Bạn có má»™t ý tưởng hay, má»™t kế hoạch khả thi và cần má»™t số vốn để biến chúng thành hiện thá»±c. Nhưng bạn Ä‘ã có sá»± chuẩn bị cần thiết, cÅ©ng như Ä‘ã thu tháºp đầy đủ thông tin có thể thuyết phục các nhà đầu tư cấp vốn cho bạn chưa? Bạn có biết các nhà đầu tư sẽ chú ý và Ä‘òi há»i những gì không?
Sẽ có má»™t số vấn đỠcÆ¡ bản bạn phải nắm vững trước khi ngồi xuống bàn thảo vá»›i các nhà đầu tiá»m năng. Chỉ cần có bất cứ chi tiết nào còn vướng mắc thì khả năng huy vốn khó có thể thành công, bởi vì các nhà đầu tư sẽ giảm lòng tin vào bạn. Váºy Ä‘âu là những vấn đỠquan trá»ng nhất mà bạn cần quan tâm? Dưới Ä‘ây là câu trả lá»i cụ thể.
1. Có má»™t kế hoạch kinh doanh rõ ràng
Trước má»—i quyết định bá» vốn, các nhà đầu tư thưá»ng xem xét độ tin cáºy, tính khả thi và uy tín cá»§a dá»± án kinh doanh. Nếu bạn muốn sá»›m nháºn được quyết định đầu tư, thì má»™t bản kế hoạch kinh doanh chứng minh hiệu quả cá»§a cá»§a đồng vốn đầu tư sẽ là rất cần thiết và dá»± án Ä‘ó càng trung thá»±c, rõ ràng bao nhiêu sẽ càng tốt bấy nhiêu.
Kế hoạch kinh doanh phải được trình bày ngắn gá»n, súc tích, bao quát nhiá»u lÄ©nh vá»±c khác nhau và cung cấp đủ các chi tiết có thể thoả mãn tất cả các câu há»i cá»§a nhà đầu tư vá» khả năng hoàn thành các mục tiêu đỠra. Các nhà đầu tư sẽ tiến hành xác minh, nếu phát hiện có chi tiết thiếu trung thá»±c, há» sẽ đặt vấn đỠvỠđộ tin cáºy đối vá»›i bạn.
2. Cung cấp báo cáo tài chính cụ thể vá» thu nháºp (lưu lượng tiá»n mặt) trong vòng 3 – 5 năm trước Ä‘ó.
Bạn cần chuẩn bị để giải trình vá» các tài sản (nhà cá»a, cổ phiếu, quỹ hưu trí, tài khoản tiết kiệm…) và các khoản nợ (cầm cố, vay tiêu dùng, nợ thẻ tín dụng…) nhằm thể hiện sá»± minh bạch vá» tài chính. Äiá»u này rất quan trá»ng vì nó chứng minh cho nhà đầu tư thấy rằng các thành viên trong há»™i đồng quản trị hay táºp thể quản lý công ty Ä‘ang có má»™t số vốn nhất định trong dá»± án kinh doanh. Việc Ä‘òi há»i các nhà đầu tư á»§ng há»™ ý tưởng kinh doanh cá»§a bạn sẽ đặc biệt khó khăn, nếu bạn không có bất cứ giải thích nào vá» những nguy cÆ¡ vá» rá»§i ro thua lá»— mà há» có thể phải đối mặt.
Thông qua báo cáo cá»§a bạn, các nhà đầu tư sẽ có cÆ¡ há»™i phân tích những số liệu thu chi, thá»±c trạng hoạt động cá»§a công ty bạn thế nào, mức độ lành mạnh và minh bạch tài chính ra sao… Khi các nhà đầu tư hiểu rõ báo cáo tài chính do bạn đưa ra, há» sẽ biết được tình hình ná»™i bá»™ cá»§a công ty, dá»± Ä‘oán được lợi nhuáºn trong tương lai, biết được dá»± án kinh doanh có khả thi hay không. Bản báo cáo tài chính cÅ©ng giúp nhà đầu tư biết được đồng vốn há» bá» ra có an toàn không, có ý nghÄ©a tích cá»±c đối vá»›i thá»±c trạng cá»§a công ty bạn hay không.
Ngoài ra, việc huy động vốn và và trình bày các năng lá»±c tài chính còn thể hiện cam kết tài chính cá»§a bạn đối vá»›i hoạt động kinh doanh cụ thể. Các nhà đầu tư sẽ xem xét giá trị ròng cá»§a công ty bạn và các hệ số chuẩn má»±c vá» tài chính để cân nhắc các quyết định đầu tư.
3. Äảm bảo rằng đội ngÅ© quản lý là má»™t táºp thể hoàn toàn thích hợp
Nếu không thể đưa những nhà quản lý này tá»›i cuá»™c há»p, thì bạn cần phải có được chữ ký cá»§a há» xác nháºn vá» việc hỠđồng ý đảm nháºn các nhiệm vụ kinh doanh nhất định trong công ty, cÅ©ng như bản sÆ¡ yếu lý lịch chi tiết mô tả vá» kiến thức chuyên môn, trình độ há»c vấn và kinh nghiệm cá»§a há». Dá»±a vào Ä‘ó, các nhà đầu tư sẽ có những Ä‘ánh giá chính xác nhất vá» khả năng hoàn thành công việc cá»§a các nhà quản lý trong dá»± án kinh doanh má»›i.
