Chuyển đổi thành công ty cổ phần: khi nào và như thế nào?

Vốn ít, quy mô nhỏ, nhiều công ty tÆ° nhân phải bỏ qua các cÆ¡ há»™i làm ăn, nhiều dá»± án khả thi cÅ©ng không thể thá»±c hiện.
 

Thị trường chứng khoán (TTCK) phát triển Ä‘ã mở ra lối thoát cho không ít công ty Ä‘ang gặp khó khăn nhÆ° vậy thông qua việc chuyển đổi thành công ty cổ phần (CTCP), phát hành cổ phiếu (CP) tăng quy mô vốn, nâng cấp quản trị. Tuy nhiên, mặt trái của nó cÅ©ng Ä‘ang tạo ra những rủi ro rất lá»›n cho các nhà đầu tÆ° (NĐT).

Nâng cấp quản trị, vấn đề quan trọng nhất

 

Cuối quý 1 năm 2007, Công ty TNHH ô tô Trường Hải chính thức chuyển đổi thành CTCP ô tô Trường Hải (Thaco). Ông Trần Bá DÆ°Æ¡ng, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Ä‘iều hành Thaco, cho biết, ông Ä‘ã thai nghén mô hình CTCP vào những năm 1998 nhÆ°ng tại thời Ä‘iểm Ä‘ó, Thaco còn là công ty nhỏ, hoạt Ä‘á»™ng chính là làm đại lý bán hàng cho các hãng xe: Daewoo, Daihatsu, Mercedes… và nhập khẩu, tân trang xe ô tô cÅ©. Chính vì vậy, dù biết được xu thế và sá»± linh hoạt của mô hình CTCP nhÆ°ng ông cÅ©ng nhận thấy, mô hình công ty tÆ° nhân là vừa đủ. Sau 10 năm hoạt Ä‘á»™ng, quy mô ngày càng mở rá»™ng. Năm 2001, Thaco chính thức tham gia vào thị trường ô tô vá»›i tÆ° cách là doanh nghiệp (DN) tÆ° nhân đầu tiên đầu tÆ° sản xuất lắp ráp xe ô tô tại Việt Nam. Năm 2004, Thaco tiếp tục thành lập Công ty vận tải biển Chu Lai – Trường Hải; Công ty liên doanh sản xuất keo Việt – Gemphil; Công ty liên doanh sản xuất ghế và dây Ä‘iện ô tô VCNA… Vá»›i quy mô và sá»± phát triển này, mô hình công ty TNHH không còn phù hợp. "Vá»›i Thaco, vấn đề quan trọng nhất khi chuyển sang CTCP là sá»± thay đổi về quản trị. Khi công ty lá»›n hÆ¡n Ä‘òi hỏi sá»± phân cấp, phân quyền vá»›i những quyền lợi Ä‘i kèm sẽ khiến bá»™ máy hoạt Ä‘á»™ng chuyên nghiệp và hiệu quả hÆ¡n. Đó là chÆ°a kể đến, trong môi trường hiện nay công ty lá»›n lên Ä‘òi hỏi sá»± liên kết vá»›i các công ty khác cả về trách nhiệm và quyền lợi. Mô hình cổ phần má»›i Ä‘áp ứng nổi những yêu cầu Ä‘ó" – ông DÆ°Æ¡ng nói.

CTCP VÄ©nh Cá»­u cÅ©ng là công ty được Ä‘ánh giá là thành công khi chuyển sang mô hình CTCP. Ông Trần Hoàng VÅ©, Phó tổng giám đốc công ty cho biết, mục Ä‘ích chuyển đổi của VÄ©nh Cá»­u là huy Ä‘á»™ng tài lá»±c, vật lá»±c. Sau gần 1 năm hoạt Ä‘á»™ng theo mô hình má»›i vá»›i những kết quả bÆ°á»›c đầu khả quan (tăng trưởng 30%/năm) kèm theo má»™t số hạng mục đầu tÆ° Ä‘ã chín muồi, công ty má»›i lên kế hoạch phát hành CP huy Ä‘á»™ng vốn và đặt mục tiêu niêm yết CP vào năm 2009. "Thành công lá»›n nhất của chúng tôi là Ä‘Æ°a được má»™t số cổ Ä‘ông lá»›n, có kinh nghiệm trong lÄ©nh vá»±c vật liệu xây dá»±ng tÆ° vấn về quản trị cho VÄ©nh Cá»­u" – ông VÅ© nói.

Huy Ä‘á»™ng vốn – con dao 2 lưỡi

Lợi thế huy Ä‘á»™ng vốn thông qua phát hành CP Ä‘ang tạo lá»±c hút đối vá»›i không ít DN tÆ° nhân trong thời gian qua. Không ít công ty Ä‘ã phát hành CP huy Ä‘á»™ng vốn lợi dụng sá»± tăng trưởng nóng của TTCK để thu giá trị thặng dÆ°. Điều nguy hiểm là không ít công ty do không có kế hoạch sá»­ dụng vốn khả thi nên sau khi huy Ä‘á»™ng vốn lại mang số tiền này "quăng" lại TTCK để kiếm lời. Những NĐT mua CP của các DN này sẽ vô cùng rủi ro. Giám đốc má»™t DN Ä‘ang chuẩn bị cổ phần hóa thừa nhận, huy Ä‘á»™ng vốn là quan trọng nhÆ°ng cÅ©ng là con dao 2 lưỡi. Nếu công ty thật sá»± lá»›n, có những dá»± án khả thi Ä‘ã chín muồi thì việc huy Ä‘á»™ng vốn thông qua phát hành CP má»›i hiệu quả.

Ông Huy Nam, chuyên gia chứng khoán tài chính, nhận định, các công ty muốn chuyển đổi sang CTCP phải có chủ trÆ°Æ¡ng nhất quán và kế hoạch kinh doanh rõ ràng, nếu không có kế hoạch kinh doanh cụ thể, khả thi thì nguồn vốn này sẽ trở thành gánh nặng. "Tái cấu trúc phải Ä‘i từ căn bản. Nó cải thiện về quản trị, tăng cường về sức mạnh, Ä‘á»™i ngÅ© vì các chính sách phải Ä‘i theo các quy Æ°á»›c khi phát triển thành công ty đại chúng. Chính vì vậy, muốn tái cấu trúc công ty cần có chiến lược cụ thể, có sá»± chuẩn bị và lá»™ trình cụ thể. Phải tập dượt, huấn luyện Ä‘á»™i ngÅ© cán bá»™ quản lý và nhân viên Ä‘i theo lá»™ trình Ä‘ã vạch ra. Nếu không việc chuyển đổi sẽ Ä‘i vào bế tắc" – ông Huy Nam cho biết.

Leave a Reply