu chuẩn phụ thuá»™c vào tầm quan trọng của quyết định và má»—i má»™t lá»±a chọn sẽ có má»™t thứ hạng cho tiêu chuẩn Ä‘ó (chứ không phải số Ä‘iểm nữa). Giờ Ä‘ây, má»—i lá»±a chọn sẽ được xếp hạng theo mức Ä‘á»™ thoả mãn các tiêu chuẩn đề ra. Bạn hãy sá»­ dụng thứ hạng cao hÆ¡n để biểu thị tầm quan trọng cao hÆ¡n. Sau khi xếp hạng tất cả các lá»±a chọn, bạn sẽ cá»™ng tổng thứ hạng và lá»±a chọn nào có thứ hạng cao nhất sẽ là lá»±a chọn cuối cùng của bạn.

Kết luận

Đôi khi bạn không có thời gian để tiến hành các trình tá»± so sánh và lá»±a chọn trÆ°á»›c khi ra quyết định, đặc biệt là trong những tình huống khẩn cấp. Bạn ra quyết định mà không kịp tÆ° vấn vá»›i bất kỳ ai, nhÆ°ng bạn hoàn toàn có thể cân nhắc các thông tin, dữ liệu mình thu thập được và bạn hãy sá»­ dụng quyết định Ä‘ó nhÆ° má»™t giải pháp tình thế.

Mặc dù phần lá»›n các quyết định đều có thể được thay đổi, nhÆ°ng bạn không nên vá»™i vàng huá»· bỏ quyết định Ä‘ã ban hành, bởi vì hiệu quả của rất nhiều quyết định cần phải có thời gian để kiểm chứng. Tuy nhiên, bạn cÅ©ng đừng do dá»± quá lâu, khi buá»™c phải thu hồi má»™t quyết định và thay thế bằng má»™t quyết định má»›i, nếu phát hiện ra rằng quyết định Ä‘ó không còn phù hợp hoặc gây bất lợi cho công ty.

Má»™t khâu quan trọng thường bị bỏ qua trong quy trình ra quyết định là giải thích cho các nhân viên thi hành, những người có liên quan hoặc các nhân viên bị ảnh hưởng từ quyết định Ä‘ó. Bạn không nên chỉ đề cập đến những lợi ích của quyết định, mà hãy thẳng thắn nói về những rủi ro và hạn chế của quyết định Ä‘ó, đồng thời nhấn mạnh rằng tại sao bạn lại tin tưởng rằng quyết định sẽ mang lại lợi ích nhiều hÆ¡n so vá»›i những tiêu cá»±c mà nó có thể gây ra. Nhân viên thi hành sẽ quyết định sẵn sàng ủng há»™ bạn, má»™t khi họ nhận thấy mình được đối xá»­ má»™t cách thành thật và công bằng.

Kỹ năng cần để quyết định kinh doanh – (Phần 1)

Leave a Reply