Bên cạnh Ä‘ó, bạn cần đảm bảo rằng công ty cá»§a bạn Ä‘ã thiết láºp má»™t ban quản trị có khả năng giám sát chặt chẽ hoạt động cá»§a dá»± án kinh doanh má»›i, đồng thá»i dành ra má»™t hoặc hai vị trí để các nhà đầu tư đảm nháºn hay bổ nhiệm đại diện cá»§a há» thay mặt tham gia. Bạn hãy thành láºp má»™t ban cố vấn chính thức bao gồm các cá nhân sẽ làm việc vá»›i những ngưá»i Ä‘iá»u hành và các nhà đầu tư trong suốt thá»i gian thá»±c hiện dá»± án. Cuối cùng, bạn nên chuẩn bị má»™t số văn bản và tài liệu cá»§a luáºt sư chuyên môn và nhân viên kế toán vá» dá»± án kinh doanh, chẳng hạn như hợp đồng liên doanh, giao kèo góp vốn, thư đầu tư, bản cân đối kế toán và giải trình thu nháºp, tài liệu vá» các sáng chế hay các quyá»n sở hữu trí tuệ khác, đỠcương vốn ban đầu cá»§a các thành viên sáng láºp, tá»· lệ cổ phần cá»§a há» trong dá»± án kinh doanh… Nếu thiếu những thông tin này, các nhà đầu tư sẽ quay lưng lại vá»›i bạn cho đến khi các nhân tố thiếu sót được bổ sung và bảo đảm.
Nếu bạn chứng minh được vá»›i các nhà đầu tư vá» khả năng quản lý, kỹ năng hoạt động, năng lá»±c Ä‘iá»u hành cÅ©ng như sá»± nhạy bén trong kinh doanh cá»§a các nhà quản lý… thì bạn sẽ có lợi thế rất lá»›n trong việc huy động vốn, bởi năng lá»±c Ä‘iá»u hành luôn là má»™t trong những yếu tố then chốt mà nhà đầu tư phải xem xét và cân nhắc trước khi ra quyết định.
4. Chuẩn bị đầy đủ các tài liệu vá» nguồn cung lẫn nhu cầu trên thị trưá»ng
Nếu bạn vừa tiếp xúc vá»›i các nhà cung cấp nguyên váºt liệu phục vụ sản xuất, hay bạn Ä‘ã đạt được thoả thuáºn vá» các Ä‘iá»u khoản hợp tác cụ thể, Ä‘iá»u khoản giảm giá có lợi…, bạn nên Ä‘em theo những tài liệu này tá»›i cuá»™c há»™i kiến vá»›i các nhà đầu tư tiá»m năng. Tài liệu này sẽ cho thấy bạn Ä‘ã bắt tay vào công việc chuẩn bị cho dá»± án kinh doanh và xem ra má»i việc tiến triển khá thuáºn lợi. Bạn cÅ©ng nên giá»›i thiệu má»™t số thoả thuáºn vá»›i những ngưá»i mua tiá»m năng, những khách hàng tương lai cho sản phẩm/dịch vụ cá»§a bạn trên thị trưá»ng mục tiêu, và nên để các nhà đầu tư xem các bức thư vá»›i những nhân váºt này nhằm thể hiện rằng bạn Ä‘ang trong thá»i gian Ä‘àm phán vá» má»™t vài hợp đồng cung ứng hay phân phối nào Ä‘ó mà dá»± án kinh doanh má»›i sẽ có khả năng Ä‘áp ứng nếu bạn huy động được đầy đủ vốn.
5. Äảm bảo rằng sản phẩm/dịch vụ cá»§a bạn Ä‘ang được sá» dụng, ít nhất là dưới phiên bản thá» nghiệm
Bạn cần có mô hình hoạt động cá»§a thiết bị, hay bản mẫu cá»§a sản phẩm để các nhà đầu tư có thể sá» thấy táºn tay và kiểm tra tính năng. Nếu Ä‘ó là má»™t dịch vụ, bạn hãy để các nhà đầu tư thấy được quy trình sẽ diá»…n ra như thế nào và phục vụ các khách hàng mục tiêu ra sao. Má»™t ý tưởng kinh doanh tồi chắc chắn sẽ không nháºn được vốn đầu tư, vì váºy, bạn hãy thuyết trình sao cho các nhà đầu tư thấy rằng dá»± án kinh doanh cá»§a bạn có tính khả thi cao cùng má»™t triển vá»ng sáng lạn.
Tóm lại, bạn có thể cân nhắc tá»›i việc huy động má»™t khoản vốn nhất định nếu bạn tính toán thấy rằng lợi nhuáºn thu được từ dá»± án kinh doanh má»›i này sẽ cao hÆ¡n các chi phí huy động vốn như cổ tức hay lãi suất cho vay. Nhưng bạn không nên huy động vốn để trang trải các khoản lá»— cá»§a công việc kinh doanh hiện tại, bởi vì việc này có thể đẩy bạn vào tình trạng khó khăn hÆ¡n vá» tài chính. Thay vào Ä‘ó, bạn hãy cắt giảm chi phí, hợp lý hoá hoạt động kinh doanh và chỉ nên táºp trung vào các dá»± án kinh doanh chắc chắn sẽ mang lại lợi nhuáºn.
Khi cả 5 vấn đỠtrên Ä‘ã sẵn sàng, các nhà đầu tư sẽ nhìn nháºn rằng bạn thá»±c sá»± nghiêm túc vá»›i dá»± án kinh doanh cá»§a mình và há» cÅ©ng hiểu rằng bạn Ä‘ã hoàn thành tốt các nhiệm vụ ban đầu cá»§a bạn. Và đương nhiên, há» sẽ suy nghÄ© vá» sá»± sẵn sàng theo cách: Bạn có đủ cÆ¡ sở và độ tin cáºy để Ä‘ón nháºn các nguồn vốn đầu tư.